1. Tìm hiểu khái quát về đòn bẩy kinh doanh trong kế toán quản trị

1.1. Khái niệm đòn bẩy kinh doanh là gì trong kế toán quản trị

Thuật ngữ "đòn bẩy" xuất hiện trong kinh doanh như một điều tất yếu bởi nó thể hiện được một vai trò quan trọng không thể thiếu đối với hoạt động này của doanh nghiệp. Từ cơ sở hiểu đòn bẩy vốn là công cụ khuếch đại lực từ một lực nhỏ có thể tạo thành một lực lớn tác động lên vật cần phải di chuyển trong vật lý mà chúng ta dễ dàng để hiểu rõ hơn khi thuật ngữ được áp dụng trong kế toán quản trị doanh nghiệp.

Theo đó, đòn bẩy mà chúng ta đang muốn bàn luận đến thật sâu sắc được dùng để chỉ việc doanh nghiệp sử dụng loại chi phí cố định để khuếch đại kết quả trong kinh doanh, mục đích lớn nhất hướng tới đó là muốn tăng lợi nhuận so với các yếu tố đầu tư và chi phí chi trả như thuế, lãi vay, tỷ suất sinh lời của tài sản.

Xem thêm: Kế toán quản trị hàng tồn kho và vai trò quan trọng của vị trí này

1.2. Mức độ tác động của đòn bẩy trong kinh doanh

1.2.1. Cách đo lường, xác định mức độ tác động

Mức độ tác động này được đo lường phụ thuộc theo mức thay đổi ở hai yếu tố là thuế và lãi vay trên cơ sở doanh thu hoặc lượng hàng bán ra có sự thay đổi. Xuyên suốt quá trình phát sinh, phát triển của đòn bẩy kinh doanh, thuế hay lãi vay trở thành một lực tác động rất lớn để các nhà quản trị xác định đúng đòn bẩy cũng như thời điểm áp dụng đòn bẩy kinh doanh phù hợp, tạo đà khuếch đại được hiệu quả đối với kinh doanh đúng theo mục tiêu đã đặt ra. Vậy nên, nhà quản trị cần phải nhìn nhận rõ mối quan hệ của những yếu tố này nhằm đem đến những giá trị quan trọng nhất.

1.2.2. Công thức tính đúng mức độ tác động của đòn bẩy kinh doanh

DOL là cách gọi tắt của mức độ tác động trong đòn bẩy kinh doanh. DOL cũng có công thức tính toán riêng. Không nắm được công thức này thì việc quản trị kinh doanh sẽ không đạt hiệu quả như mong muốn.

DOL được tính toán dựa vào công thức dưới đây:

Dựa theo công thức vừa nêu trên và dưới tính toán thực tế của các nhà quản trị thì giá trị của mức độ mà đòn bẩy kinh doanh tác động vào kết quả kinh doanh cho ta biết rõ được lợi nhuận thay đổi bao nhiêu nếu doanh thu hay sản lượng có sự thay đổi 1%. Ví dụ ngay sau đây sẽ giúp bạn xác thực rõ hơn về kết luận này.

Đề bài yêu cầu chúng ta phân tích rõ tác động của đòn bẩy kinh doanh trong kế toán quản trị của công ty A và công ty B. Được biết tỷ số đòn bẩy của hai công ty là khác nhau tính theo đơn vị triệu Việt Nam đồng.

Dựa vào ví dụ minh hoạt vừa nêu trên, một vài nhận xét dành cho mức độ đòn bẩy kinh doanh của hai công ty được đưa ra như sau:

Thứ nhất, mức độ tính ra bằng 8 ở công ty A cho thấy nếu doanh thu cứ tăng 1% thì đồng nghĩa EBIT (khoản lợi nhuận hoạt động) sẽ tăng 8% và ngược lại. Áp dụng tính toán cho công ty B cũng tương tự.

Thứ hai, những công ty có định phí cao hơn biến phí thì đòn bẩy kinh doanh sẽ cao hơn nhiều. Trong ví dụ trên, công ty A có mức độ đòn bẩy là 8 với 78% là tỷ lệ của định phí trên tổng số chi phí, cao hơn mức độ đòn bẩy của công ty B là 2, chỉ có 22% tỷ lệ định phí tính trên tổng chi phí.

Thứ ba, khi khoản chi phí cố định càng đạt giá trị lớn thì EBTI có tỷ lệ tăng càng cao. Chi phí cố định của công ty A lớn hơn công ty B, do đó, công ty A sử dụng đòn bẩy kinh doanh một cách hợp lý thì sẽ tạo ra sự khuếch đại tỷ lệ EBIT gia tăng sẽ lớn hơn. Tuy nhiên, nếu gặp phải những khó khăn nhất định thì công ty A muốn thu hẹp lại quy mô sẽ khó khăn hơn.

1.2.3. Kết luận về mức độ tác động của đòn bẩy kinh doanh

Qua việc hiểu về khái niệm thuật ngữ và nắm bắt công thức kế toán quản trị ở trên, chúng ta có những nội dung kết luận về đòn bẩy kinh doanh trong hoạt động kế toán quản trị như sau:

- Ở các mức khác nhau tính trên hai yếu tố là doanh thu hoặc sản lượng tiêu thụ hàng hóa thì sẽ có các mức độ tác động khác nhau của đòn bẩy kinh doanh.

- DOL là một phần quan trọng trong những thước đo mức độ rủi ro trong hoạt động của doanh nghiệp.

Như vậy, đòn bẩy kinh doanh có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với hoạt động của doanh nghiệp. Khám phá cụ thể những giá trị ý nghĩa mà nó mang lại cũng sẽ đem đến cho bạn cẩm nang để phát triển hoạt động doanh nghiệp.

2. Ý nghĩa của đòn bẩy kinh doanh trong quản trị doanh nghiệp

Thông qua việc sử dụng đòn bẩy kinh doanh, các nhà quan trị sẽ nhìn ra rõ ràng mối quan hệ giữa các yếu tố bao gồm thị trường, các quyết định về đầu tư tài sản và quy mô kinh doanh. Từ đó giúp nhà quản trị dễ dàng trong việc quyết định đầu tư để đạt tới mục tiêu tăng lợi nhuận, tỷ suất lợi nhuận trong các loại hình khác nhau. Đồng thời, qua đó cũng có thể tính ra được nguy cơ và mức độ rủi ro trong kinh doanh nếu như xảy ra trường hợp sản phẩm không tiêu thụ được.

Xem thêm: Cách sử dụng file Excel kế toán nội bộ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

3. Khám phá mối quan hệ của đòn bẩy kinh doanh với yếu tố rủi ro

Nói đến sự rủi ro trong kinh doanh, đây là nỗi lo lớn mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng sẽ suy nghĩ và tính đến. Nắm bắt các nguyên nhân tác động tạo ra nguy cơ rủi ro cũng là một trong những biện pháp phòng trừ hiệu quả và cần thiết. Những yếu tố này bao gồm sự biến động nhu cầu sản phẩm; biến động về giá cả đầu ra, đầu vào; khả năng điều chỉnh về giá bán hàng khi giá đầu vào thay đổi; sự đa dạng của sản phẩm; tốc độ của sự tăng trưởng. Ngoài ra mức độ của việc áp dụng đòn bẩy hay cơ cấu của chi phí sản xuất cũng sẽ có tác động tới nguy cơ gặp rủi ro trong kinh doanh.

Rõ ràng, đòn bẩy kinh doanh là một phần trong rủi ro. Đòn bẩy này sẽ làm nhiệm vụ khuếch đại để cho EBIT thay đổi. Vậy nên sự rủi ro cũng được khuếch đại phần nào nếu chi phí sản xuất và doanh thu có sự thay đổi. Doanh nghiệp khi có được đòn bẩy cao, chỉ cần có một chút thay đổi nhỏ bất kể ở yếu tố nào (doanh thu hay sản lượng tiêu thụ) thì đều có thể mang tới sự đổi thay rõ rệt cho lợi nhuận. Tuy thế, chúng ta cũng cần nhìn nhận tính hai mặt, bên cạnh sự thúc đẩy phát triển thì nó còn một mặt hạn chế khi tiềm ẩn nhiều rủi ro. Vậy nên trong kinh doanh, các nhà quản trị phải có tầm nhìn để định hướng sử dụng đòn bẩy đúng đường.

Bài viết trên đây vieclam123 đã mang đến cho bạn đọc những kiến thức quan trọng liên quan đến đòn bẩy kinh doanh trong kế toán quản trị. Với việc hiểu và áp dụng đúng đòn bẩy thì doanh nghiệp của bạn sẽ tránh được rủi ro và nắm bắt được rất nhiều cơ hội phát triển. Hy vọng, bài viết này sẽ trở thành một nguồn thông tin kiến thức hữu ích cho những ai đang kinh doanh và nắm giữ vai trò điều hành.