1. Pháp chế doanh nghiệp là gì?

Pháp chế doanh nghiệp gọi theo tiếng Anh là Corporate Law hoặc Lawyer-in-house. Vị trí này chuyên tư vấn, hỗ trợ về pháp luật cho doanh nghiệp để từ đó giúp doanh nghiệp luôn luôn tuân thủ đúng pháp luật Nhà nước và quy định, quy tắc bên trong nội bộ của doanh nghiệp. Qua đó, góp phần điều hành, kiểm soát mọi vấn đề trong doanh nghiệp. 

2. Vai trò pháp chế doanh nghiệp quan trọng ra sao?

2.1. Đưa ra góp ý và trực tiếp tạo quy chế nội bộ cho doanh nghiệp

Bộ phận pháp chế doanh nghiệp có vai trò chính là tạo ra các quy tắc, quy chế để quản lý nội bộ doanh nghiệp. Đồng thời còn tham gia đóng góp ý kiến cho những nhà quản lý cấp cao. 

Nhân viên pháp chế doanh nghiệp là người trực tiếp soạn ra bộ quy chế để áp dụng trong nội bộ doanh nghiệp. Những nhà lãnh đạo hay chủ sở hữu nếu soạn thảo những văn bản gồm nội quy lao động, hợp đồng lao động, các điều lệ hay bản dự thảo thì cũng sẽ có sự tham gia của đội ngũ pháp chế doanh nghiệp. Lúc này, họ sẽ đảm đương vai trò thẩm định, đóng góp ý kiến dựa trên góc độ pháp lý để đảm bảo các văn bản, giấy tờ đó tuân thủ đúng luật pháp.

2.2. Kiểm soát và điều tiết hoạt động pháp chế trong doanh nghiệp

Doanh nghiệp nào cũng sẽ phải đối diện với một số vấn đề dính dáng pháp luật trong suốt quá trình hoạt động. Để tránh và hạn chế tối đa việc xảy ra các rủi ro này thì bộ phận pháp chế doanh nghiệp sẽ phải vào cuộc để thường xuyên kiểm soát, giám sát, điều tiết tất cả các hoạt động của mỗi bộ phận trong doanh nghiệp để chắc chắn mọi thứ đều đã tuân thủ đúng quy chế trong nội bộ và quy định của luật pháp.

Đặc biệt hơn, nếu có tranh chấp xảy ra với doanh nghiệp thì bộ phận này sẽ tham gia vào để giúp nhà quản trị giải quyết nhằm mục đích bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Đồng thời, có thể đứng ra để thay mặt cho nhà quản trị doanh nghiệp tham gia vào hoạt động tố tụng nếu có.

3. Pháp chế doanh nghiệp thực hiện những công việc gì?

3.1. Tư vấn các vấn đề pháp luật thuộc hoạt động của doanh nghiệp

Tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp là một trong những nhiệm vụ chính của nhân viên pháp chế doanh nghiệp. Việc tư vấn này được triển khai đối với tất cả các nhân lực trong doanh nghiệp, từ ban lãnh đạo đến từng lao động đang làm việc tại đó để nhằm phổ biến các kiến thức pháp lý cần thiết, từ đó luôn cân bằng được việc nhân sự hiểu luật, nắm rõ quy chế và luôn tuân thủ, đảm bảo không có trường hợp nào vi phạm. 

Mọi vấn đề được tư vấn khá nhiều, đa dạng, từ tài chính, thuế, chứng khoán, tài sản thế chấp, vay vốn, việc đầu tư, nguồn nhân lực, chuyển nhượng cổ phần, …

3.2. Hỗ trợ trong hoạt động quản trị nội bộ trong doanh nghiệp

Mỗi một doanh nghiệp đều sẽ xây dựng nội dung quy định để áp dụng trong nội bộ, phục vụ quản lý toàn bộ đơn vị, đảm bảo mọi thứ tuân thủ đúng kỷ luật một cách bài bản, có tổ chức dựa trên cơ sở tuân thủ pháp luật. Pháp chế doanh nghiệp sẽ hỗ trợ nhà quản trị dựng nên bộ quy chế này.

Trong quá trình quy chế, quy định được đưa vào thực tiễn, họ cũng sẽ giám sát việc thực hiện quy chế ở từng phòng ban, từng cá nhân. Cùng với đó, có những công tác điển hình bắt buộc phải có sự vào cuộc của bộ phận nhân viên pháp chế doanh nghiệp như việc thực hiện lấy ý kiến nhân sự, tư vấn ký hợp đồng cho nhân viên mới, truyền đạt các quy định về việc ký hợp đồng và chấm dứt hợp đồng, tư vấn các chế độ phúc lợi, bảo hiểm cho lao động. 

3.3. Thực hiện mọi công tác liên quan hợp đồng

Bản hợp đồng ký kết giữa doanh nghiệp với các đối tượng gồm người lao động, khách hàng và đối tác luôn chứa đựng giá trị pháp luật. Thế nên, pháp chế doanh nghiệp sẽ có trách nhiệm tham gia tư vấn cho nhà quản trị hiểu biết về việc thực hiện những bản hợp đồng này sao cho tuân thủ pháp lý. Họ cũng có thể tham gia vào quá trình soạn thảo với tư cách hỗ trợ đối với các hợp đồng phục vụ hoạt động kinh doanh hay mọi hợp đồng giao dịch khác của doanh nghiệp. 

Họ đảm đương vai trò chính trong những đầu việc liên quan tới điều chỉnh hợp đồng như chuyển nhượng, sửa hợp đồng, chấm dứt hợp đồng, các vấn đề phát sinh trong hợp đồng. 

Khi có hợp đồng được trình lên lãnh đạo, đến từ các khách hàng, đối tác hay bộ phận trong công ty thì nhân viên pháp chế doanh nghiệp phải đứng ra rà soát, xem xét lại bản hợp đồng thật kỹ để xem xét tính hợp pháp của tất cả.

4. Yêu cầu đối với những người làm pháp chế doanh nghiệp

4.1. Chuyên môn 

Qua tìm hiểu về khái niệm Pháp chế doanh nghiệp là gì, chúng ta cũng nắm rõ rằng đây chính là bộ phận đại diện cho pháp luật. Mọi hành động, nguyên tắc ứng xử trong công việc và tính chất công việc đều phải tuân thủ quy định pháp luật. Bởi thế nên bản thân họ phải có trình độ chuyên môn pháp lý thật tốt, nắm bắt đầy đủ những kiến thức luật pháp cơ bản đúng với tiêu chuẩn của ngành Luật. 

Trong đó, các kiến thức liên quan tới luật doanh nghiệp là phải vững vàng, áp dụng thực tiễn tốt. Ngoài ra, rất nhiều điều luật khác cũng buộc phải có kiến thức đầy đủ đối với một pháp chế doanh nghiệp, bao gồm luật giao dịch đảm bảo, luật bất động sản, luật hợp đồng, tài sản, …

Ngoài ra, hoạt động trong doanh nghiệp thuộc lĩnh vực nào thì bạn cần phải có sự nghiên cứu sâu về luật pháp áp dụng đối với ngành đó. 

4.2. Kỹ năng nghề nghiệp của pháp chế doanh nghiệp

4.2.1. Tư duy luật sư

Đây là một kỹ năng quan trọng, đòi hỏi bạn phải có lối suy nghĩ giống như một luật sư. Áp dụng thật tốt yêu cầu nghề nghiệp đó là đánh tập trung, nhìn sâu rộng, tìm giải pháp phù hợp và đáp ứng luật lệ. Nên hình thành thói quen tự đưa ra các vấn đề thắc mắc và trả lời chúng.

4.2.2. Kỹ năng tư vấn pháp luật

Tư vấn pháp luật vốn là công việc quan trọng, được thực hiện thường xuyên của một nhân viên pháp chế doanh nghiệp. Vậy nên bạn sẽ phải luôn ý thức luyện tập thật tốt kỹ năng này. Muốn vậy, hãy chú trọng trước tiên vào vấn đề giao tiếp của chính mình. Bạn có chắc mình có thể truyền đạt tốt và dễ hiểu mọi nội dung thông tin? Bạn truyền đạt chúng một cách súc tích, ngắn gọn mà vẫn đầy đủ chứ? Phải làm sao để bạn có thể tự tin đưa ra câu trả lời là “có” cho những đáp án trên thì khi đó, bạn đã có thể làm tốt công việc pháp chế doanh nghiệp.

Đương nhiên, bên cạnh đó thì không thể thiếu sự hiểu biết chuyên môn sâu về các điều luật, luật lệ, quy chế.

Ngoài những kỹ năng trên, hãy chú ý bồi dưỡng, trau dồi thêm cho mình các kỹ năng bao gồm đàm phán hợp đồng, nghiên cứu khoa học, xây dựng văn bản, nắm bắt tâm lý,  ngoại ngữ, trình độ tin học.

Như vậy, bài viết đã nêu ra những điều cơ bản để bạn hiểu một cách cơ bản, đầy đủ pháp chế doanh nghiệp là gì? Nội dung này đặc biệt cần thiết đối với những nhà quản trị và những người theo đuổi nghề pháp chế doanh nghiệp. Hai đối tượng có mối quan hệ mật thiết, tương hỗ cho nhau để điều hành doanh nghiệp phát triển đúng quy định.