1. Tổng quan về bộ môn Bida

Mới nghe có thể chưa hình dung ra được nhưng nhưng Bida chính là tên gọi thuần việt mà mọi người hay gọi là bi-a- bộ môn với tên tiếng anh là Billiard. 

Vậy bộ môn này thực chất là như thế nào và có sự bắt nguồn từ đâu? 

1.1. Tổng quát chung 

Cũng không biết từ bao giờ mà du nhập vào Việt Nam và trở thành bộ môn được nhiều người yêu thích đến vậy. 

Ban đầu Bida hay cong được gọi quen theo thông thường là bi-a, một trò chơi với những viên bị đầy màu sắc. Người chơi sẽ thực hiện một lực lên viên bi được đặt trên một mặt phẳng và thường là trên bàn. Tùy vào mỗi thể loại mà có những cách tính điểm khác nhau và người nào dành được nhiều điểm nhất thì sẽ là người chiến thắng. 

1.2. Lịch sử phát triển của Bida

 Có lẽ Bida là bộ môn có sự tồn tại lâu đời nhất trong lịch sử bởi trương truyền rằng bộ môn này đã xuất hiện từ những năm 1340, nó là bộ môn đã tồn tại được vài thế kỷ nhưng vẫn luôn nhận được ngày càng nhiều sự yêu thích, đặc biệt là từ các bạn trẻ.  

Ban đầu Bida được biết đến với nhiều cái tên khác nhau và được gọi theo mỗi quốc gia,ở Mỹ người ta sẽ gọi Bida là Bilhard, ở Ý thì gọi là Biglia, owr Tay Ban Nha với tên gọi là Virlota và cũng là bộ môn đó nhưng ở Anh người ta biết đến Bida với cái tên là Ball-yard với ý nghĩa là trò chơi bi trên sân. 

Vào thời điểm ban đầu khi mà Bida xuất hiện, nó được coi là bộ môn chỉ dành riêng cho giới quý tộc, giới người giàu hưởng thụ và được chơi ở bên ngoài trời giống như bộ môn Golf chơi trên sân cỏ hiện nay. 

Với Bida, ban đầu người chơi sẽ dùng một chiếc gậy để đánh 1 viên bi xuyên qua 1 khung sắt nhỏ. và ở trước sẽ chứa rất nhiều chướng ngại vật là các vật cản khác nhau được dựng lên, người chiến thắng cuối cùng sẽ là người vượt qua được tất cả các chướng ngại vật và đánh được bi xuyên qua khung sắt đầu tiên.

Sau đó, bộ môn này được trải qua nhiều lần thay đổi và có sự cải tiến vượt bậc về kiểu dáng cũng như cách chơi mà Bida đã dần trở thành bộ môn chiếm được sự phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới và cũng nhờ đó mà thành phần người chơi cũng trở nên đa dạng hơn rất nhiều.   

Không những vậy ngày nay bida còn được đưa vào trong thi đấu với nhiều những giải đấu khác nhau và có mang tầm cỡ quốc tế. 

2. Các dụng cụ trong bộ môn Bida gồm những gì? 

Bida nổi tiếng là bộ môn có nhiều màu sắc đặc với những viên bi tròn, đã và đang trở thành bộ môn được mọi người chọn làm hình thức giải trí thú vị nhất. Và cúng theo thời gian của sự phát triển mà Bida với những dụng cụ chuyên biệt đều đã được cải tiến hơn rất nhiều. 

2.1. Bàn Bida 

Thời gian đầu mới nhập môn, bàn Bida chưa thực sự có thiết kế đẹp như bây giờ mà sẽ là một mặt phẳng với nhiều chướng ngại vật khác nhau. Và sau bàn Bida mới được cải tiến cũng như nâng cấp hơn để phù hợp với từng kiểu kiểu chơi khác nhau. 

Ngày nay mỗi thể loại Bida khác nhau sẽ có từng loại bàn riêng biệt với thiết kế vô cùng mới mẻ và lạ mắt, thu hút sự chú ý của rất nhiều người. 

2.2. Cây cơ Bida 

Cây cơ Bida mang hình dáng của một cây gậy thông thường, ban đầu nó được thiết kế giống như  cây gậy đánh Golf, do đó mà người chơi rất khó để sử dụng. Sau đó người ta đã nghiên cứu về cây gậy này và bắt đầu thiết kế với đầu gậy nhỏ hơn để thuận tiện cho việc đánh bi. 

Một chiếc cơ bọc da đầu tiên đã được phát triển bởi một tù binh chính trị vào năm 1807. Dựa vào đây người ta đã có sự cải tiến với những cây cơ có sự tinh tế, gọn nhẹ và chất lượng vô cùng tốt.  

Đồng thời cơ cũng là dụng cụ được đánh giá là đắt với nhiều mẫu mã khác nhau, thậm chí đối với những cơ thủ chuyên nghiệp thì những cây cơ này sẽ có giá tầm vài chục hoặc cả trăm triệu. 

2.3. Bóng Bida 

Bóng Bida hay còn gọi là bi, những viên bi này từ thuở sơ khai là những chất liệu từ gỗ và đất sét, ở một số quốc gia khác họ còn tận dụng xương bò hoặc nhà voi. Tuy nhiên những chất liệu này đều không có sự ổn định cũng như không mang đến sự thích thú khi chơi. Bởi vậy mà người ta đã liên tục nghiên cứu để có sự cải tiến nhanh chóng. 

Mãi cho đến năm 1869, John Wesley Hyatt đã tìm ra được nhựa công nghiệp cho các viên bi. Tuy nhiên loại nhựa này lại có nguy cơ cháy nổ cao. Chính vì vậy mà nó cũng không được sử dụng sử dụng lâu dài. Sau này người ta chỉ dựa trên loại nhựa này để chế tạo ra bóng Bida nhựa Phenolic với độ bền cao đồng thời là khả năng chống cháy nổ khi có sự va chạm giữa các viên bi. 

2.4. Lơ Bida 

Lơ Bida hay còn được biết đến là một dạng phấn trong hộp, dùng để bôi đầu gậy Bida và mãi đến thế kỷ XVIII, phải sau khi Bida xuất hiện khá lâu thì mới có sự tồn tại của lơ. 

Ban đầu nó được thiết kế rất sơ sài và cực kỳ đơn giản, sau đó nó đã được phát triển thành những viên lơ nhỏ gọn với rất nhiều màu sắc khác nhau. 

Ngoài ra các trang bị khác như là giá đỡ, găng tay, đèn chiếu sáng và khung gom bóng. 

3. Cách chơi Bida như thế nào là chuẩn?  

Bida hiện đang có khá nhiều thể loại với nhiều kiểu chơi khác nhau và mỗi kiểu chơi sẽ được hình thành những quy tắc và luật chơi riêng. Dưới đây là một số kiểu chơi thông dụng nhất hiện nay mà hầu hết mọi người đều đang lựa chọn.  Tuy nhiên hãy thử tìm hiểu về thể lệ chơi chung nhé. 

3.1. Thể lệ chơi 

Trên bàn Bida sẽ có 1 viên bi trắng - gọi là bi cái và các viên bi khác được đánh số từ 1 đến 15, mối số trên bóng sẽ tương ứng với số điểm mà người chơi sẽ nhận được khi bóng vào lỗ. Tuy nhiên cũng sẽ tùy vào mỗi thể loại mà số bi cũng như số điểm sẽ có khác nhau. 

Người chơi sẽ thể hiện những động tác đẹp mắt của bản thân để đẩy những viên bi xuống lỗ bằng một lực nhất định và sẽ được ghi nhận một số điểm tương ứng. Người chơi sẽ được đánh liên tục cho đến khi không ghi được điểm nữa thì lượt chơi sẽ được đẩy sang đối thủ.           

3.2. Một số kiểu chơi Bida 

3.2.1. Bida pool 

Hiện Bida pool được chia thành hai kiểu chơi là 8 pool và 9 pool với luật chơi được hiểu như sau: 

- Đối với Bida 8 pool thì sẽ có 1 bi cái và 15 bi mục tiêu. Nhiệm vụ của người chơi là đưa số bi theo số từ 1 đến 8 hoặc từ 9 đến 15 xuống lỗ chơi để có thể ghi điểm. Ai giành được nhiều điểm nhất thì sẽ là người chiến thắng.     

- Đối với Bida 9 pool: sẽ có 1 bi cái màu trắng và 9 bi mục tiêu, người chơi sẽ cần đánh bi cái chạm vào viên bi có số điểm thấp nhất trên bàn để giành chiến thắng. Và sau đó tiếp tục đưa các bi còn lại vào lỗ để ghi thêm nhiều điểm hơn nữa. 

3.2.2. Bida carom 

Đây là một tên gọi khác của kiểu chơi Bida 2 băng gồm Bida 1 băng và Bida 2 băng. Đối với kiểu chơi này, người chơi sẽ thực hiện chơi trên bàn Bida không túi và lần lượt thực hiện những cú đánh của mình. 

Mục tiêu chính của kiểu chơi này đó là làm i cái văng ra khỏi cả hai vật thể sẽ phải đáp ứng theo đúng nhu cầu của từng kiểu chơi để có thể thành công. 

3.2.3. Bida snooker 

Bida snooker là kiểu chơi gồm 21 bi tất cả trong đó có 15 bi màu đỏ được đánh số cùng bi và 6 bi khác màu. Người chơi sẽ có nhiệm vụ đẩy từng viên bi một xuống đúng lỗ theo thứ tự từ thấp đến cao nếu muốn ghi được điểm. 

3.2.4. Bida Billiards 4 bi 

Đây là kiểu chơi sử dụng 2 bi màu đỏ, 1 bi màu vàng và 1 bi màu trắng. Để chơi được kiểu này, người chơi buộc phải có kỹ năng tốt về Carom 3 tự do và Carom 3 băng kết hợp với khả năng tính toán trái cade thật kỹ trước thực hiện cú đánh. 

Do vậy mà kiểu chơi này đòi hỏi sự tập trung cao độ cũng như sự cẩn thận trong từng nước đi. Điểm sẽ được tính cho cơ thủ chỉ khi làm bi cái chạm và bật lại hai trong ba viên bi đang ở trên bàn. 

4. Bida mang lại những lợi ích gì cho người chơi? 

Nếu như trước đây, Bida là một trò chỉ dành cho giới quý tộc và với người thường nó là một thứ gì đó xa xỉ thì ngày nay, Bida đã được ưa chuộng vô cùng rộng rãi. Mọi người lựa chọn chơi Bida bởi: 

- Phù hợp với nhiều đối tượng: không chỉ có giới trẻ mà cả những người đã có tuổi cũng vô cùng thích thú với bộ môn này, và được đánh giá là bộ môn có thể cải thiện sức khỏe mà không cần phải tập luyện hay dùng sức quá nhiều.

- Cải thiện về mặt tinh thần: Bida không đơn thuần là bộ môn giải trí thông thường mà nó còn giúp rèn luyện tư duy, sự nhạy bén đầu óc, cũng như khả năng quan sát, sự khéo léo trong từng nước đi của mỗi người. 

- Tạo ra cảm giác thư giãn: đến với Bida bạn sẽ chỉ tập trung duy nhất vào nó, toàn bộ tâm trí sẽ dành cho nơi đây, gặp gỡ bạn bè, cùng nhau chơi thoải mái… 

Bida là một bộ môn thể thao có sự kết hợp độc đáo giữa trí tuệ và nghệ thuật, đem lại những cảm giác vô cùng thỏa mãn cho mỗi người chơi. 

Vieclam123.vn hy vọng bạn cũng đã hiểu được phần nào lợi ích của Bida và biết được Bida là môn gì. Bạn đã thử chơi bộ môn này chưa? Nếu chưa thì hãy thử ngay nhé, chắc chắn bạn sẽ bị cuốn vào sự hấp dẫn của nó đấy. Chúc bạn sẽ có những phút giây  trải nghiệm thú vị với bộ môn này.