Qua phân tích tại bài viết này, Hà My sẽ chỉ rõ cho bạn thấy thế nào là động sản và nó khác với bất động sản như thế nào.

1. Hiểu đúng động sản là gì?

Căn cứ vào Luật Dân sự tại khoản 2, Điều số 105 về định nghĩa tài sản có nhắc tới thuật ngữ động sản. Cụ thể như sau: tài sản sẽ gồm có động sản và bất động sản. Hai yếu tố này khác biệt nhau ở một chữ “bất” và cũng vì sự xuất hiện của chữ này nên chúng ta có thể nhìn thấy thế đối lập của chúng.

Vậy nên khi mà khái niệm động sản còn rất mới lạ do hiếm khi xuất hiện, còn từ bất động sản lại quá đỗi quen thuộc thì chúng ta muốn khám phá động sản là gì, ắt vẫn phải dựa vào việc hiểu rõ bất động sản là gì. Sau đó làm phép đối lập để tìm ra cách giải nghĩa đúng của từ động sản.

Trong khi bất động sản là đất đai, là nhà cửa, các công trình được gắn liền ở trên đất hay cũng có thể là tài sản khác gắn với đất đai, công trình, nhà cửa thì bạn chỉ cần hiểu đơn giản động sản là gì như thế này:

Động sản là một trong hai loại tài sản, và chính là những tài sản không phải bất động sản. Nó cũng có thể là tài sản ở hiện tại hoặc sẽ hình thành trong tương lai.

Rõ ràng, chúng ta không tìm thấy được khái niệm chính xác, cụ thể về động sản. Nhưng hoàn toàn có thể dựa vào khái niệm bất động sản để sử dụng phương thức loại trừ bất động sản, từ đó quy ra động sản là gì và bao gồm những gì.

Cứ hình dung theo hình ảnh của một chiếc bánh chia đôi. Toàn bộ chiếc bánh chính là tài sản lớn, trong tài sản này chỉ bao gồm hai loại là bất động sản và động sản. Nếu như bạn đã xác định rất rõ ràng phần nào là bất động sản trên chiếc bánh đó thì phần còn lại của nó chính là động sản.

Như thế cũng có nghĩa rằng một bên hữu hạn là bất động sản đã xác định được những loại tài sản thuộc về cụ thể. Số còn lại sẽ nằm trong phần động sản. Cũng có nghĩa rằng phần tài sản là động sản sẽ rất lớn và không có giới hạn.  Vì thế, có thể sẽ gây ra những khó khăn cho chúng ta khi xác định đâu là động sản. Để không đắn đo trước mỗi một vật mà chẳng thể xác định được rốt cuộc nó có phải là động sản hay không, chúng ta hãy dựa vào hướng dẫn, quy định từ luật pháp. Những thông tin bên dưới sẽ cung cấp đến cho bạn cách nhận diện động sản rõ ràng, thấu đáo nhất.

2. Xác định động sản – những tài sản không phải bất động sản

2.1. Quy định về động sản

Luật Dân sự Việt Nam nói riêng và hệ thống pháp lý nhà nước nói chung đã đưa ra 03 tiêu chí để xác định rõ đâu là động sản, sau đó dùng phương pháp loại trừ để xác định một vật có là động sản hay không.

Bất động sản được nhìn nhận từ bản chất, mục đích sử dụng cụ thể và gồm cả những đối tượng gắn liền ở trên đất.

Vậy nên đất đai, các công trình thuộc mảng xây dựng đều có bản chất là bất động sản. Những loại tài sản theo mục đích được cho là bất động sản có thể là nông cụ, đường ống nước, đồ đạc cố định và vĩnh viễn bên trong ngôi nhà, ... Thực chất những tài sản loại này đều mang bản chất là động sản thế nhưng thực tế nó cũng là phần được gắn liền với bất động sản để đáp ứng mục đích sử dụng riêng. Thế nên chúng cũng được phân loại như bất động sản vậy.

Sở dĩ tuân thủ theo quy định này cũng là vì chúng cần thiết phục vụ cho đất đai nơi mà chúng gắn mục đích sử dụng. Vì khi tách rời sẽ làm cho bất động sản không còn nguyên vẹn nữa..

Dường như rất khó để phân biệt động sản là gì một cách rạch ròi nhưng nôm na cũng có thể lý giải động sản sẽ là tài sản chuyển dịch được từ vị trí này sang vị trí khác mà vẫn đảm bảo giữ được công dụng, tính năng vốn có.

2.2. Một số động sản đã được luật pháp gọi tên rõ ràng

Bộ Luật dân sự Pháp đưa ra 02 tiêu chí xác định tài sản là động sản, đó là do luật định hoặc do bản chất. Bộ luật này cũng giải thích rõ ràng tài sản được xác định là động sản xuất phát từ bản chất của tài sản đó nếu nó có thể dịch chuyển đi hoặc tự di chuyển được mà không làm thay đổi bất cứ điều gì thuộc về nó, từ kích thước, hình dạng đến bản chất vốn có.

Theo đó, các động sản theo cách mà Luật dân sự Pháp xác định sẽ gồm có cổ phiếu, trái phiếu có giá trị bằng tiền; cũng là khoản lãi suất, cổ phần ở một công ty, lợi tức, ... Tiền mặt, tác phẩm nghệ cũng được liệt kê vào danh sách động sản.

Cách phân loại này đã chứng tỏ động sản mang ý nghĩa pháp lý vô cùng quan trọng, đánh động về việc nên thiết lập quy định riêng. Từ xưa đến nay, bất động sản luôn được nhắc tới và luật pháp cũng thường xuyên quan tâm, đưa ra nhiều điều chỉnh chặt chẽ hơn so với động sản. Nhưng với việc nhận diện được động sản là gì thì vai trò của nó cũng quan trọng không kém gì bất động sản và đương nhiên, một quy chế pháp lý để ràng buộc quá trình sử dụng động sản sao cho phù hợp là điều cần thiết.

3. Khi nào có thể chuyển đổi giữa động sản và bất động sản?

Chỉ có thể xảy ra sự dịch chuyển, biến đổi giữa động sản và bất động sản khi tính chất đặc thù của tài sản bị thay đổi. Chẳng hạn một vài thiết bị trong gia đình khi chưa lắp vào bất kể vị trí nào của không gian thì chúng ta vẫn có thể thực hiện di dời nó đến bất kể đâu chúng ta muốn.

Đến khi nó đã được gắn liền với không gian của nhà ở, gắn vào trong công trình thì chúng đã bị đánh mất đặc tính di dời vốn có, và vô hình trở thành một phần không thể tách rời của tài sản. Lúc này bản thân chúng cũng sẽ tự nhiên được tính là bất động sản. Ngược lại, nếu tháo chúng ra khỏi bất động sản để rồi con người có thể di chuyển chúng tới mọi nơi hoặc một số vật có thể tự dịch chuyển thì lúc đó bản chất động sản lại quay về.

Rõ ràng, để xác định một vật là động sản hay là bất động sản thì không nên chỉ xem xét đó là gì, nó có nằm trong danh sách các vật được xếp vào nhóm bất động sản không. Thay vào đó, bạn cần nhìn trực diện tới đặc tính của nó có thể di dời hay không.

Nhìn chung, so với bất động sản thì khái niệm động sản là gì vẫn chưa thực sự được mô tả một cách chính xác và chắc chắn. Thế nhưng với những điều chia sẻ rất chi tiết, kèm theo các ví dụ và cách ví von hình ảnh, Hà My hy vọng sẽ giúp cho bạn dễ dàng có sự cảm nhận linh hoạt về động sản, từ đó nhận diện nhanh được những động sản đang tồn tại trong đời sống của chúng ta.