1. Tìm hiểu khái niệm về viên chức

1.1. Viên chức được hiểu là gì?

Viên chức là những công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm và làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, đồng thời hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị đó theo quy định của pháp luật.

Trong đó:

- Những đơn vị sự nghiệp công lập là những tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội được thành lập theo quy định của pháp luật và có tư cách pháp nhân có nghĩa vụ cung cấp dịch vụ công để phục vụ quản lý nhà nước.

- Tìm hiểu đơn vị sự nghiệp công lập bao gồm những gì:

+ Đơn vị sự nghiệp công lập được hiểu  là đơn vị được giao quyền tự chủ hoàn toàn về nhiệm vụ tài chính tổ chức bộ máy nhân sự

+ Đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ được hiểu là đơn vị hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự

1.2. Viên chức có những quyền lợi cụ thể như thế nào?

1.2.1. Quyền của viên chức về hoạt động trong nghề nghiệp

- Viên chức sẽ được pháp luật bảo vệ trong hoạt động nghề nghiệp.

- Viên chức sẽ được đào tạo, đồng thời bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn và nghiệp vụ.

- Viên chức được đảm bảo cung cấp tất cả các trang thiết bị cần thiết để làm việc.

- Viên chức cung cấp thông tin liên quan đến công việc được giao.

- Viên chức sẽ được quyết định vấn đề chuyên môn gắn với công việc được giao cũng như có quyền từ chối thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ trái với những quy định của pháp luật.

- Được hưởng các quyền lợi khác về hoạt động nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.

1.2.2. Những quyền của viên chức về tiền lương cũng như các chế độ liên quan đến tiền lương

- Viên chức sẽ được trả lương tương xứng với chức danh nghề nghiệp, chức vụ quản lý, vị trí việc làm và kết quả thực hiện công việc được giao. Viên chức cũng sẽ được hưởng phụ cấp và các chính sách ưu đãi của nhà Nước trong trường hợp làm việc ở miền núi,vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo hay những vùng có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn. Hoặc là môi trường làm việc của Viên chức có nhiều độc hại, nguy hiểm hoặc những khó khăn nguy hiểm đặc thù của nghề nghiệp có thể gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. 

- Khi làm thêm giờ, đi làm đêm hay công tác phí và chế độ khác theo quy định của pháp luật, hay quy chế của những đơn vị sự nghiệp công lập, viên chức cũng sẽ được hưởng thêm tiền.

- Viên chức được được xét nâng lương, cũng như thưởng theo quy định của pháp luật và quy chế của đơn vị sự nghiệp công lập.

1.2.3. Các quyền của viên chức về nghỉ phép

- Viên chức được hưởng các ngày nghỉ lễ hàng năm vào các dịp lễ tết theo quy định của pháp luật về lao động. Ngoài ra những do yêu cầu đặc thù của công việc, nếu viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết ngày nghỉ hàng năm thì sẽ được thanh toán một khoản tiền tương ứng cho những ngày không nghỉ.

- Những trường hợp viên chức làm việc ở biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, nếu có yêu cầu, thì sẽ được gộp số ngày nghỉ phép của 2 năm để nghỉ một lần; trường hợp nếu gộp nếu viên chức muốn gộp số ngày nghỉ phép của 03 năm để nghỉ một lần thì phải được sự đồng ý của người đứng đầu ở đơn vị nghề nghiệp công lập.

- Đối với những công việc mang tính chất đặc thù, viên chức được nghỉ việc và hưởng lương theo đúng quy định của pháp luật.

- Viên chức sẽ được nghỉ không hưởng lương trong những trường hợp có lý do chính đáng cũng như phải được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.

1.2.4. Các quyền của viên chức khi hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài thời gian quy định

- Viên chức hoàn toàn có thể làm những nghề nghiệp ngoài thời gian làm việc quy định trong hợp đồng làm việc

-Trong quá trình đang làm nghề nghiệp khác song song, viên chức được ký những hợp đồng nghề nghiệp khác phù hợp với quy định của pháp luật nhưng cần đảm bảo hoàn thành được những chỉ tiêu công việc đã được giao.

- Viên chức sẽ được góp vốn nhưng không tham gia quản lỹ cũng như điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh, hợp tác xã, công ty cổ phần, trường học tư, bệnh viện tư, và các tổ chức nghiên cứu khoa học tư ngoại trừ khi hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác.

1.2.5. Tìm hiểu một số quyền khác của viên chức

- Viên chức sẽ được khen thưởng khi hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao cũng như được tham gia hoạt động kinh tế xã hội;

- Được hưởng những chính sách ưu đãi về nhà ở theo những quy định tại đơn vị đang công tác hoặc theo quy định của pháp luật.

- Viên chức sẽ được tạo cơ hội và điều kiện học tập hoạt động nghề nghiệp ở trong nước hoặc nước ngoài tùy theo quy định của pháp luật. Trường hợp viên chức công tác trong lĩnh vực, ngành nghề đặc thù nếu bị thương hoặc hi sinh trong quá trình làm nhiệm vụ thì sẽ được xét hưởng chính sách như thương binh hoặc công nhận là liệt sĩ theo quy định của pháp luật.

2. Nghĩa vụ của viên chức gồm có gì?

2.1. Nghĩa vụ chung của viên chức

- Viên chức có nghĩa vụ chấp hành theo đường lối, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước

- Cần xây dựng và duy trì nếp sinh hoạt lành mạnh, trung thực, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.

- Trung thực, có ý thức và kỉ luật trách nhiệm trong công việc cũng như cuộc sống

- Tiết kiệm, giữ gìn và bảo vệ tài sản của công cũng như bảo vệ những thông tin bảo mật của Nhà nước.

- Luôn rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, gương mẫu

2.2. Nghĩa vụ của viên chức trong hoạt động công tác

- Đảm bảo hoành thành những công việc và nhiệm vụ được giao

- Tôn trọng, phối hợp tốt với đồng nghiệp trong quá trình công tác và làm nhiệm vụ

- Chấp hành những nhiệm vụ mà cấp trên giao.

-Không ngừng cố gắng học tập, duy trì rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn.

- Khi làm công tác phục vụ nhân dân, viên chức cần chấp hành những quy định sau:

+ Luôn lịch sự, tủ tế, tôn trong nhân dân

+ Tác phong khiêm tốn, chỉnh chu

+ Không hách dịch cửa quyền, không gây khó dễ, phiền hà cho người dân

+ Luôn cần đặt đạo đức nghề nghiệp lên hàng đầu

- Chịu trách nhiệm mọi hành động cũng như những hoạt động của bản thân trong nghề nghiệp.

- Chấp hành và thực hiện những điều, nội quy khác theo quy định của pháp luật.

2.3. Nghĩa vụ của viên chức quản lý là gì

Viên chức quản lý sẽ thực hiện các nghĩa vụ chung và những nghĩa vụ trong hoạt động nghề nghiệp như

- Chịu trách nhiệp chỉ đạo và tổ chức thực hiện các đầu việc của đơn vị theo đúng chức trách

- Rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, dân chủ, công bằng, trong công việc

- Chịu trách nhiệm hoặc liên đới chịu trách nhiệm về những hoạt động trong công việc của viên chức thuộc quản lý phụ trách

- Phát triển nguồn nhân lực, quản lý sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất

- Phòng, chống tham nhũng, tiết kiệm cũng như chống lãng phí tài nguyên

Là một viên chức cần có nghĩa vụ đảm bảo những lợi ích, hình ảnh chung của cơ quan cũng như hình ảnh và phẩm giá cá nhân. Một viên chức vi phạm những nội quy hay những điều phạm vào những quy định của pháp luật sẽ bị trừ lương, đình chỉ công tác và nặng nhất là đuổi việc.

Trên đây là những thông tin hữu ích chia sẻ đến độc giả để trả lời cho thắc mắc: “Viên chức là gì?”. Hi vọng qua bài viết này độc giả sẽ có thêm nhiều những điều bổ ích.