1. Chạy cự ly ngắn là gì?

Trong lĩnh vực thể thao, người ta gọi chạy cự ly ngắn là những cuộc đua tốc độ. Cũng là chạy bộ nhưng khác với chạy chậm hoặc chạy điền kinh nhanh trên quãng đường dài, chạy cự ly ngắn thuộc vào loại chạy nước rút ở trong một thời gian bị giới hạn. Bản chất đây là bộ môn thể thao tốc độ cơ bản.

Vì sao lại có hạng mục này trong thi đấu thể thao của bộ môn điền kinh? Vào năm 1851, những nội dung chạy tốc độ lần đầu tiên được tổ chức trong bối cảnh là các trường đại học thuộc Anh. Trong thời gian 10 năm, từ 1880 đến 1890, hình thức chạy cự ly ngắn có được sự phát triển vô cùng mạnh mẽ, từ đó lan ra rộng khắp ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Chạy cự ly ngắn được dùng ở nhiều bộ môn thể thao, qua đó rất nhanh chóng đạt được mục tiêu được yêu cầu hoặc bắt kịp đích đến. Ở bộ môn điền kinh nói chung, chạy nước rút thuộc top nội dung đầu tiên, trong 13 kỳ thi đấu Olympic đầu tiên sẽ có ít nhất một sự kiện được tiến hành với hình thức chạy một vòng sân vận động, từ đầu này đến đầu kia. Tới nay, đã có 3 cột mốc được vạch rõ trong đường chạy ngắn tại nhiều sự kiện, điển hình nhất là có trong Thế vận hội mùa hè. Ba cột mốc cụ thể bao gồm: 100m, 200m và 400m.

2. Những giai đoạn trong chạy cự ly ngắn

Kỹ thuật chạy cự ly ngắn thường được chia thành 4 giai đoạn bao gồm: Xuất phát, chạy lao, chạy giữa, về đích.

2.1. Kỹ thuật chạy cự ly ngắn ở giai đoạn Xuất phát

Ở hầu hết mọi cuộc đua chạy đều sẽ sử dụng kỹ thuật xuất phát thấp cũng như bàn đạp. Lợi ích đến từ kỹ thuật này rất lớn, nó sẽ giúp bạn tận dụng được tối đa lực được khởi phát ra từ bàn đạp. Nhờ vậy mà cơ thể ở trạng thái khởi động sẽ trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt hơn. Khi xuất phát sẽ có 3 lệnh được dùng là lệnh tham gia, lệnh sẵn sàng và lệnh hô chạy. Sau mỗi lệnh này, kỹ thuật cần thực hiện như sau.

2.1.1. Sau khi có lệnh yêu cầu vào chỗ

Người chạy vào vị trí trước bàn đạp, sau đó ngồi nhổm, hai tay đặt ra phía trước một chút trước vạch xuất phát, chân thuận đặt ở vị trí bàn đạp trước, tương đương chân còn lại sẽ đặt ở bàn đạp sau. Chú ý để các ngón chân chạm vào nhau. Hãy chạy thử vào cả hai bàn đạp để tiến hành kiểm tra bàn đạp xem bàn đạp đã ổn định hay chưa. Nếu chưa cũng kịp thời khắc phục trước khi bắt đầu xuất phát. Sau đó, bạn tiến hành hạ thấp đầu gối xuống ở tầm phía sau đường chạy. Hai tay để ra sau phần vạch xuất phát. Tỳ tay vào những ngón trên, để khoảng cách hai tay rộng bằng vai, chân trước quỳ, chân sau khuỵu gối, lưng thẳng tự nhiên, đầu thẳng, mắt nhìn phía trước, cách vạch xuất phát từ 40 đến 50cm. Trọng tâm cơ thể đặt ở tay và chân.

2.1.2. Sau lệnh sẵn sàng

Nghe thấy hiệu lệnh “sẵn sàng” thì người chạy sẽ chuyển dần trọng lượng cơ thể ra phía trước, sau đó nâng mông từ từ lên đến ngang hoặc cao hơn vai, người ngả về phía trước chừng 10cm, mắt nhìn thẳng phía trước. Dồn trọng tâm vào 4 điểm là hai tay, hai chân và giữ nguyên tư thế để chuẩn bị xuất phát.

2.1.3. Sau lệnh chạy

Bạn đạp mạnh chân, hai tay đẩy mạnh ra khỏi đường chạy, đánh ngược chiều với chân. Tuy nhiên cũng phải chú ý ở giai đoạn này, chân sau sẽ không đạp hết hoàn toàn mà sẽ đưa về phía trước một cách nhanh chóng. Mục đích chính là để hoàn thành bước chạy đầu tiên.

Cũng lúc này, chân phía trước sẽ cần phải ở tư thế đạo duỗi thẳng toàn bộ mọi khớp sau đó mới được rời ra khỏi bàn đạp, người được đưa ra phía trước để kết thúc bước chạy thứ 2. 

Tín hiệu của xuất phát và về đích trong cuộc thi chạy cự ly ngắn cần được biểu thị bằng vạch trắng, vạch này có bề rộng là 5cm. Cự ly phải được tính từ mép của vạch xuất phát cho tới mép vạch đích. Không được phép chạy ô riêng. Vạch xuất phát có hình vòng cung để toàn bộ vận động viên được công bằng ngày từ thời điểm xuất phát, tức có cự ly hoàn toàn bằng nhau.

2.2. Chạy lao

Bắt đầu chạy lao khi có hai tay rời ra khỏi mặt đường. Nguyên tắc chạy lao đó chính là tăng tốc độ chạy dần dần. Những bước chạy đầu thì nên để chân chạy tách rộng, tiếp đến là giảm dần đến khi nào kết thúc hành trình thứ hai này thì mới đưa chân dần về cùng một đường thẳng. 

Tốc độ chạy sẽ tăng lên theo độ dài của sản chân. Sản chân sau cần dài hơn sải phía trước chừng ½ foot.

2.3. Chạy giữa quãng

Giai đoạn 1: sau phóng lao là tầm trung, trong giai đoạn này, người chạy lưu ý phải duy trì chạy ở tốc độ cao vốn đã duy trì được ở trong giai đoạn ném lao. Đặc điểm nổi bật của kỹ thuật chạy lúc này đó là sự ổn định. Chạy chỉ tiếp đất bằng nửa trước bàn chân, khi chân tiếp đất, phần vai với phần hông sẽ di chuyển ra phía trước, đồng thời giữ cho cơ chế chuyển động ngược được thực hiện với phần vai và hông đưa ra trái nhau, giữ cho thân người ngả về trước chừng 50 độ. 

Kỹ thuật đánh tay cần thực hiện đảm bảo bàn tay để cong tại phần khuỷu tay, phù hợp với nhịp chạy của người chơi. 2 chân và vai cần được thả lỏng, cùng hướng ra trước, giữ ở tư thế hơi mở ra sau và khép lại để tạo ra sự cân bằng cần thiết cho cơ thể. 

2.4. Về đích

Khi người chạy chỉ còn cách vạch đích chừng 15 đến 20m thì người chạy sẽ phải tập trung toàn bộ sức lực phục vụ mục tiêu có thể giữ được tốc độ đạt tới mức cao nhất.

Bạn nên cố tăng độ ngả người ra trước để tạo được mức độ hiệu quả tốt hơn. Bạn chỉ được coi là đã hoàn thành phần thi chạy trong cự ly ngắn nếu như một bộ phận nào đó thuộc phần thân trên, ngoại trừ tay và đầu chạm được vào vạch đích. 

Để có một cuộc về đích ngoạn mục, bạn nên tích lũy và áp dụng nhiều kỹ thuật hơn nữa, trong đó, ưu tiên kỹ thuật đồng thời giữa uốn cong thân trên về phía trước với xoay vai để một bên có thể chạm tới mục tiêu ngay. Việc nhảy về đích với mục đích để “một bước lên tiên” thì bạn đã vi phạm rồi đấy nhé và sẽ không được tính, đồng thời sẽ bị loại khỏi cuộc đua. 

Khi đã về đích, bạn vẫn phải giữ tư thế đi bộ một vài bước kết hợp việc giữ thăng bằng cho cơ thể. Điều này sẽ giúp cho bạn không bị ngã hay bị dừng lại đột ngột gây ra sự va chạm mạnh tới người khác. 

Những thông tin nêu trên hẳn chưa thể đưa bạn đi vào sâu lý thuyết của bộ môn chạy cự ly ngắn song chắc chắn nó đã giúp bạn hiểu thật rõ chạy cự ly ngắn là gì, các kỹ thuật và giai đoạn chạy cơ bản. Đây sẽ là hành trang kiến thức cơ bản nhất cần nắm bắt để bạn nhanh chóng tham gia vào cuộc đua thể lực đôi chân này. Mong hơn cả những chiến thắng vẻ vang sau mỗi cuộc thi chính là một sức khỏe vàng bạn luyện tập mà có được. Chúc tất cả những ai yêu bộ môn này sẽ luôn mạnh khỏe.