1. Bạn hiểu đơn vị sự nghiệp công lập là gì? 

1.1. Định nghĩa  

Đơn vị sự nghiệp công lập được hiểu với nghĩa là tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được thành lập theo quy định của pháp luật hiện hành, các đơn vị sự nghiệp công lập có tư cách pháp nhân và thực hiện việc cung cấp các dịch vụ công, nhằm phục vụ việc quản lý nhà nước trong các lĩnh vực của đời sống như giáo dục, đào tạo, y tế, nghiên cứu khoa học, văn hóa- nghệ thuật, thể dục thể thao, du lịch, lao động - thương binh và xã hội, thông tin truyền thông, xã hội và các lĩnh vực sự nghiệp liên quan khác được pháp luật quy định. 

Do vậy mà các đơn vị sự nghiệp luôn đóng một vai trò quan trọng trong đời sống con người bởi nó ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực được pháp luật quy định trong xã hội. 

Đơn vị sự nghiệp công lập được công nhận theo quy định của pháp luật bao gồm: 

- Đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền hoàn toàn tự chủ trong các công việc thực hiện nhiệm vụ, nghĩa vụ tài chính, tổ chức bộ máy nhà nước, nhân sự trong hoạt động đơn vị của mình.

- Đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền hoàn toàn tự chủ trong các công việc thực hiện nhiệm vụ tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự.  

Chủ yếu là các Viện nghiên cứu về các vấn đề xã hội, Bệnh viện, Trường học,...thuộc các tổ tổ chức cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. 

1.2. Các đặc điểm cơ bản của đơn vị sự nghiệp công lập

- Là các đơn vị thuộc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội, mỗi đơn vị công lập sẽ là Nhà nước đầu tư và vận hành, tùy vào từng đơn vị sự nghiệp công lập mà Nhà nước sẽ có những chính sách hỗ trợ ở những cấp độ khác nhau.

- Mục đích của đơn vị sự nghiệp công lập là hướng tới việc cung cấp các giá trị dịch vụ trong các lĩnh vực mà Nhà nước chịu trách nhiệm cung ứng như y tế, giáo dục, văn hóa, …

- Cơ chế hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập đang dần được điều chỉnh theo hướng tự chủ và thực hiện một cách độc lập. 

- Các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ hoạt động động theo cơ chế độ thủ trưởng. Đồng thời nhằm đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ, tránh tình trạng lạm quyền, phòng chống tham nhũng, pháp luật đã đề ra quy định thành lập Hội đồng quản lý tại các đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo việc chi thường xuyên và đầu tư vào các đơn vị sự nghiệp công lập khác trong các trường hợp cần thiết.  

- Nhân sự thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập thông thường sẽ được tuyển dụng theo vị trí làm việc và theo hợp đồng làm việc. Một số được tuyển theo hợp đồng làm việc sẽ được quản lý và sử dụng với tư cách là viên chức. 

1.3. Đơn vị sự nghiệp công lập được phân loại theo những dạng nào? 

- Các đơn vị sự nghiệp sẽ được phân chia thành hai dạng chính:

+ Tự chủ hoàn toàn 

+ Chưa tự chủ hoàn toàn

+ Ngoài ra các đơn vị sự nghiệp công lập cũng sẽ được phân loại dựa theo từng chức năng và nhiệm vụ khác nhau. 

Tuy nhiên nếu xét theo góc độ pháp lý, các đơn vị sự nghiệp công lập còn được phân chia như sau: Đơn vị thuộc Bộ, các cơ quan ngang Bộ; Các đơn vị thuộc Tổng cục , Cục; Các đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; Các đơn vị trực thuộc cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và cuối cùng là Đơn vị thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện.

Các đơn vị đều có trách nhiệm, quyền hạn và nghĩa vụ riêng. Luôn đảm bảo cho việc thực hiện cung cấp đầy đủ các dịch vụ công.  

Đặc trưng của các đơn vị sự nghiệp công lập là để phân biệt với các cơ quan, đơn vị khác và các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập. Các đơn vị sự nghiệp công lập cũng là vị trí quan trọng để khẳng định tính chất hoạt động của đội ngũ viên chức. Các đơn vị sự nghiệp công lập với các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị xã hội. Tất cả được thành lập và tổ chức theo trình tự, thủ tục chặt chẽ và là bộ phận cấu thành trong các cơ quan đơn vị của Nhà nước. Tuy nhiên các đơn vị này sẽ không mang quyền lực của nhà nước và không có chức năng quản lý nhà nước: xây dựng thể chế, thanh tra, kiểm tra, xử lý các vi phạm hành chính…

Các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ luôn tự chủ và bình đẳng với các đơn vị, cơ quan cung cấp các dịch vụ công tương tự hay còn gọi là mối quan hệ bình đẳng và ngang hàng với nhau.

2. Điều kiện để thành lập đơn vị sự nghiệp công lập là gì? 

Các đơn vị sự nghiệp công lập phả phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia và phải có các cấp thẩm quyền phê duyệt. Do vậy để thành lập đơn vị sự nghiệp công lập cần đáp ứng đủ các điều kiện sau: 

- Đáp ứng đầy đủ các tiêu chí thành lập đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của Nhà nước và quy định của pháp luật chuyên ngành. 

- Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và mục tiêu của việc cung cấp các dịch vụ công nhằm phục vụ quản lý nhà nước. 

- Đảm bảo số lượng nhân sự làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập tối thiểu là 15 người. 

- Việc thành lập các đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm chi thường xuyên, các đơn vị sự nghiệp tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư  thì số lượng nhân sự sẽ được phụ thuộc vào Đề án thành lập. 

- Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập nước ngoài thì số lượng người làm việc sẽ do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và trong các Đề án thành lập đơn vị sự nghiệp công lập. 

- Có trụ sở làm việc hoặc các đề án cấp đất xây dựng trụ sở làm việc đã có thẩm quyền phê duyệt, các trang thiết bị cần thiết ban đầu, nguồn nhân sự và kinh phí hoạt động đơn vị theo quy định của pháp luật. 

- Ngoài việc tuân thủ đầy đủ các quy định về pháp luật thì các đơn vị công lập ở nước ngoài cũng cần phải đảm bảo công tác luôn phù hợp với các chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, đồng thời đảm bảo thỏa thuận giữa Chính phủ Việt Nam với Chính phủ nước ngoài về việc thành lập và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. 

Như vậy, đơn vị sự nghiệp công lập chính là tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước thành lập, tuân thủ theo các quy định pháp luật và cung cấp đầy đủ các dịch vụ công nhằm phục vụ quản lý Nhà nước. Các dịch vụ này sẽ nằm trong mọi lĩnh vực mà pháp luật quy định và sẽ có những chức năng nhiệm vụ riêng. Trên đây là toàn bộ những thông tin của vieclam123.vn về đơn vị sự nghiệp công lập là gì? Nếu bạn còn điều gì thắc mắc hay có thêm những thông tin bổ ích nào thì hãy comment ngay bên dưới nhé.