1. Tổng quan về stockholm syndrome

1.1. Stockholm syndrome là gì?

Stockholm syndrome hay hội chứng stockholm là một thuật ngữ để chỉ việc nạn nhân nảy sinh tình cảm trong quá trình bị tội phạm bạo hành, ngược đãi. Nghe có vẻ vô lý nhưng lại rất thuyết phục vì thực tế có rất nhiều trường hợp mắc phải hội chứng này đó nhé.

1.2. Lịch sử tìm ra hội chứng stockholm

Năm 1973, tại ngân hàng Stockholm đã xảy ra một vụ cướp, có rất nhiều con tin bị bắt. Thế nhưng sau khi được giải cứu thì những nạn nhân này lại không ra làm chứng mà còn hỗ trợ tiền phí và bào chữa cho những tên tội phạm. Nhà tâm thần học Nils Bejerot thấy hiện tượng này vô cùng kỳ lạ và đã đặt tên cho hội chứng này cùng tên với địa điểm xảy ra vụ án là ngân hàng kể trên.

Đến sau này, Sau này, tiến sĩ tâm thần học Frank Ochberg đã tiếp tục nghiên cứu và đưa ra một số lời giải thích cho hội chứng này. Tuy nhiên, triệu chứng của stockholm lại không nằm trong cuốn sổ tay về những chẩn đoán mắc bệnh rối loạn tâm thần hay gặp.

1.3. Biểu hiện của người mắc stockholm syndrome

1.3.1. Nạn nhân có cảm tình với tội phạm

Nạn nhân trong các vụ bắt cóc, bạo hành, lạm dụng tình dục đều chịu nhiều tổn thương về thể xác và tinh thần. Thế nhưng đối nghịch lại với hành vi chống cự hoặc những người mắc hội chứng alexithymia sẽ trở nên vô cảm với những sự dày vò đó thì nạn nhân bắt đầu sinh ra những cảm xúc tích cực, yêu mến những người đã ngược đãi mình.

Đọc thêm: Alexithymia là gì? Thế giới của những người mắc hội chứng Alexithymia

1.3.2. Nạn nhân có cảm xúc tiêu cực đối với người cứu mình

Song song với việc nạn nhân yêu thích những kẻ đã giam cầm, đối xử tệ bạc với mình thì họ lại cảm thấy bức bối, tức giận hoặc không thấy biết ơn những người đã cứu mình khỏi những tên tội phạm. Nhất là những viên cảnh sát cứu trợ, bác sĩ cứu thương đều là những cái gai trong mắt của họ.

Điều này hoàn toàn trái ngược với tâm lý tự nhiên của nạn nhân. Thậm chí một vài nạn nhân còn kháng cự, không muốn được cứu thoát vì đã có tình cảm sâu đậm với tên tội phạm kia. Việc này khiến những người muốn cứu họ cảm thấy vô cùng kỳ lạ và không được tôn trọng trong khi việc làm của họ là việc thiện, giúp đỡ người khác.

1.3.3. Nạn nhân cảm thấy chung quan điểm với tội phạm

Nạn nhân không chỉ cảm thấy có cảm tình với những tên tội phạm xấu xa mà họ đang dần cảm thấy có chung mục tiêu, chung quan điểm với những người đang ngày đêm làm khổ bản thân họ. Họ luôn tin tưởng vào những điều mà tên tội phạm đang làm và nghĩ rằng đó là chân lý cuộc đời hướng tới. 

Biểu hiện này thực sự đang làm ảnh hưởng đến tâm lý của nạn nhân và cuộc sống mọi người xung quanh. Và những người nạn nhân mắc chứng stockholm đều gặp khó khăn khi tìm kiếm việc làm. Thế nhưng bạn đừng lo, hãy giúp họ tìm việc làm phù hợp qua website của vieclam123.vn nhé. Chỉ cần bạn nỗ lực giúp họ thì có thể điều trị khỏi hội chứng stockholm thôi.

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng stockholm syndrome

Nguyên nhân chính của hội chứng stockholm vẫn chưa được lý giải một cách chính xác. Thế nhưng, các nhà nghiên cứu đã đưa ra một vài lý do có thể thuyết phục người nghe như sau:

2.1. Nạn nhân bị ngược đãi lâu ngày đã thành thói quen

Có thể các bạn đã biết, việc chúng ta lặp lại một hành động hoặc trạng thái liên tục trong nhiều ngày sẽ trở thành thói quen sinh hoạt, những ngày sau bản thân sẽ tự động làm như vậy. Tương tự như thế, việc ngược đãi lâu ngày mặc dù gây ra đau đớn, tù túng nhưng cũng đã trở thành thói quen của nạn nhân.

Các nạn nhân đã quá nhiều ngày không được giải cứu, tâm lý bị thao túng, cảm thấy chấp nhận cuộc sống như vậy để tiếp tục tồn tại. Họ dần coi đó là lẽ đương nhiên của cuộc sống hàng ngày và không muốn thoát khỏi nó nữa.

2.2. Do cơ chế sinh tồn của con người

Nguyên nhân thứ hai có thể do cơ chế sinh tồn của mỗi người. Có những người họ muốn một cuộc sống yên bình, muốn sớm được giải thoát và không bị những tên lưu manh hành hạ nữa họ sẽ chọn cách thoả hiệp để đôi bên cùng có lợi. Nhưng cuộc thoả hiệp đó phải có những lý do thuyết phục mới có thể nói chuyện với một tên tội phạm đang có tâm lý méo mó như vậy.

Sau khi thoả thuận được, nạn nhân sẽ sống chung với tên tội phạm và có thể đang chờ tới ngày đạt được mục tiêu của tội phạm. Cứ thế từng ngày trôi qua, họ sống hoà thuận bên nhau, không có cảm giác bị ngược đãi. Vì thế, khi ra ngoài do tấm lòng tốt bụng mà tội phạm cũng không tổn hại tới mình nên các nạn nhân chọn cách tha thứ và có cảm tình với những người đã giam cầm mình trước đây.

2.3. Nạn nhân đồng cảm với những tên tội phạm

Như các triệu chứng ở trên thì nạn nhân có thể đồng cảm với những tên tội phạm. Đôi khi những kẻ phạm tội là nạn nhân trước đây của những vụ bạo lực khiến tâm lý bị ảnh hướng và muốn tổn thương người khác. Hoặc một số người bất đắc dĩ, đường cùng rồi mới thực hiện những hành vi trái phép đó.

Hiểu được những điều đó qua những chia sẻ của tội phạm mà họ cảm thấy thương cảm đối với những người như vậy. Họ không còn cảm thấy sợ hãi hay ghê tởm những hành vi của tên tội phạm nữa mà trở nên bao bọc, yêu thương.

3. Hội chứng stockholm trong xã hội hiện nay như thế nào?

3.1. Lợi dụng stockholm trong các mối quan hệ

Stockholm có thể bị lợi dụng trong các mối quan hệ hiện nay. Chẳng hạn, mối quan hệ gia đình, thường thì người đàn ông sẽ thường dễ cáu giận, giận rồi mất khôn, ra tay đánh vợ, đánh con không thương tiếc. Đó chính là hành trái với pháp luật và trái với đạo đức con người.

Nhưng những người vợ có thể bị đánh lâu ngày hoặc không muốn làm tan nát gia đình mà nhẫn nhịn. Tình trạng này vẫn diễn ra liên tiếp tức là người chịu bạo hành đang mắc phải triệu chứng stockholm nhưng không dám phản kháng do một số phụ nữ yếu ớt hoặc chỉ làm nội trợ trong nhà. Lời khuyên cho chị em đó là hãy tìm một công việc ổn định để có tiếng nói hơn, bình đẳng với nam giới và không phụ thuộc vào ai nhé.

3.2. Xâm hại cơ thể trẻ nhỏ

Trẻ nhỏ là những đứa trẻ hồn nhiên chưa hiểu biết nhiều về những nguy hiểm trong cuộc sống. Bố mẹ có thể lạm dụng việc dạy dỗ con cái mà đánh đập trẻ nhỏ khiến chúng bị tổn thương. Thế nhưng tư duy trẻ nhỏ luôn nghĩ rằng bố mẹ chỉ đang phạt mình mà thôi.

Hay một số trường hợp trẻ nhỏ bị xâm hại tình dục dã man dù chưa đến tuổi trưởng thành. Những tên biến thái đã thực hiện những hành vi đồi bại với lời dụ dỗ ngon ngọt và trẻ con thì ngây thơ tin vào những điều đó không một chút kháng cự lại. Hội chứng stockholm thực sự rất nguy hiểm cho trẻ em.

3.3. Buôn bán phụ nữ, trẻ em

Tệ nạn buôn bán phụ nữ, trẻ em thường xuyên xảy ra trong xã hội hiện nay. Những tên tội phạm sẽ lừa những người phụ nữ, trẻ em nhẹ dạ cả tin vào những thứ cao sang họ sẽ cung cấp cho sau khi đi theo họ. Kết quả là những người phụ nữ, trẻ em không những bị bán qua biên giới làm gái, làm nô lệ mà còn bị bạo hành dã man. 

Nhưng họ không dám kêu la hoặc cầu cứu tới cảnh sát vì mạng lưới tội phạm này rất lớn. Họ có thể bị bắt lại bất cứ lúc nào và có thể bị trả thù dã man hơn. Tệ nạn này cần được xử lý nghiêm minh hơn để tránh gây những ám ảnh tâm lý hoặc bị thương trầm trọng về thể xác cho phụ nữ, trẻ em.

3.4. Lạm dụng trong huấn luyện thể thao

Khi tập luyện thể thao đặc biệt là chuẩn bị cho các cuộc thi, vận động viên phải tập luyện những động tác, kỹ năng như những cực hình với cường độ cao. Họ chịu sự giám sát và chỉ đạo khắt khe của huấn luyện viên mà thời gian nghỉ ngơi rất ít. Nhưng họ không cảm thấy ghét điều đó mà chỉ nghĩ huấn luyện viên đang cố gắng vì lợi ích chung cuộc. Theo nghiên cứu, biểu hiện của vận động viên cũng chính là một hội chứng stockholm.

Kết lại, hội chứng stockholm là một phản ứng tâm lý trái ngược với tự nhiên, có thể là cơ sở dung túng cho những tên tội phạm man rợ. Sau khi đọc bài viết của vieclam123.vn về stockholm syndrome là gì thì bạn cũng nắm được những thông tin cần biết. Vì thế, nếu phát hiện người thân có những triệu chứng như ở trên thì nên đưa đến gặp bác sĩ tâm lý để được điều trị kịp thời nhé.