1. Tổng quan về đấu thầu quốc tế

1.1. Khái niệm

Đấu thầu quốc tế (tên tiếng Anh: International Bidding) được hiểu là một hình thức giao dịch đặc biệt quan trọng mà tại đó người mua sẽ công bố trước các yêu cầu về dịch vụ, hàng hóa kèm theo các điều kiện, chính sách trong hợp đồng mua bán. 

Trong đấu thầu quốc tế sẽ có nhiều người cạnh tranh với nhau để có thể sở hữu quyền cung cấp dịch vụ, hàng hoá thông qua việc người mua trao hợp đồng cho người cung cấp về các điều kiện hợp lý về giá cả cũng như thoả thuận hợp tác. 

1.2. Đặc điểm

Đặc điểm về đấu thầu quốc tế chính là các hoạt động mua bán giao dịch được thực hiện đúng các nguyên tắc, quy định về địa điểm, thời gian, hàng hoá cũng như có các quy chế riêng gọi là quy chế đấu thầu quốc tế.

Đối với lĩnh vực đấu thầu quốc tế sẽ có khá nhiều người bán nhưng chỉ có 1 người mua duy nhất, do vậy người mua sẽ có xu hướng chiếm ưu thế và có lợi hơn. Thông thường, đối tượng được tổ chức đấu thầu thường là các hàng hoá, dịch vụ đảm bảo các tiêu chuẩn như công nghệ tiên tiến, mang giá trị cao và có thể thay thế.

Đối với ngành hàng mua sắm thì đấu thầu quốc tế sẽ đảm bảo được về sự công bằng, tính minh bạch cũng như hiệu quả cho nên được tin dùng rộng rãi. Đặc biệt, đối với người có vốn hoặc cấp vốn không phải người mua và người sử dụng thì hình thức đấu thầu đều có mục đích đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các bên một cách tối ưu nhất.

2. Tìm hiểu ưu điểm và nhược điểm trong giao dịch đấu thầu quốc tế

2.1. Ưu điểm

Giao dịch đấu thầu quốc tế được đánh giá mà một trong những phương thức đặc biệt quan trọng với các quy trình, nguyên tắc, thể lệ cho người tham sự quá trình chào hàng cạnh tranh nên sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người mời thầu trong giao dịch.

Phần lớn các bên mời thầu đều có độ an toàn cao trong quá trình giao dịch nếu thực hiện hành vi mua bán bằng hình thức đấu thầu, họ được quyền tham khảo và lựa chọn các chuyên gia tư vấn về những lĩnh vực liên quan đến dịch vụ, hàng hoá.

Bên cạnh đó, các ưu điểm về đấu thầu quốc tế sẽ giúp cho các cơ quan quản lý, các cơ quan cấp vốn tránh được những rủi ro thất thoát về mua bán và xây dựng. Đồng thời, các nhà tham dự thầu cũng sẽ trở nên an toàn hơn do người mua là thực sự và khả năng thanh toán cũng được đảm bảo cao hơn.

Chính vì vậy, hình thức đấu thầu quốc tế ngày càng được đảm bảo chặt chẽ và được phát triển mạnh mẽ. Các cuộc đấu thầu minh bạch và công khai luôn được trọng dụng bởi nó mang lại thuận lợi cho bên hưởng lợi từ các hàng hoá dịch vụ và các công trình.

2.2. Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm vượt trội thì lĩnh vực đấu thầu quốc tế vẫn còn tồn tại các nhược điểm hạn chế nhất định. Điều này thể hiện trong các khoản chi phí tổ chức cũng như dịch vụ mở thầu khá tốn kém cho nên thường sẽ áp dụng các hình thức đấu thầu mua bán đối với công trình, dịch vụ và hàng hóa mang giá trị cao.

Thậm chí, các khoản chi phí mà bên tham dự cũng là một vấn đề đáng lo ngại và cần được cân nhắc kỹ càng khi thực hiện tham gia đấu thầu mặc dù hình thức đấu thầu quốc tế này được đánh giá rất an toàn về mặt tài chính.

Ngoài ra, nhược điểm của hình thức đấu thầu chính là việc khó kiểm soát các dự thông thầu trong nhà thầu và giữa nhà tham dự thầu với nhà thầu.

3. Một số tình huống trong tổ chức đấu thầu quốc tế

Để có thể lựa chọn được nhà thầu thì việc tổ chức đấu thầu quốc tế chỉ được thực hiện khi đã đáp ứng được các điều kiện như sau:

- Khi có yêu cầu tổ chức đấu thầu quốc tế thì có nhà tài trợ vốn hỗ trợ gói thầu

- Đối với các gói thầu mua sắm hàng hoá mà dịch vụ, hàng hoá đó trong nước không sản xuất được hoặc sản xuất được nhưng không đủ tiêu chuẩn về kỹ thuật, chất lượng hoặc mức giá quá cao. Tuy nhiên đối với các hàng hoá thông dụng đã được nhập khẩu và bán trong nước thì sẽ không tổ chức đấu thầu quốc tế.

- Đối với gói thầu có cung cấp các dịch vụ liên quan đến xây lắp, dịch vụ tư vấn và dịch vụ phi tư vấn mà khi đó các nhà thầu tại Việt Nam không đủ khả năng để đáp ứng mọi yêu cầu được đặt ra khi thực hiện gói thầu.

- Đối với các dự án đầu tư như dự án đầu tư có sử dụng đất theo hình thức đối tác công tư và ngoại lệ các trường hợp hạn chế đầu tư phụ thuộc vào các quy định của pháp luật về đầu tư.

Chính vì vậy, chúng ta hoàn toàn có thể khẳng định rằng việc đấu thầu quốc tế sẽ chỉ được tổ chức tại một số tình huống thường thấy. Chẳng hạn như nếu các nhà thầu tại Việt Nam không đủ khả năng để thực hiện đúng các yêu cầu về gói thầu thì mới tiến hành tổ chức việc đấu thầu quốc tế.

4. Nhận xét về thực trạng đấu thầu quốc tế tại Việt Nam hiện nay

Thực trạng đấu thầu quốc tế tại Việt Nam hiện nay được đánh giá là chủ đề khá nóng hổi với báo chí. Cũng có thể nói rằng, khi Luật đấu thầu ra đời vào những năm 2013 đã có thể khắc phục được các hạn chế trong luật đấu thầu năm 2005 về nhiều mặt. 

Đặc biệt là về phương pháp đấu thầu và hình thức đấu thầu, việc đơn giản hoá các thủ tục cũng như các quy định sẽ góp phần tạo nên tiền đề vững chắc cho việc thu hút và chọn nhà đầu tư một cách minh bạch, cạnh tranh.

Tuy nhiên, đối với các quy định trong Luật Đấu thầu năm 2013 vẫn còn tồn tại khá nhiều hạn chế và chưa thực sự linh hoạt để giúp các nhà thầu tại nước ngoài có thể tiếp cận các thông tin và dữ liệu đấu thầu một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Các trường hợp nhà thầu nước ngoài có khả năng trúng thầu mặc dù không đảm bảo đúng đắn về năng lực thực hiện đấu thầu, trường hợp này vẫn còn tồn tại cho đến hiện nay mà vẫn chưa tìm ra phương pháp giải quyết tốt nhất.

Bên cạnh đó, các tình trạng liên quan đến giá cả trong cuộc đàm phán thầu nếu xảy ra tình huống vượt giá dự toán được phê duyệt thì khi đó các phát sinh sẽ ngày càng nhiều hơn.

Trên đây là các thông tin cơ bản về lĩnh vực đấu thầu quốc tế cũng như các quy tắc, nguyên tắc quan trọng trong đấu thầu quốc tế. Hy vọng những thông tin, kiến thức mà chúng tôi đã giải đáp trong bài viết này sẽ mang lại cho bạn đọc nhiều giá trị hữu ích và tuyệt vời. 

Lĩnh vực đấu thầu quốc tế là một trong những lĩnh vực tiềm năng đang có xu hướng phát triển khá mạnh mẽ trong thị trường Luật Việt Nam hiện nay, bên cạnh đó vẫn còn các lĩnh vực khác đang thịnh hành trong nước mà bạn có thể quan tâm. Do đó hãy cập nhật các tin tức mới nhất thông qua trang web vieclam123.vn của chúng tôi để đọc nhiều tin tức hay bạn nhé.