1. Rượu sparkling là gì?

Rượu sparkling hay rượu vang nổ, rượu vang sủi, vang có gas,...điểm đặc trưng nhất của loại rượu này là chúng sẽ nổi bọt hay bong bóng khí li ti khi được khui và rót ra ly. Bọt khí là kết quả của cacbon dioxit khi hòa tan trong rượu. Ban đầu chúng được giữ dưới áp suất cao trong chai, sau đó chuyển từ trạng thái siêu ổn định sang đến trạng thái áp suất bị loại bỏ bằng cách mở nút chai. Mỗi phương pháp làm rượu sủi bọt sẽ tạo ra những chai rượu có kích thước bọt, độ sủi bọt và hương vị rượu khác nhau. Loại rượu này thường có màu trắng là phổ biến nhất, sau đó là hồng và cuối cùng là đỏ, mỗi loại sẽ có nhiều vị ngọt đặc trưng. Một chai rượu sparkling có thể để được trong vài năm nếu được bảo quản ở những nơi có nhiệt độ phù hợp là tối và mát. Khi bạn khui một chai rượu sparkling, bọt khí của nó có thể tan trong vòng vài giờ.  

Rượu vang sủi là một sự lựa chọn tuyệt vời trong những dịp đặc biệt như giao thừa, sinh nhật, tiệc tùng,...Độ sủi tăm của rượu cũng rất được yêu thích khi kết hợp với thực phẩm, do đó người ta cũng thường dùng chúng với thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày. 

Xét về lượng calo, một ly rượu sparkling tương đương với 87 calo. Uống rượu điều độ khá tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, uống quá nhiều rượu sparkling hay bất kỳ thức uống có cồn nào khác đều sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn về lâu về dài. 

2. Lý giải những thắc mắc phổ biến về rượu sparkling

2.1. Rượu sparkling có nguồn gốc từ đâu?

Từ những năm 4000 TCN tại Hy Lạp và La Mã cổ đại, người ta đã chú ý đến những bong bóng kỳ lạ xuất hiện trong rượu. Nhưng ở thời đó, người ta chưa biết chúng là gì và làm sao để tạo ra chúng. Câu chuyện nổi tiếng nhất về việc tạo ra rượu sparkling bắt đầu từ năm 1600. Người ta cho rằng, Dom Pérignon - một vị mục sư tại Champagne, Pháp đã đậy nắp chai rượu của mình khi nó chưa lên men hoàn toàn do nhiệt độ thấp. Sau đó, khi nhiệt độ tăng lên, rượu tiếp tục lên men, khí CO2 không thoát ra được và tạo ra những bọt khí như sủi tăm độc đáo. Một nhược điểm của loại rượu này là áp suất cao trong chai rượu khiến cho một số chai dễ dàng bị vỡ.

Cho đến thế kỷ 18, nhiều công nhân sản xuất rượu phải đeo mặt nạ sắt khi sản xuất rượu sparkling vì một số chai bị vỡ có thể dẫn đến phản ứng dây chuyền. Khi người Pháp bắt đầu vận chuyển những chai rượu này sang Anh, người Anh đã có nhiều thay đổi như đóng trong những chai dày hơn và có nút đậy để tránh bị nổ vỡ bất ngờ. Từ đó, rượu sparkling được đóng chai theo phương pháp của người Anh cho đến tận ngày nay, vì đây là cách thức an toàn nhất để bảo vệ loại rượu này cũng như người tiêu dùng. 

2.2. Rượu sparkling được làm từ gì?

Rượu sparkling được làm từ nho trắng hoặc đỏ và men, tuy nhiên chúng cần áp dụng những phương pháp phức tạp hơn một chút. Nho được thu hoạch, nghiền nát, sau đó cho vào thùng chứa men, tại đây men sẽ biến đường thành rượu, CO2 hoặc cacbondioxit. Điều khiến cho rượu vang sủi bọt khác với rượu vang thông thường là quá trình lên men thứ cấp. Tại đây, rượu vang được lên men lần nữa để tạo ra bọt khí không thể thoát ra ngoài. Tóm lại, rượu sparkling là nước ép nho lên men thành rượu vang, sau đó rượu vang lại được lên men để thêm bọt. 

Loại men được sử dụng để làm bất cứ loại rượu nào, ngay cả rượu sparkling, khá giống với loại men làm bánh mì. Nó được gọi là Saccharomyces cerevisiae, công dụng chính là biến đường thành rượu và khí gas, loại khí này tạo ra các lỗ trên bánh mì hay sủi tăm trong rượu. Chỉ cần có đường, men sẽ phát triển mạnh, khi hết lượng đường cho men ăn, nó sẽ chết. 

2.3. Rượu sparkling được sản xuất như thế nào?

2.3.1. Phương pháp truyền thống

Phương pháp truyền thống hay còn được gọi là phương pháp rượu sâm panh, phương pháp này được sử dụng rộng rãi nhất ở Champagne. Nhiều loại rượu vang nguyên thủy được sản xuất theo cách này, tuy nhiên nó là phương pháp khá tốn thời gian và tiền bạc. Có 7 giai đoạn chính được thực hiện lần lượt như sau:

- Thu hoạch nho và làm rượu nho cơ bản

- Pha trộn rượu với các loại quả mọng khác nhau để tạo ra thứ gọi là Cuvee

- Thêm hỗn hợp đường và men vào Cuvee

- Chai rượu sẽ được lắp đặt ở góc 45 độ, nút chai hướng xuống dưới, men chết sẽ đọng lại trên nút và cổ chai. Quá trình này có thể mất đến 8 tuần nếu được thực hiện thủ công. 

- Quy trình loại bỏ trầm tích: Các chai được đặt úp xuống trong một thùng chứa hỗn hợp đông lạnh (dung dịch canxi clorua hoặc glycerin), khi chúng ta mở nút, men và đá sẽ được đẩy ra khỏi chai. 

- Một dung dịch đường và rượu sẽ được thêm vào các chai và niêm phong. Quy trình này là cần thiết để bổ sung lượng rượu bị mất trong quá trình lên men. 

- Giai đoạn lên men tạo bọt khí cuối cùng được xảy ra sau khi rượu được đóng nút.

2.3.2. Phương pháp charmat

Đây thường được gọi là phương pháp Ý hoặc hồ chứa. Sự khác biệt lớn nhất của phương pháp này với phương pháp truyền thống là quá trình lên men thứ cấp sẽ xảy ra ở trong các thùng lớn chứ không phải trong chai. Phương pháp này làm quá trình lên men diễn ra nhanh hơn, giảm chi phí sản xuất mà chất lượng rượu vẫn không bị thay đổi. 

2.3.3. Phương pháp cacbon hóa

Hay còn được gọi là phương pháp cacbon nhân tạo. Người ta sẽ cho trực tiếp cacbon dioxit vào rượu vang cổ điển để hình thành các bong bóng ngay tức thì mà không cần tốn thêm thời gian lên men thứ cấp. Tuy nhiên, việc này sẽ khiến cho bong bóng được tạo ra không được giữ trong khoảng thời gian dài, hầu như chúng sẽ biến mất chỉ trong vòng vài giờ sau khi mở chai. 

Hai công nghệ đầu tiên đòi hỏi nhiều thời gian và công sức hơn, do đó nó tạo ra những sản phẩm chất lượng và có giá thành cao. Công nghệ cuối cùng lại giảm chi phí và thời gian, thúc đẩy nhanh quá trình sản xuất và có ảnh hưởng đến chất lượng đồ uống, do đó giá thành sẽ rẻ hơn.  

2.4. Hương vị của rượu sparkling như thế nào?

Rượu sparkling có 4 cấp độ ngọt chính và thường được in trên nhãn chai, các cấp độ bao gồm:

Extra Brut: Đây là phong cách khô nhất của rượu vang sủi. Trong những loại rượu này, men đã tiêu thụ hoàn toàn lượng đường nên sẽ không có vị ngọt.

Brut: đây là loại rượu vang sủi phổ biến nhất, nó vẫn có độ khô nhưng thêm một chút hương vị ngọt ngào. 

Extra Dry: Loại rượu vàng này vẫn khô nhưng ngọt hơn so với Extra Brut và Brut. 

Demi-sec: đây là loại rượu vang có hương vị ngọt ngào nhất với lượng đường đáng kể, rất thích hợp dùng chung với món tráng miệng. 

2.5. Rượu sparkling có phải Champagne không?

Champagne là loại rượu ngon nhất trong làng rượu sparkling, chúng còn được gọi là vua của rượu vang sủi. Champagne được sản xuất tại vùng Champagne nước Pháp, và chỉ một vùng nhỏ này mới có thể làm được rượu Champagne chính thống. Có thể nói rằng, tất cả rượu Champagne đều là rượu vang sủi bọt nhưng không phải vang sủi bọt nào cũng là Champagne. Rượu vang được làm từ các loại nho nổi tiếng Chardonnay, Pinot Noir, Pinot Meunier, khi kết hợp lại, chúng tạo ra những chai Champagne có hương vị khác nhau. Mỗi loại rượu Champagne được chế biến bởi những công thức độc quyền bí mật, nó có thể được pha trộn bởi hơn 100 loại rượu khác nhau, điều này khiến cho không một loại rượu vang sủi nào có thể so sánh với Champagne. Ngoài ra, cũng có rất nhiều rượu sparkling nổi tiếng khác như Prosecco, Cava, Rosé, Sekt, Crémant, Trentodoc. 

2.6. Những quốc gia nào nổi tiếng về rượu sparkling?

Pháp và Ý có lẽ là hai quốc gia nổi tiếng nhất về rượu vang sủi, chất lượng cao, cách thức độc đáo khiến nó trở thành biểu tượng và được xuất khẩu đến khắp nơi trên thế giới. Nhiều nhà sản xuất rượu vang sủi khác cũng bắt chước phương pháp truyền thống của Chamapgne để tạo ra những thương hiệu khác tại những đất nước khác. Ví dụ như Cava của Tây Ban Nha, Cape Classique ở Nam Phi. Đức, Anh, Hoa Kỳ, Canada, Úc và Nam Phi cũng sản xuất rượu vang sủi chất lượng cao và từng nhận nhiều giải thưởng. 

2.7. Làm sao để mở một chai rượu sparkling?

Chắc chắn rằng chai rượu đã được làm mát, nhiệt độ tối ưu là trong khoảng 6 - 8 độ C. Nên để 2 tiếng trong tủ lạnh hoặc 30 phút trong xô có đá kèm thêm một chút nước trước khi dùng. 

Tháo giấy bạc ra khỏi cổ chai.

Tháo dây trong khi dùng ngón tay để ngăn không cho nút chai bị bật sớm, giữ nút chai bằng lòng bàn tay.

Giữ chai ở góc 45 độ và chắc chắn rằng nút chai đang không hướng về ai, từ từ vặn cẩn thận đáy chai để nút chai bắn ra.

Rót rượu từ từ qua thành ly và tạm dừng một chút, chờ bong bóng lắng xuống rồi tiếp tục rót thêm.  

Bạn đã biết rượu sparkling là gì chưa? Nếu muốn thưởng thức cùng đồ ăn, rượu sparkling lấy cảm hứng từ Champagne chính là sự kết hợp hoàn hảo, còn nếu bạn muốn nếm thử sparkling như một loại rượu khai vị thì phong cách Ý lại là một sự lựa chọn phù hợp.