1. Bạn biết gì về tần số 

1.1. Tần số là gì?

Tần số là một thuật ngữ được dùng khá nhiều trong đời sống, đặc biệt trong môn vật lý phổ thông, nó có tên quốc tế là Frequency. Nó được dùng để mô tả về số lần lặp lại chuyển động của sự vật hay hiện tượng nào đó trong một đơn vị thời gian nhất định. Tần số là nghịch đảo của chu kỳ, chu kỳ là khoảng thời gian để hoàn thành 1 vòng dao động của sự vật hiện tượng. 

1.2. Đơn vị của tần số

Thông thường tần số được đo bằng đơn vị hertz, được đặt tên để vinh danh nhà vật lý người Đức ở thế kỷ 19 Heinrich Rudolf Hertz. Phép đo hertz, viết tắt là Hz, là số lượng chuyển động mỗi giây. Ví dụ: một nốt "A" trên dây đàn vĩ cầm rung ở khoảng 440 Hz (tức là có 440 dao động mỗi giây). 

1 hertz = một chu kỳ trên giây, viết tắt là Hz

1 kilohertz (kHz) = 1.000 Hz 

1 megahertz (MHz) = 1.000.000 Hz.

Tốc độ đồng hồ máy tính thường được xác định bằng megahertz và gần đây là gigahertz.

1.3. Ký hiệu của tần số

Các ký hiệu thường được sử dụng nhất cho tần số là f và các chữ cái Hy Lạp nu (ν) và omega (ω). Nu được sử dụng thường xuyên hơn khi xác định sóng điện từ , chẳng hạn như ánh sáng , tia X và tia gamma . Omega thường được sử dụng để mô tả tần số góc - nghĩa là một vật quay hoặc quay bao nhiêu tính bằng radian trên một đơn vị thời gian.

Nếu khoảng thời gian cần thiết để hoàn thành một chu kỳ hoặc rung động là 1/2 giây, thì tần số là 2 chuyển động/s.

Nếu khoảng thời gian là 1/100 của một giờ, tần số là 100 chuyển động/giờ.

Nói chung, tần số là nghịch đảo của khoảng thời gian tức là tần số = 1 / chu kỳ = 1 / (khoảng thời gian) =1/T.

1.4. Tần số 39 Hz là gì?

Theo các nhà khoa học, 39Hz là tần số tiêu chuẩn của máy phát hiện nói dối. Khi con người phản ứng ở mức 39 Hz trở lên tức là đang muốn che giấu điều gì đó, biểu hiện của sự lươn lẹo và gian dối.

2. Các dạng tần số trong thực tế

2.1. Tần số trong chuyển động sóng

Trong vật lý, tần số là số lần đỉnh sóng xuất hiện tại cùng 1 độ cao trong một khoảng thời gian nhất định, có thể tính bằng giây, phút, hoặc giờ. Tần số của các dạng sóng bao gồm âm thanh, sóng điện từ (như radio hoặc ánh sáng), tín hiệu điện hoặc các sóng khác, biểu thị số chu kỳ của dạng sóng lặp lại trong một giây.

Tần số bằng vận tốc sóng chia cho bước sóng. Khi đi vào những môi trường khác nhau, tần số sẽ không thay đổi nhưng vận tốc và bước sóng sẽ thay đổi. 

Tần số rất quan trọng trong viễn thông, trong đó tần số của tín hiệu có liên quan về mặt toán học với bước sóng. Nếu f là tần số của trường điện từ trong không gian tự do được đo bằng megahertz và w là bước sóng được đo bằng mét, thì

w = 300 / f và ngược lại f = 300 / w

2.2. Tần số âm thanh

Tần số âm thanh viết tắt là AF, hay tần số âm thanh mà con người có thể nghe được. Tức là những dao động âm thanh trong không khí mà tai của người có thể tiếp nhận một cách bình thường và đưa được đến não bộ phân tích thông tin.

Trên thực tế, con người có thể nghe được âm thanh với tần số 20Hz – 20kHz, tức là dao động mà con người nghe được là từ 20-20.000 lần dao động/giây. Điều này có thể khác nhau giữa người với người, người lớn tuổi sẽ mất dần độ nhạy với những tần số cao.

Trong tự nhiên, rất nhiều loài động vật có thể nghe được âm thanh siêu nhỏ hoặc siêu lớn, vượt xa khả năng bình thường của con người. Không chỉ nghe bằng tai, các loài động vật được trời phú cho thính giác vô cùng siêu việt.

Ví dụ như cá heo và dơi có thể nghe được âm thanh với tần số 100.000Hz, gấp 5 lần so với khả năng tối đa của con người, chúng sẽ giao tiếp được với nhau những thứ mà con người không thể hiểu được. Một loài động vật có đôi tai siêu to khổng lồ là voi còn có thể nghe được siêu âm ở tần số đạt đỉnh 141.616 Hz.

Một trường hợp khác là cá voi có thể nghe được âm thanh thấp đến 7Hz ở dưới nước.

2.3. Tần số quét màn hình

Có thể đây là một khái niệm lạ lẫm với nhiều người, tuy nhiên khi chơi game, các game thủ đặc biệt quan tâm đến điều này. Tần số quét màn hình tức là số lần màn hình có thể hiển thị một chuyển động mới hay một hình ảnh mới trong một giây.

Nếu màn hình có tần số 120Hz, 144Hz thì có nghĩa màn hình của bạn đang hiển thị 120 hình ảnh và 144 hình ảnh trong 1 giây. Khi kết hợp với CPU hoặc GPU, chúng có thể tạo ra những trải nghiệm hình ảnh sắc nét và mượt mà.

Chơi game ở tần số cao thực sự có thể tác động đến trải nghiệm của bạn, đặc biệt là những tựa game hành động với những thao tác nhanh nhạy, linh hoạt, chúng giúp cho bạn có thể tận hưởng những chuyển động một cách rõ nhất và kịp thời nhất, đồng thời các chuyển động của nhân vật cũng nhạy bén theo từng điều khiển của người chơi.

2.4. Tần số dòng điện

2.4.1. Tần số điện một chiều

Tấn số điện một chiều tức là dòng điện chỉ đi theo 1 chiều duy nhất với cường độ nhất định mà không quay lại. Do đó, tần số dòng điện này luôn có giá trị bằng 0. Ứng dụng của nó trong cuộc sống có thể kể đến như ắc quy, pin,...

2.4.2. Tần số điện xoay chiều

Dòng điện xoay chiều được mô phỏng có chuyển động dạng hình đồ thị hình sin, di chuyển lên xuống như những đợt sóng một cách đều đặn quanh một trục, nửa chu kỳ trên là dương, nửa chu kỳ dưới là âm. Khi xoay chiều, tần số dòng điện chắc chắn sẽ khác 0 và dao động ở mức 50-60Hz tại Việt Nam. 

Nếu bạn để ý trên tem mác của các đồ dùng điện trong gia đình như quạt, nồi cơm, máy sấy,...bạn sẽ thấy các chỉ số được nhà sản xuất ghi trên đó là 220V - 60Hz hay 220V - 50HZ. Những tần số này có nghĩa cứ sau 1/50s hay 1/60s thì dòng điện sẽ đi được 1 vòng và trở lại vị trí ban đầu. Hay là trong vòng 1 giây thì dòng điện đã quay đi quay lại quanh thiết bị điện này 50 đến 60 lần.

Tại Việt Nam, tần số điện phổ biến từ 50-60 Hz, điều này cũng được áp dụng trong sản xuất gia dụng điện, các đồ dùng đều được thiết kế và sản xuất phù hợp với tần số điện này. 

2.4.3. Tại sao ở Việt Nam lại sử dụng dòng điện có tần số 50 Hz nhiều hơn là 60Hz?

Khi sử dụng dòng điện với tần số 60h , thiết bị gia dụng cần phải có sự cách điện cao hơn, vì vậy sẽ tiêu tốn nhiều chi phí nhiều hơn.

Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều sử dụng dòng điện có tần số 50hz, vì vậy các thiết bị điện của họ cũng được thiết kế để phù hợp với dạng điện năng này. Khi nhập khẩu về Việt Nam, chúng ta có thể trực tiếp sử dụng như những đồ dùng thông thường bởi dòng điện trong nước vi fnos hoàn toàn tương thích mà không cần xử lý thêm như khi sử dụng dòng điện 60Hz. Việc này giúp việc nhập khẩu hàng hóa trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn.

Trong truyền tải điện năng thì dòng điện 220V/50hz được chứng minh là tiết kiệm điện năng hơn là 60Hz. Điện áp càng cao thì độ sụt giảm càng thấp. Điện áp 220V/50Hz nguy hiểm hơn về mặt điện áp nhưng khi bị chạm pha thì các thiết bị sẽ ngay lập tức được bảo vệ an toàn. 

Trên đây là tổng hợp các kiến thức thú vị về tần số. Tuy không thể nhìn thấy được nó nhưng nó thực sự quan trọng trong cuộc sống. Mong rằng những thông tin này có thể giúp ích cho các bạn. Bạn đã biết tần số là gì chưa?