1. Định nghĩa phỏng lạnh là gì?

Phỏng lạnh được hiểu là loại vết thương xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp trong thời gian lâu với đá, nước đá, đồ vật quá lạnh làm cho da bị tổn thương. Về mặt sinh học, phỏng lạnh là gì được giải nghĩa là một dạng chấn thương của da, Khi bị phỏng, da cùng những mô ở bên dưới sẽ bị đóng băng lại. Nếu tình trạng phỏng ở giai đoạn đầu thì da sẽ chỉ bị tê cóng và không để lại những sự tổn thương vĩnh viễn. 

Việc điều trị phỏng lạnh dễ khó còn tùy thuộc vào tình trạng và bị bỏng ở giai đoạn nào. Nếu bỏng ở giai đoạn đầu thì chúng ta rất dễ xử lý bằng cách làm ấm cơ thể cho đến khi da và các mô được làm ấm và hồi phục tổn thương. Còn các giai đoạn phỏng nặng hơn thì tính chất nguy hiểm cũng tăng cao. Do vậy người bị phỏng cần phải đến cơ sở y tế, bệnh viện để được xử lý.

Vì phỏng lạnh cũng là vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe nên bất cứ ai cũng cần có thông tin hiểu biết cơ bản về tình trạng phỏng lạnh. Bên dưới là những nội dung tiếp theo giúp bạn đọc đi sâu tìm hiểu phỏng lạnh là gì.

2. Nguyên nhân, nguy cơ nào dẫn tới phỏng lạnh?

2.1. Xác định những nguyên nhân gây ra tình trạng bỏng lạnh

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng phỏng lạnh được chính đội ngũ y bác sĩ xác định và công bố. Vậy phỏng lạnh vì sao lại bị?

Dựa vào khái niệm phỏng lạnh là gì và thông tin được cập nhật từ các nguồn tư liệu chính thống của bộ y tế, chúng ta sẽ biết những nguyên nhân cốt yếu của tình trạng phỏng lạnh bắt nguồn từ việc da có sự tiếp xúc trực tiếp với các loại chất lỏng có nhiệt độ cực kỳ thấp, hoặc tiếp xúc với cả kim loại đang có nhiệt độ lạnh rất thấp. Đôi khi gặp thời tiết quá lạnh thì có người cũng dễ mắc phải bỏng lạnh. Cụ thể hơn, trong các trường hợp bên dưới sẽ là nguyên nhân khiến cho cơ thể bị phỏng lạnh.

- Cơ thể con người tiếp xúc với các yếu tố như kim loại đông lạnh, nước đá, vật ướp lạnh một cách trực tiếp và trong thời gian rất dài.

- Thời tiết quá lạnh nhưng quần áo mặc không đủ giữ ấm cơ thể, hoặc mặc quần áo bị ẩm trong thời tiết lạnh giá, mưa rét.

- Cơ thể ở lâu trong môi trường có nhiệt độ cực thấp trong quãng thời gian rất dài. Chẳng hạn làm việc trong phòng đông lạnh, đứng dưới trời lạnh có nhiệt độ thấp báo động,. Một số cuộc nghiên cứu cũng đã đưa ra rằng khi ai đó ở trong nhiệt độ (-150) độ C thì phải đối mặt với khả năng bỏng lạnh dù chẳng cần có gió. 

2.2. Những yếu tố nguy cơ gây ra phỏng lạnh

Với những nguyên nhân nêu trên cộng thêm sự hiểu biết phỏng lạnh là gì thì toàn bộ mọi người, không ngoại trừ bất kể một ai cũng có thể bị phỏng lạnh. Đặc biệt là các đối tượng như người già, trẻ em, đây là những người có cấu trúc da mỏng nên càng dễ bị nguy cơ cao. 

Một số yếu tố nguy cơ được liệt kê bên dưới sẽ giúp bạn đề phòng phỏng lạnh hiệu quả:

- Cơ thể bị mất nước 

- Người có thói quen thường xuyên hút thuốc

- Người quen dùng đồ uống có cồn một cách thường xuyên

- Bệnh nhân có dùng thuốc chứa thành phần gây ra sự ức chế beta, loại thuốc chỉ được bác sĩ kê, chỉ định đối với bệnh nhân mắc bệnh tim.

- Người bị mắc một trong những bệnh sau: Mạch máu ngoại biên, thần kinh ngoại biên, đái tháo đường, hội chứng Raynaud, … 

3. Triệu chứng và các giai đoạn của phỏng lạnh

3.1. Phỏng lạnh có các triệu chứng biểu hiện gì?

Giữa bị lạnh cóng và phỏng lạnh có những biểu hiện gần giống nhau nên đôi khi người ta không xác định rõ bản thân bị phỏng lạnh hay nhiễm lạnh. Để giúp nhận diện đúng tình trạng bạn đang gặp phải vấn đề gì thì vieclam123.vn chỉ rõ các dấu hiệu, triệu chứng của một người bị phỏng lạnh, khác biệt hoàn toàn với việc bị nhiễm lạnh, cảm lạnh.

Người bị phỏng lạnh lúc đầu da sẽ bị lạnh dần sau đó tạo ra cảm giác châm chích rồi đến cảm giác tê. Xuất hiện nhiều màu sắc trên da, là màu gì thì còn tùy theo tình trạng phỏng và mức độ nguy hiểm khi bị phỏng. Da có thể có màu vàng, đỏ, trắng, vàng xám, trắng xanh, nâu, đỏ tía, xám. Da cũng sẽ trở nên cứng và nhìn giống như sáp. 

Về cử động và hoạt động, tay của người bị phỏng lạnh sẽ không linh hoạt mà rất vụng về vì cơ và khớp đều bị cứng do tác động của phỏng gây nên. Đối với người ở trạng thái phỏng nghiêm trọng thì da sẽ bị phồng rộp khi được ủ ấm nóng. 

Việc phỏng lạnh này thường xuyên xảy ra ở các bộ phận nhất định như các ngón chân, ngón tay là nhiều nhất, ở tai, mũi, má, cằm. Vì da bị tê cứng nên mất đi cảm giác, làm người bị phỏng đôi khi không kịp phát hiện ra rằng mình đang bị tê cóng. 

3.2. Phỏng lạnh có những giai đoạn nào?

3.2.1. Giai đoạn 1 - da bị nhiễm lạnh

Đây là giai đoạn nhẹ nhất của chứng phỏng lạnh. Biểu hiện chỉ là tê cóng nhẹ ở phần bị phỏng. Nếu như vẫn tiếp tục tiếp xúc với không khí, thời tiết lạnh giá thì vùng da tiếp xúc bị tê cóng. Khi làm các biện pháp giúp vùng da bị phỏng ấm lên thì lúc này, vùng da phỏng sẽ tạo cảm giác ngứa ran và đau. Vì là giai đoạn sớm nên việc phỏng không gây nên những ảnh hưởng nghiêm trọng, cũng không làm da rơi vào trạng thái tổn thương vĩnh viễn.

3.2.2. Da bị tê cóng

Tình trạng da bị tê cóng phần da bên ngoài sẽ dẫn tới một chút thay đổi nhỏ màu da. Sau đó, da có thể nóng lên dần dần, điều này là dấu hiệu cho thấy da đã ở mức độ tổn thương khá nghiêm trọng. Khi điều trị da tê cóng bằng phương án ủ ấm thì có thể khiến bề mặt da nổi vết đốm, có cảm giác châm chích, rát, sưng tấy lên. Từ 12 đến 36 tiếng đồng hồ kể từ khi da được sử dụng phương pháp làm ấm thì vùng da phỏng xuất hiện các vết phồng rộp với chất lỏng chứa đầy ở bên trong. Để các vết rộp này vỡ ra, nước sẽ chảy ra ngoài nhưng đồng thời cũng sẽ đem đến cho bạn cảm giác rát đau vô cùng.

3.2.3. Giai đoạn 3 - tê cóng sâu

Đây là giai đoạn có những nguy hiểm trầm trọng đối với người bị phỏng lạnh. Nếu tình trạng tê cóng đã tiến triển sang giai đoạn 3 thì nó tạo ra sự tác động ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhiều lớp da và mô dưới da. Người bị phỏng đồng thời cũng quan sát thấy các biểu hiện da chuyển màu thành trắng, xanh xám và cũng không còn cảm nhận được bất cứ cảm giác nào ở vùng da này, dù là cảm giác bị đau, lạnh.

Thậm chí, ảnh hưởng sâu của nó lan tới cả cơ hoặc khớp, khiến các bộ phận này không thể hoạt động nữa. Từ 24 tiếng đến 48 tiếng đồng hồ kể từ thời điểm da được làm ấm lại sẽ hình thành bọc mụn nước rất lớn. Mô có màu đen, cứng lại.

Như thế, ba giai đoạn phỏng lạnh cho thấy mức độ nguy hiểm tăng tiến dần. Thậm chí ở vào giai đoạn 3, nếu không được kịp thời sơ cứu còn có thể dẫn tới sự nguy hiểm cho tính mạng người bị phỏng. Vì vậy, việc phỏng lạnh cũng là một chứng bệnh nguy hiểm, chúng ta phải có kiến thức hiểu biết về nó và hơn hết nắm được cách sơ cứu để kịp thời cứu nguy trong những hoàn cảnh gấp rút đối với người gặp phỏng lạnh quanh bạn hay cho chính bạn.

4. Hướng dẫn cách sơ cứu nhanh làn da bị phỏng lạnh

Hiểu phỏng lạnh là gì cảnh báo cho chúng ta biết tình trạng nguy hiểm của nó cho nên nắm chắc một số cách sơ cứu để giúp giảm các mức độ nguy hiểm của phỏng lạnh nhé.

Theo khuyến cáo của bác sĩ, nếu nhận thấy có biểu hiện phỏng lạnh theo các triệu chứng nêu trên, chúng ta nên đưa người bệnh đó tới cơ sở y tế gần nhất. Tuy nhiên, có thể xử lý sơ cứu để tránh nguy hiểm cho bệnh nhân nếu như quãng đường di chuyển đến cơ sở y tế quá xa, áp dụng một số cách sau đây:

Thứ nhất, dùng vải khô như khăn, quần áo, chăn ấm, thậm chí là giấy khô để quanh vùng da bị phỏng lạnh lại. Làm như thế để giúp cho vết phỏng không phải chịu thêm bất cứ sự ảnh hưởng, tác động nào đến từ bên ngoài hoặc không bị phát triển thêm.

Nếu nhận thấy triệu chứng phỏng lạnh khá nhẹ thì có thể thực hiện phương pháp chườm ấm hay dùng gạc băng y tế băng phần bỏng lại. Nhưng chú ý cách chườm ấm phải đúng kỹ thuật. Làm như thế nào? Ngâm vùng da bỏng vào trong nước ấm chỉ từ 36 độ đến 39 độ C. Cách này khá dễ làm nhưng buộc quá trình thực hiện phải kiểm tra kỹ để đảm bảo chính xác nhiệt độ của nước. Nếu nước để cao hơn mức khuyến cao thì còn có thể khiến tình trạng vết bỏng bị tổn thương nặng hơn nữa.

Vùng da bị bỏng dù là bỏng lạnh thì cũng là da bị thương, Do đó chúng ta không được làm nóng vùng da đó bằng các cách thức thô bạo sẽ làm vết thương thêm loét, thêm đau và rất lâu được chữa lành. Việc chà sát vùng da bị bỏng sẽ khiến các mô bị tổn thương, Do đó, bạn không nên làm điều này dù có lúc da bỏng sẽ rất ngứa.

Qua chia sẻ trên, chúng ta nhận thấy cách sơ cứu phỏng lạnh phổ biến nhất đó chính là tạo ra tác động ngược lại, chính là làm ấm vùng đã bị bỏng lạnh. Tuy nhiên việc làm ấm cần tuân thủ nghiêm nguyên tắc, cách làm và nhớ rằng phương pháp phổ biến này cũng chỉ áp dụng ở giai đoạn bỏng nhẹ, Còn nếu tình trạng nặng hơn, tốt nhất nên đến hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được cứu chữa kịp thời. Mong rằng, thông tin phỏng lạnh là gì được làm sáng tỏ đã đem tới cho bạn kiến thức cần thiết để bảo vệ sức khỏe trong sự cố phỏng lạnh nhé.