1. Rau bò khai là rau gì? Tìm hiểu thông tin về rau bò khai

1.1. Rau bò khai là rau gì?

Rau bò khai là một loại rau thường mọc trên rừng, được trồng nhiều ở vùng núi phía Bắc. Cũng bởi mùi khai đặc trưng có rau bò khai, giống như mùi nước tiểu bò và có mùi khai nên gọi là rau bò khai. Tuy nhiên, khi nấu chín, loại rau này ăn vô cùng ngon, mát, ngọt nhẹ và có giá trị dinh dưỡng cao.

Rau bò khai còn có một số tên khác như rau dạ hiến, dây hương, rau ngót leo, khau hương, rau nghiến, rau phắc hiển, rau lòng chân sói… Tùy theo vùng miền mà loại rau này sẽ gọi bằng nhiều tên khác nhau.

Về bề ngoài, ngoại hình của rau bò khai khá tương đồng với rau ngồng su su, tuy nhiên rau bò khai nấu lên sẽ thơm hơn và có hình dáng mảnh hơn. Cách chế biến rau bò khai vô cùng đơn giản, bạn có thể chế biến thành món ăn khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn sợ có mùi khai, trước khi chế biến, bạn có thể rửa sạch và vò qua với nước (giống như chế biến rau ngót). Sau đó, bạn có thể xào rau bò khai với tỏi, xào với thịt bò, thịt lợn, gà hay hải sản…

1.2. Đặc điểm và nơi phân bố rau bò khai

1.2.1. Đặc điểm rau bò khai

Bò khai là loại cây thuộc thân leo, có thể dài tới hơn 10m, thân thường chia thành các đốt và to bằng đầu đũa, có tua mọc từ nách cuống lá. Bạn có thể trồng cây bò khai gần một cây thân gỗ, hoặc quanh hàng rào, bò khai cũng khá dễ trồng và phát triển. Rau bò khai có lá màu xanh non, hình trụ, mọc xen kẽ nhau.

Giống như một số loài thực vật khác, rau bò khai cũng có quả, qua xanh có màu xanh nhạt và chuyển sang màu đỏ khi chín. Sau khi chín, vỏ bò khai sẽ tách thành 5 mảnh khác nhau và vỏ quả sẽ uốn cong, lộ ra màu xanh lục của hạt bên trong.

1.2.2. Nơi phân bố rau bò khai

Cây bò khai mọc quanh năm, tuy nhiên thời điểm để thu hoạch và rau phát triển tốt nhất là vào màu xuân, rau có màu xanh non ăn rất ngon. Loại rau này thường tập trung ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Hà Giang… Một số tỉnh miền Trung như Thanh Hóa, hay các tỉnh khác, ở Nam Trung Bộ hoặc Tây Nguyên, tuy vậy mật độ khá ít. Một số nước lân cận Việt Nam như Lào, Trung Quốc, Campuchia cũng có loại cây này.

Ngày trước, loại cây này thường mọc hoang ở các khu rừng, như rừng đang phục hồi, rừng thứ sinh. Hiện nay, vì đây là loại rau có giá trị kinh tế cao, có sức sống mãnh liệt và dễ trồng nên được người dân trồng nhiều hơn. Đây là loại cây không thích môi trường ẩm ướt, thích hợp trồng ở vùng khí hậu khô, dễ chăm sóc và phát triển rất nhanh.

1.3. Giá trị dinh dưỡng trong rau bò khai

Trong rau bò khai có nhiều giá trị dinh dưỡng, vừa ngon vừa bổ, đem đến cho chúng ta những tác dụng rất tốt cho sức khỏe. Các chuyên gia dinh dưỡng đã nghiên cứu trong 100g rau bò khai có chứa nhiều chất dinh dưỡng như: Nước (78.8 gr), chất xơ (7.7 gr), protein (6gr), calci (138 mgr), photpho (40.7 mgr), vitamin C (60mgr).

2. Tác dụng thần kỳ của rau bò khai đối với sức khỏe con người

Từ xưa, người ta thường dùng rau bò khai phơi cho khô, sau đó đun lấy nước uống. Nước uống nấu từ rau bò khai rất tốt cho sức khỏe, nhất là gan, có thể dùng để chữa viêm gan hiệu quả.

Bên cạnh đó, rau bò khai còn có tác dụng lợi tiểu và chữa được bệnh sỏi thận, vì trong rau bò khai có các hoạt chất cho thể khiến sỏi thận bị đánh tan. Chưa kể, rau bò khai còn có tác dụng chữa hạ sốt và tê thấp. Cách dùng như sau, trẻ em và phụ nữ có thể đun cây bò khai sau đó lấy nước uống, còn nếu bạn là nam giới thì có thể dùng bò khai phơi khô, sau đó dùng để ngâm rượu.

Bạn cũng có thể dùng ngọn và lá non của rau bò khai để chế biến thành món ăn, có tác dụng chữa bệnh đái rắt, đái vàng, phù thận… Món ăn từ loại rau này cũng giúp mọi người ăn ngon miệng hơn, cũng như kích thích hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.

Tuy rau bò khai có nhiều công dụng, tuy nhiên với những người lần nấu nếm thử thì sẽ khá khó chịu với mùi của loại rau này. Tuy nhiên, khi đã ăn quen, bạn chắc chắn sẽ “nghiện” rau bò khai đấy!

3. Tham khảo một số món ăn đơn giản từ rau bò khai

Khi đã biết rau bò khai là rau gì, bạn có thể sử dụng rau bò khai để chế biến thành các món ăn như:

3.1. Rau bò khai xào tỏi

Bạn nhặt lấy phần ngọn, lá còn non của rau bò khai, cùng với các tay móc còn non. Sau đó, đem đi rửa sạch và vò qua với nước để hạn chế mùi khai, vớt ra rổ để ráo. Sau đó, băm tỏi nhỏ, đổ dầu vào chảo và khi dầu nóng thì cho tỏi vào phi vàng. Cho tiếp rau bò khai vào đảo đều và cho thêm gia vị tùy ý như bột canh, hạt nêm, nước mắm, tiêu. Rau khi rau chín, bạn chỉ cần đổ ra đĩa và thưởng thức khi món ăn còn nóng để đảm bảo vị ngon.

3.2. Rau bò khai xào trứng

Cách sơ chế rau bò khai tương tự như cách trên. Trước tiên, bạn đập trứng vào bát, cho thêm gia vị như bột canh, hạt tiêu xay, sau đó dùng đũa đánh đều lên. Bắc chảo lên bếp, cho dầu vào, khi dầu nóng thì cho bồ khai đã sơ chế vào chảo, sau khi rau gần chín thì cho thêm trứng vào, sau đó bạn đảo đều tay. Cuối cùng, bạn chỉ cần bày món ăn ra đĩa và thưởng thức, bồ khai hòa quyện với từng lớp trứng ăn rất ngon và đậm vị.

Bạn cũng có thể thay thế trứng bằng mì tôm hoặc thịt bò, thịt lợn, thịt gà,... Các món ăn đều ngon và đặc biệt tốn cơm.

3.3. Rau bò khai với thịt băm

Chọn lấy lá và phần ngọn non của rau bò khai, rửa, vò sạch với nước và để ráo. Sau đó, bạn bắc nồi lên bếp, đổ vào nồi một lượng nước vừa đủ. Tiếp đến, bạn cho thịt băm và rau bò khai vào nồi khi nước đã sôi, sau đó nêm nếm gia vị vừa ăn. Khi rau chín, bạn chỉ cần thưởng thức khi còn nóng. Hoặc một cách khác là bạn có thể xào thịt băm trước cho vàng, sau đó đổ rau bò khai vào xào, tới khi rau chín thì đổ thêm nước và đun sôi.

Bên cạnh đó, bạn cũng có thể nấu canh bò khai bình thường hoặc nấu với hải sản như cá, tôm cũng rất ngon và hấp dẫn.

Ăn rau bò khai ngon nhất là khi rau còn tươi và có mùi khai đặc trưng. Tuy vậy, như đã nói ở trên, những ai chưa từng tiếp xúc với loại rau này sẽ khá khó ăn, do đó trước khi nấu cần sơ chế cẩn thận trước bằng cách vò qua rau với nước muối và rửa vài lần với nước.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được rau bò khai là rau gì và những thông tin về loại rau này. Đây là một loại rau có giá trị dinh dưỡng cao và có nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe. Để mua rau bò khai, bạn có thể mua ở các phiên chợ vùng cao hoặc tại các cửa hàng nông sản. Nếu mua ở trên vùng cao, giá bò khai khoảng 30.000 đồng/kg, còn ở siêu thị hay nhà hàng chế biến món ăn đặc sản thì có giá khoảng 90.000 – 100.000/kg.