1. Tổ chức phi chính phủ là gì?

Tổ chức phi chính phủ là một tổ chức mang tầm vóc quốc tế. Trong đó, thành viên của tổ chức không phải thuộc chính phủ. Tổ chức này được thành lập với sự tự nguyện hợp pháp. Và các thành viên cũng tự nguyện tham gia. Tổ chức này không vì bất cứ lợi nhuận nào mà hoạt động. Thay vào đó là sự thúc đẩy mạnh mẽ mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, kỹ thuật và mọi mặt của đời sống.  Cũng chính vì điều đó mà ngày nay, tổ chức càng trở nên quan trọng, cần thiết đối với sự phát triển toàn diện của quốc gia và thế giới, hỗ trợ đời sống mỗi người dân đều được đón nhận cơ hội để phát triển.

Tổ chức hoạt động dựa vào điều lệ do một vài quốc gia thành viên đưa ra. Cũng giống như bất kể tổ chức nào được thành lập, tổ chức phi chính phủ cũng cần đáp ứng được những tiêu chuẩn nhất định, điều kiện tiên quyết. Bên cạnh đó, phải có sự hoạt động ở ít nhất từ 02 quốc gia. 

Khái niệm về tổ chức phi chính phủ được Liên Hiệp Quốc đưa ra, khẳng định tổ chức không hoạt động vì lợi nhuận. Đồng thời tổ chức này cũng tích cực tham gia vào mọi hoạt động kiện toàn và phát triển xã hội. Lần đầu, khái niệm này xuất hiện ở Việt Nam vào năm 1992, khi dùng trong Luật Tổ chức chính phủ. Tiếp sau đó lại được dùng ở Luật Hợp tác xã và năm 1996 và về sau còn nhiều văn bản pháp lý khác cũng sử dụng thuật ngữ Tổ chức phi chính phủ.

Tổ chức này được viết tắt là NGO. Một tập hợp của nhiều Tổ chức phi chính phủ sẽ tạo ra khu vực phi chính phủ. Khu vực này tồn tại song song với nhiều khu vực khác bao gồm Nhà nước, tập thể và tư nhân. Khu vực phi chính phủ có mặt và tạo sức ảnh hưởng tới nhiều lĩnh vực, mang sứ mệnh cốt yếu đó là phục vụ lợi ích giúp cộng đồng có thể phát triển một cách công bằng và lành mạnh, thúc đẩy tiến bộ xã hội. 

2. Tổ chức phi chính phủ và bản chất vốn có

Tổ chức NGO có bản chất là hoạt động vì lợi ích chung của cộng đồng, không vì mục đích lợi nhuận, thương mại. Tổ chức cũng đi theo định hướng sẽ thúc đẩy cộng đồng hướng về lợi ích chung có giá trị nhân đạo. Đồng thời khuyến khích mọi người triển khai hàng loạt các hoạt động có ích như phổ biến giáo dục, làm từ thiện, …

Sự ra đời của tổ chức này có ý nghĩa quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của khoa học kỹ thuật, công nghệ và những lĩnh vực có tính toàn cầu.

3. Tổ chức NGO mang những đặc điểm gì?

Thông qua việc làm rõ tổ chức phi chính phủ là gì để tìm ra những đặc điểm của tổ chức NGO. Bao gồm:

- NGO hoạt động hoàn toàn xuất phát từ mục đích lợi ích chung của toàn thể cộng đồng như môi trường, văn hóa, y tế, giáo dục, … 

- Tổ chức NGO không hoạt động vì mục đích lợi nhuận hay mục tiêu thương mại. Nhân sự trong tổ chức được cơ cấu để hoạt động một cách tự nguyện nhưng rất chuyên nghiệp. 

Xuất phát từ mục đích vì cộng đồng, hướng tới các lợi ích chung của cộng đồng vì thế có vô số các dự án liên quan tới cộng đồng được triển khai bởi tổ chức này. Điền hình như xóa đói giảm nghèo, bảo vệ động vật hoang dã, giúp đỡ những người bị khuyết tật. 

4. Phân loại những tổ chức phi chính phủ hiện nay

Dựa vào những cách tiếp cận khác nhau, người ta có nhiều cách phân chia loại hình của tổ chức phi chính phủ. Sau đây là những cách phân loại phổ biến đã và đang được áp dụng trên thế giới.

4.1. Phân loại tổ chức NGO dựa trên phạm vi hoạt động

Với tiêu chí này, có 3 loại tổ chức phi chính phủ. 

Trước tiên chính là tổ chức GONGO - mang tính chất Chính phủ. Đây là những tổ chức có bản chất là phi chính phủ nhưng lại được chính Chính phủ thành lập. 

Tiếp theo là tổ chức chính phủ NGO - tổ chức có tính chất quốc gia. Những thành viên thuộc tổ chức này có đặc điểm chung đó là có cùng một quốc tịch. Ví dụ điển hình nhất cho trường hợp này chính là Hội chữ thập đỏ. 

Thứ ba là tổ chức phi chính phủ INGO mang tính quốc tế. Tổ chức phi chính phủ loại này hội tụ đội ngũ thành viên đến từ nhiều quốc gia. Do đó, tổ chức cũng có sự mở rộng về phạm vi hoạt động ở khắp mọi nơi trên thế giới. Tuy nhiên, kéo theo đó các quy định về pháp lý mà tổ chức phi chính phủ quốc tế này cũng phức tạp hơn. Họ phải tuân thủ theo quy định pháp lý riêng của mỗi quốc gia nơi họ đặt cơ sở. 

4.2. Tổ chức phi chính phủ được phân loại dựa trên tính chất hoạt động

4.2.1. Tổ chức NGO trợ giúp các nhóm yếu thế

Một tên gọi nôm na nhưng cũng đủ để diễn tả hết chức năng của kiểu tổ chức này đó chính là thực hiện các công tác cộng đồng để giúp đỡ những đối tượng thuộc nhóm yếu thế. Hoạt động mà chúng ta thường bắt gặp họ làm đó chính là vận động sự quyên góp từ cộng đồng để giúp đỡ những người yếu thế hơn, có hoàn cảnh khó khăn.

Đa phần những tổ chức NGO trợ giúp nhóm yếu tố sẽ chỉ hoạt động chủ yếu ở trong nước. Tuy nhiên, khi gây dựng được lực lượng lớn mạnh thì tổ chức còn có thể hoạt động vượt ra bên ngoài biên giới của một lãnh thổ, một quốc gia để trợ giúp cho nhiều nhóm yếu tố trên toàn cầu.

4.2.2. Tổ chức NGO mang tính tôn giáo

Mục đích chính trong sự hoạt động của tổ chức này đó là đem tâm nguyện của giáo hội được thực hiện, đồng thời truyền bá rộng khắp những tư tưởng tôn giáo, kêu gọi gia tăng tín đồ. 

4.2.3. Tổ chức hiệp hội nghề nghiệp

Tổ chức này tiến hành triển khai những công việc nhằm giúp đỡ người ở trong cùng một nhóm chung hoàn cảnh có thể phát triển hoạt động đời sống xã hội. Trong đó, cốt yếu hướng tới sự hội nhập. Loại tổ chức này có thể thành lập ở mọi phạm vi, từ quốc gia cho tới khu vực và lan tỏa quốc tế.

4.2.4. Dựa vào cơ sở pháp lý để phân loại

Ở Việt Nam, tổ chức phi chính phủ được phân chia ra làm hai loại được quy định rõ ràng tại Nghị định 12/2012 do Chính phủ Ban hành. Bao gồm: Hoạt động vì mục đích phi lợi nhuận, hướng tới sự nhân đạo chủ nghĩa và tổ chức hỗ trợ cho sự phát triển.

Căn cứ vào sự lý giải tổ chức phi chính phủ là gì, chúng ta đều biết rõ dù được phân loại như thế nào, có bao nhiêu kiểu loại tổ chức thuộc tổ chức phi chính phủ và mục đích hoạt động của các nhóm ra sao thì bản chất cơ bản nhất của tổ chức này đó chính là phi lợi nhuận. Điều này chắc chắn sẽ khiến cho chúng ta vô cùng tò mò không biết các tổ chức phi chính phủ khi không có bất cứ hoạt động vì lợi ích thương mại nào thì sẽ lấy nguồn vốn ở đâu để duy trì và hoạt động?

Cùng vieclam123.vn giải đáp sự tò mò này nhé!

5. Nguồn vốn để duy trì hoạt động của tổ chức phi chính phủ lấy từ đâu?

Mỗi một tổ chức phi chính phủ không lấy chung một nguồn vốn mà có thể sử dụng nguồn vốn từ nhiều nguồn khác nhau. Nguồn lấy từ đâu và có bao nhiêu nguồn được cung cấp cho sự hoạt động sẽ tùy thuộc vào quy mô của tổ chức. 

Một số nguồn vốn sau đây đã cung cấp cho các tổ chức phi chính phủ được duy trì hoạt động.

5.1. Ngân sách cung cấp bởi chính phủ

Vì mục đích giúp đỡ cộng đồng, hoạt động dựa trên lợi ích của cộng động, xã hội nhưng lại phi lợi nhuận nên các tổ chức phi chính phủ thực sự “được lòng” chính phủ. Không có lý do nào chính phủ lại không cung cấp cho họ nguồn vốn để có thể duy trì và phát triển hoạt động. Tuy nhiên, cách chi ngân sách Nhà nước cho tổ chức phi chính phủ ở các quốc gia sẽ khác nhau. Trong đó, quốc gia Việt Nam trích ngân sách tới tổ chức phi chính phủ trong nước như một khoản tài trợ. Trong khi đó ở những quốc gia tư bản thì ngân sách của chính phủ là nguồn cung cấp vốn quan trọng, chủ yếu của tổ chức phi chính phủ.

5.2. Nguồn vốn đến từ hoạt động gây quỹ

Hoạt động gây quỹ là cách chủ động tạo dựng nguồn vốn bền vững của các tổ chức phi chính phủ. Dù muốn dù không thì đây vẫn là hoạt động bắt buộc thì tổ chức mới có thể được duy trì hoạt động phát triển bền vững lâu dài.

5.3. Khoản tài trợ, đóng góp tự nguyện từ những tổ chức xã hội

Trong xã hội không thiếu gì những mạnh thường quân luôn có tấm lòng thiện nguyện. Họ rất tích cực hỗ trợ cộng đồng phát triển. Để từ thiện có hiệu quả, các mạnh thường quân luôn đóng góp nguồn vốn khá dồi dào vào các tổ chức phi chính phủ để tổ chức đứng ra thay mặt họ hỗ trợ cộng đồng ở mọi lĩnh vực. Đặc biệt đối với các lĩnh vực như y tế, giáo dục. 

6. Những vai trò của tổ chức phi chính phủ

Với khám phá đầy đủ tổ chức phi chính phủ là gì trên các phương diện phân loại, xác định nguồn vốn, bản chất, chúng ta có được những đúc rút về vai trò của tổ chức này như sau.

Trước tiên, tổ chức phi chính phủ là kênh truyền đạt thông tin liên lạc tốt nhất giúp kết nối người dân đến chính phủ và ngược lại. Trong đó, việc thông tin lên sẽ đem tới các thông báo về những khuynh hướng tư tưởng của người dân, các hoạt động mà dân chúng đang thực hiện cùng với cảm nhận của họ như thế nào về các hoạt động, chính sách của chính phủ. Còn khi thông tin xuống, tổ chức phi chính phủ cũng góp phần đem đến thông báo cho người dân về kế hoạch, chính sách của chính phủ.

Vai trò thứ hai đó là đem tới cơ hội để tổ chức xã hội chặt chẽ, khăng khít hơn. Cụ thể, công dân sẽ có được cơ hội cùng làm việc với nhau trên tinh thần tự nguyện. Ngoài ra cũng thúc đẩy việc tạo ra sáng kiến và giải quyết, xử lý vấn đề. 

Dựa vào các hoạt động được triển khai ở nhiều lĩnh vực thì các tổ chức phi chính phủ cũng phản ánh rõ ràng sự đa dạng của xã hội. Đồng thời họ giúp đỡ xã hội thông qua việc trao quyền vào tay dân chúng để thúc đẩy những ý chí mạnh mẽ nhằm cải tiến xã hội đi theo hướng mới, thoát ra khỏi lối mòn. 

Vai trò thứ ba chính là làm người phát ngôn đại diện những thân phận nghèo khó trong xã hội. Tổ chức luôn cố gắng để thay mặt người nghèo cố gắng tác động vào những chính sách có lợi từ phía chính phủ. 

Như thế, tổ chức phi chính phủ là gì đã được cập nhật ở bài viết này với các thông tin chia sẻ đầy đủ, đa dạng nhất. Rất mong quý bạn đọc có thể dễ dàng hiểu rõ bản chất của tổ chức này để đón nhận sự hỗ trợ hoặc đóng góp vào sự phát triển của tổ chức.