1. Tổng quan về đồ án 

Đối với những ai từng trải qua thời sinh viên chắc chắn sẽ hiểu rất rõ về thuật ngữ “Đồ án”. Tuy nhiên nhiều bạn vẫn chưa thực sự hiểu rõ về cách làm đồ án cũng như các nội dung trong đồ án gồm những gì. Đừng lo lắng, trong bài viết sau đây chúng tôi sẽ giải đáp cụ thể cho các bạn nhé.

Đồ án chính là một dạng văn bản dài mà bất kỳ sinh viên nào cũng phải thực hiện để làm điều kiện cần cho việc tốt nghiệp chương trình đào tạo đại học, cao đẳng. Sau khi sinh viên đó đã hoàn thành đồ án và đạt yêu cầu thì mới đủ điều kiện để ra trường.

Theo đó mà dựa vào kết quả của đồ án có tốt hay không thì sinh viên đó mới được nhà trường phê duyệt hạng bằng ra trường là loại gì (Giỏi, Khá, Trung bình, …). Đặc biệt rằng, đối với những bạn sinh viên có kết quả đồ án tốt và được chấm điểm hạng Xuất sắc sẽ được giữ lại trường để đảm nhận vai trò làm trợ giảng hoặc được phép học lên Thạc sĩ Tiến sĩ nếu muốn. 

Ngày nay tại Việt Nam đang có một số đơn vị trường đại học lấy kết quả thi một số môn học để thi tốt nghiệp mà không cần phải thực hiện làm đồ án tốt nghiệp. Tuy nhiên, định nghĩa về đồ án tốt nghiệp sẽ có sự tương đồng với định nghĩa của luận văn tốt nghiệp. 

Bên cạnh đó luận văn, luận án sẽ khác bởi nó mang tính chất học thuật, lý thuyết và nghiên cứu phân tích cụ thể, còn đối với đồ án tốt nghiệp thì chủ yếu mang ý nghĩa thực hành và có thể tạo nên sản phẩm để phục vụ cho một công việc cụ thể nào đó.

2. Hướng dẫn thực hiện đồ án tốt nghiệp cho sinh viên

2.1. Cấu trúc trong đồ án tốt nghiệp

Thông thường, đối với các mẫu đồ án tốt nghiệp của sinh viên sẽ không có một cấu trúc chuẩn mực. Bởi điều này sẽ còn phụ thuộc vào từng lĩnh vực mà sinh viên làm đồ án nên cấu trúc thực hiện sẽ có sự khác nhau. Tuy nhiên, về cơ bản thì đồ án tốt nghiệp cũng có các mục nội dung giống nhau bao gồm:

- Liệt kê các nhiệm vụ phải thực hiện trong đồ án tốt nghiệp.

- Đồ án tốt nghiệp phải có đầy đủ nhận xét, đánh giá của giáo viên hướng dẫn.

- Phải có đầy đủ nhận xét của giáo viên phản biện.

- Lời cảm ơn

- Mục lục

- Trình bày các hình vẽ có trong Danh mục

- Các từ viết tắt có trong đồ án cần được giải thích rõ trong Danh mục

- Các mục nội dung trong đồ án (sinh viên phải trình bày đầy đủ các chương)

Chương 1: Mở đầu 

Thông thường mục mở đầu của đồ án tốt nghiệp sẽ bao gồm các mục nội dung bao gồm: Thực trạng, Đối tượng, Mục đích và Phạm vi nghiên cứu.

Chương 2: Khảo sát các thông tin về lý thuyết trong đồ án tốt nghiệp

Chương 3: Thực nghiệm

Chương 4: Đưa ra Kết luận và Đánh giá

Mục cuối cùng trong bản Đồ án tốt nghiệp không thể thiếu các tài liệu tham khảo, sinh viên cần tổng hợp lại và để link liên kết cũng như nguồn tại cuối trang.

Việc hoàn thành đồ án tốt nghiệp sẽ mất rất nhiều thời gian của sinh viên. Tuy nhiên, các bạn cần nắm vững các thông tin mà chúng tôi đã gợi ý bên trên chắc chắn sẽ giúp các bạn hoàn thiện bài làm của mình một cách nhanh chóng và hiệu quả.

2.2. Các quy trình hoàn thiện đồ án tốt nghiệp 

Để có thể có được bài làm đồ án tốt nghiệp hoàn chỉnh, các bạn sinh viên cần tập trung thực hiện các bước hướng dẫn dưới đây: 

Bước 1: Tìm hiểu và xác định đề tài

Thông thường, các quy trình xác định đề tài sẽ bao gồm:

- Xác định rõ ràng về lĩnh vực hoặc nhiệm vụ cần nghiên cứu.

- Xác định rõ về đối tượng hoặc đơn vị cần nghiên cứu.

- Xác định quy mô và xác định phạm vi nghiên cứu.

- Tiến hành phân tích mục tiêu nghiên cứu.

- Đặt tên đề tài (ngắn gọn, súc tích, đầy đủ nội dung)

Bước 2: Thực hiện xây dựng đề cương

Đề cương được hiểu là khung mẫu của các mục nội dung dự kiến sẽ triển khai trong đồ án tốt nghiệp bao gồm các quy trình để nộp lên cho giảng viên xem xét, phê duyệt.

Thông thường, nội dung trong đề cương sẽ bao gồm các đề mục như sau:

- Sinh viên cần liệt kê lý do chọn chủ đề.

- Liệt kê rõ đối tượng mục tiêu và khách thể cần nghiên cứu, khảo sát.

- Xác định phạm vi và tìm ra giới hạn nghiên cứu.

- Xây dựng mục tiêu và lĩnh vực cần nghiên cứu.

- Tìm hiểu các cách thức, phương pháp nghiên cứu phù hợp

- Xây dựng các đề mục nội dung (dàn ý) của đề tài.

- Lên kế hoạch về thời gian cũng như tiến độ để hoàn thành đề tài.

- Chuẩn bị các phương tiện và thông tin nghiên cứu chẳng hạn như tài liệu (bản mềm, bản cứng) và các thiết bị thí nghiệm khác.

Bước 3: Xây dựng kế hoạch nghiên cứu đề tài

Kế hoạch nghiên cứu đề tài hay còn được gọi là một dạng văn bản nhằm trình bày các kế hoạch dự kiến sau đó thực hiện triển khai đầy đủ về mặt nội dung công việc, sản phẩm cần chuẩn bị hay thời gian thực hiện.

Thông thường, các giai đoạn để thực hiện sẽ bao gồm:

- Chuẩn bị

- Nghiên cứu đề tài

- Định hình kết cấu của đồ án tốt nghiệp

- Thời gian thực hiện đồ án.

Bước 4: Nghiên cứu và thu thập các thông tin cần nêu trong đồ án

- Nghiên cứu và tích luỹ đa dạng các nguồn tài liệu

- Thu thập các thông tin và xử lý thông tin phù hợp

- Thực hành, thiết kế và sáng tạo sản phẩm

Bước 5: Trình bày thuyết minh trong đồ án tốt nghiệp

Thông thường, quy trình trình bày thuyết minh này sinh viên cần có sự chuẩn bị kỹ càng ngay từ đầu để có thể trình lên giảng viên hướng dẫn duyệt. Sau khi được giảng viên phê duyệt thành công, sinh viên có thể được trình bày vào bản chính.

Bước 6: Thực hiện bảo vệ đồ án tốt nghiệp

Sau khi các bạn sinh viên đã hoàn tất 5 bước hướng dẫn trên thì có thể trình bản này lên giảng viên hướng dẫn phê duyệt. Lưu ý rằng, bản gửi giảng viên phê duyệt các bạn cần chuẩn bị kiến thức, kiểm tra bản vẽ kỹ càng và các sản phẩm thiết kế cần được thực hiện chu đáo.

3. Một số lưu ý khi thực hiện đồ án tốt nghiệp cho sinh viên

3.1. Nghiên cứu và lựa chọn đề tài càng sớm càng tốt

Đề án tốt nghiệp là nhiệm vụ tốn khá nhiều thời gian để hoàn thành của sinh viên năm cuối. Bởi đồ án chính là điều kiện để nhà trường xét tốt nghiệp cho bạn nên các bạn cần có sự chuẩn bị chu đáo và nghiêm túc trong việc thực hiện đồ án.

Chính vì vậy, việc nghiên cứu và lựa chọn đề tài càng sớm càng tốt sẽ mang lại lợi thế cho các bạn về thời gian chuẩn bị. Thông thường, thời gian xử lý đề tài sẽ kéo dài trong vòng 6 tháng mà còn sát với kỳ nghỉ Tết.

Nhiều bạn sinh viên nghĩ rằng sau Tết mới bắt tay vào việc lựa chọn đề tài thì đây chính là ý nghĩ hoàn toàn sai lầm bởi điều này sẽ ảnh hưởng tới kết quả của đồ án bởi thời gian sau đó của bạn sẽ rất gấp rút. Thời gian tốt nhất để lựa chọn và nghiên cứu đề tài chính là ngay từ học kỳ 1 trong năm học cuối của mình.

Góp ý nhỏ rằng khi các bạn sinh viên lựa chọn đề tài thì không nên quá lo lắng về tên đề tài cụ thể là gì. Thay vào đó, hãy định hướng tên đề tài mà bạn sẽ dự định thực hiện, việc định hướng này rất quan trọng bởi sẽ giúp các bạn tiếp cận thông tin một cách chính xác. Đồng thời, có thể bổ sung các thông tin còn thiếu và các số liệu còn thiếu sót về đề tài này.

3.2. Không ngừng tìm hiểu và bổ sung kiến thức

Để có thể sở hữu một bài làm đồ án tốt nghiệp hoàn chỉnh và mang lại kết quả tốt thì các bạn sinh viên cần không ngừng tìm hiểu và bổ sung kiến thức mỗi ngày. Chính vì việc bổ sung kiến thức sẽ tốn khá nhiều thời gian nên các bạn cần thực hiện sớm nhất ngay từ lúc vừa mới bắt đầu thời gian thực tập tại doanh nghiệp.

Để tạo ra được bản đồ án chuyên sâu và chi tiết, tạo ra nhiều ấn tượng mạnh với các giám khảo chấm thi thì việc học và nghiên cứu các kiến thức trên lớp vẫn chưa đủ. Chính vì vậy, các bạn hãy kiên trì thu thập, nghiên cứu nhiều nguồn kiến thức bổ sung về lĩnh vực đề tài mà bạn đã chọn trước đó.

3.3. Đặt tên đề tài 

Sau khi các bạn đã xác định cho bản thân một hướng đi, lĩnh vực cụ thể cho đề tài đồ án của mình và bổ sung các kiến thức cần thiết thì hãy tiến hành chọn ra một tên đề tài phù hợp với mục tiêu của mình. Lưu ý rằng, các bạn cần chọn một cách cẩn thận, tuyệt đối không được đổi ý và đổi tên đề tài quá nhiều lần.

Tiêu chuẩn về tên đề tài đồ án chuyên nghiệp phải bao gồm những tiêu chí như sau: ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu và quan trọng hơn hết chính là tên đề tài phải bám sát nội dung của đề tài mà bạn thực hiện. 

Các bạn không cần thiết phải sử dụng những tên đề tài với ngôn từ quá văn hoạ hay quá trừu tượng bởi sẽ gây khó dễ cho giảng viên hướng dẫn. Chỉ cần chọn tên đề tài đơn giản, ngắn gọn và khớp với nội dung là đã rất tốt rồi.

3.4. Tham khảo hướng dẫn của giảng viên

Thông thường, sẽ không tránh khỏi những lúc các bạn sinh viên sẽ bị rơi vào tình huống “bí bách ý tưởng” khi thực hiện đồ án tốt nghiệp nhưng lại không dám thắc mắc với thầy cô giảng viên hoặc nhờ anh chị khoá trên chỉ bảo.

Nếu các bạn cứ tự thực hiện theo ý mình thì chắc chắn nội dung trong bài làm đồ án tốt nghiệp của bạn sẽ chẳng đi đến đâu. Thay vào đó hãy mạnh dạn nhờ thầy cô hướng dẫn giúp đỡ và lắng nghe lời khuyên từ họ. Ngoài ra, các bạn sinh viên có thể đi học nhóm và cùng bàn luận về bài đồ án, cùng hỗ trợ nhau để thực hiện tốt đề tài của mình.

Trên đây là những kiến thức về đồ án đã được chúng tôi giải đáp cụ thể. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ về đồ án tốt nghiệp, các bước hướng dẫn cũng như cấu trúc trong bài làm đồ án sẽ mang lại nhiều giá trị hữu ích cho các bạn sinh viên sắp ra trường. 

Hãy tham khảo kỹ các ý mà chúng tôi cung cấp trong bài viết về đồ án này để tránh xảy ra những sai sót không đáng có trong bài làm đồ án. Cuối cùng, đừng quên theo dõi các bài viết mới nhất được cập nhật hàng ngày của chúng tôi để tham khảo nhiều thông tin thú vị về giáo dục, tuyển dụng các bạn nhé.