1. Khái quát về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Bảng chữ cái tiếng Anh có tất cả 26 chữ cái latinh và có tất cả 44 âm được chia làm 2 loại âm tiết cơ bản là nguyên âm (vowel sounds) và phụ âm (consonant sounds).

Có 5 nguyên âm, bao gồm: u,e,o,a,i, từ 5 nguyên âm này tạo thành 20 âm tiết nguyên âm và phân thành hai loại là nguyên âm đơn và nguyên âm đôi.

Có 21 phụ âm, bao gồm: b , c , d , f , g , h , j , k , l , m , n , p , q , r , s , t , v , w , x , y , z, tạo thành 24 âm tiết phụ âm, được phân thanh phụ âm hữu thanh, phụ âm vô thanh và những phụ âm còn lại.

 2. Tìm hiểu về Nguyên âm trong tiếng Anh (vowel sound)

Nguyên âm trong tiếng Anh là những âm mà khi phát âm ta sẽ không bị cản trở bởi luồng khí từ thanh quản. Nguyên âm trong tiếng Anh bao gồm 5 nguyên âm: u, e, o, a, i. Nguyên âm có thể đứng riêng lẻ hoặc đứng ghép cùng phụ âm.

Về phân loại dựa trên cách đọc, chúng ta có thể phân nguyên âm thành hai loại là nguyên âm đơn và nguyên âm đôi (bao gồm 12 nguyên âm đơn và 8 nguyên âm đôi).

Cụ thể về nguyên âm đơn và nguyên âm đôi trong tiếng Anh như thế nào, chúng ta hãy cùng theo dõi tiếp bài viết.

2.1. Nguyên âm đơn

Có tất cả 12 nguyên âm đơn trong tiếng Anh được chia làm 2 loại là nguyên âm ngắn (6)  và nguyên âm dài (6).

• Nguyên âm ngắn bao gồm: /i/, /e/,/ʊ/, /ʌ/,/ɔː/, /ə/

• Nguyên âm dài bao gồm: /i:/, /æ/,/ɜ:/, /ɑ:/, /ɔː/,/uː/

Cách đọc nguyên âm trong tiếng Anh như sau: 

Lưu ý: Có một số sự khác biệt trong cách phát âm nguyên âm của người Anh và người Mỹ, người Mỹ thường phát âm có thêm âm ‘r” trong khi người Anh thì thường phát âm thành “ ə “.

Ví dụ:

Anh- Anh:  / ə /          / ɔ: /           / eə /     

Anh- Mỹ:  / ər /        / ɔ:r /          / er /

2.2. Nguyên âm đôi

Các nguyên âm đôi trong tiếng Anh được tạo thành bằng cách ghép các nguyên âm đơn lại với nhau. Có tất cả 8 nguyên âm đôi trong tiếng Anh, được chia thành 3 nhóm:

• Nhóm tận cùng là ə: /ɪə/ , /eə/ , /ʊə/ .

• Nhóm tận cùng là ɪ: /eɪ/ , /ai/, /ɔɪ/.

• Nhóm tận cùng là ʊ: /əʊ/, /aʊ/ .

Dưới đây là cách đọc nguyên âm đôi trong tiếng Anh mà bạn cần lưu ý: 

3. Tìm hiểu về Phụ âm trong tiếng Anh (Consonant sound)

Phụ âm là những âm được hiểu là khi lấy hơi từ thanh quản thì luồng khí bị cản trở lại. Phụ âm chỉ khi kết hợp với nguyên âm mới phát ra thành tiếng. 

Phụ âm có thể được chia thành ba loại chính bao gồm phụ âm hữu thanh (voiced sounds), phụ âm vô thanh (unvoiced sounds) và những phụ âm còn lại. Cụ thể

• Phụ âm hữu thanh (Voiced sounds): là những âm khi phát âm sẽ làm rung thanh quản. Có tất cả 8 phụ âm hữu thanh: /b/, /g/, /v/, /z/, /d/, /dʒ/, /ð/, /ʒ/.

• Phụ âm vô thanh (Unvoiced sounds): Phụ âm hữu thanh là những âm mà khi phát âm không làm rung thanh quản mà chỉ tạo thành những âm thanh gió. Có tất cả 8 phụ âm vô thanh trong tiếng Anh: /p/, /f/,/s/,/ʃ/, /k/, /t/, /θ/, /tʃ/.

• Những phụ âm còn lại bao gồm: /m/, /η/, /l/, /j/, /n/,/h/, /r/, /w/.

Có tất cả 24 phụ âm, cách đọc các phụ âm cụ thể như sau:

4. Cách phát âm nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Có một số âm trong tiếng Anh phát âm khó, không giống với tiếng Việt. Vì vậy, để có thể phát âm một cách chính xác, bạn cần lưu ý sử dụng môi, lưỡi, dây thanh để phát âm một số âm cơ bản sau đây:

- Âm /∫/, /ʒ/, /dʒ/, /t∫/: chu môi

- Âm / ɪ /, / ʊ /, / æ /: môi mở ở mức độ vừa phải

- Âm /u:/, / əʊ /: môi tròn thay đổi

- Âm /f/, /v/: kết hợp lưỡi với răng

- Âm  / t /, / d /, / t∫ /, / dʒ /, / η /, / l /: cần cong đầu lưỡi để lưỡi chạm nướu khi phát âm những âm này

- Âm / ɜ: /, / r /: cong đầu lưỡi chạm ngạc cứng trong miệng

- Âm / ɔ: /, / ɑ: /, / u: /, / ʊ /, / k /, / g /, / η /: cần nâng cuống lưỡi

- Âm /ð/, /θ/: Đặt lưỡi giữa hai hàm răng khi phát âm những âm này.

- Các phụ âm /b/, /d/, /g/, /v/, /z/, /m/, /n/, /w/, /j/, /dʒ/, /ð/, /ʒ/: cần phát âm sao cho dây thanh quản rung (vì đây là những âm hữu thanh)

- Các phụ âm /p/, /t/, /k/, /f/, /s/, /h/, /∫/, /θ/, /t∫/: cần phát âm mà dây thanh quản không rung, vì đây là âm vô thanh.

5. Một số điều thú vị về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh

Bên cạnh những kiến thức cơ bản về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh trên đây, còn có một số sự thật thú vị mà có thể bạn chưa biết.

1. Âm “y” và âm “w”

Âm "y" và âm "w" được gọi là bán nguyên âm, tức là vừa có thể là nguyên âm, vừa có thể là phụ âm.

Ví dụ:

• y là nguyên âm: gym /dʒɪm/, pretty /ˈprɪti/, by /baɪ/, toy /tɔɪ/, day/deɪ/

• y là phụ âm: you /ju/

• W là phụ âm: we /wi/, will /wɪl/, want/wɑːnt/.

• W là nguyên âm: saw /sɔː/, knew /njuː/, few /fjuː/, snow /snəʊ/, cow /kaʊ/

2. Phụ âm g

Âm “g” được phát âm là “dʒ” nếu như theo sau “g” là các nguyên âm i,y, e

Ví dụ:

• Gym /dʒɪm/: tập gym

• Generate /ˈdʒenəreɪt/: tạo ra, phát ra

• Huge /hjuːdʒ/: rộng lớn

• Language /ˈlæŋɡwɪdʒ/: ngôn ngữ

• Vegetable /ˈvedʒtəbl/: rau củ

Âm “g” được phát âm là “g” nếu theo sau là các nguyên âm “a,u,o”

Ví dụ:

• Go /ɡəʊ/: đi

• Gone /ɡɔːn/: đi

• God /ɡɒd/: ông Trời

• Gun /ɡʌn/: súng

• Gum /ɡʌm/: kẹo cao su

• Gut /ɡʌt/: ruột

• Guy /ɡaɪ/: chàng

• Game /ɡeɪm/: trò chơi

• Gallic /ˈɡælɪk/: ga lăng

3. Phụ âm c

Âm “c” được phát âm là “s” nếu theo sau là các nguyên âm “i, y, e”

Ví dụ:

• City /ˈsɪti/: thành phố

• Centre /ˈsentə(r)/: trung tâm

• Cycle /ˈsaɪkl/: xe đạp

• Cell /sel/: tế bào

• Cyan /ˈsaɪən/: màu lục lam

Âm “c” được phát âm là “k” nếu như theo sau là các nguyên âm “a,u,o”

Ví dụ:

• Cat /kæt/: con mèo

• Cut /kʌt/: Cắt

• Cold /kəʊld/: lạnh

• Call /kɔːl/: gọi

• Culture /ˈkʌltʃə(r)/: văn hóa

• Coke /kəʊk/: chế than luyện

4. Phụ âm r

Nếu có những âm ‘s, ch, w,a,  ə” đứng trước “r” thì những âm đó sẽ không được phát âm.

Ví dụ:

• Từ Interest : được phiên âm đầy đủ là /ɪntərəst/ˈɪntərest/ và có thể được rút gọn laị thành ˈ/ɪntrəst/ˈɪntrest/

• Từ Generate: có phiên âm đầy đủ là /dʒenəreɪt / và phiên âm rút gọn là /dʒenreɪt/

5. Phụ âm  j

Trong hầu hết các trường hợp, phụ âm j đứng đầu câu đều được phát âm là dʒ

Ví dụ: 

•  jump /dʒʌmp/: nhảy

•  jack /dʒæk/: kích, thiết bị nâng

•  jealous/ˈdʒeləs/: ghen tuông

•  just /dʒʌst/: vừa mới

•  jig /dʒɪɡ/: khuôn

• job /dʒɑːb/: nghề nghiệp

6. Nhận biết nguyên âm ngắn, nguyên âm dài

Có một số quy tắc giúp bạn có thể dễ dàng nhận biết được nguyên âm ngắn, nguyên âm dài trong tiếng Anh để có thể phát âm tốt hơn cũng như làm bài tập một cách chuẩn xác hơn.

Những từ có một nguyên âm và không nằm ở cuối từ thì nguyên âm đó là nguyên âm ngắn.

Ví dụ: 

• bug /bʌɡ/

• thin /θɪn/: gầy, mỏng

• cat /kæt/: con mèo

• job /dʒɒb/: nghề nghiệp

• bed /bed/: giường

• ant /ænt/: con kiến

•  act /ækt/: diễn, làm gì đó, hoạt động

Ngoại lệ: Trường hợp ngoại lệ là từ “mind” và “find”

Khi từ có một nguyên âm và nguyên âm đó đứng ở cuối từ thì đó là một nguyên âm dài

Ví dụ:

• She /ʃiː/: cô ấy

• He /hiː/: anh ấy

• Go /ɡəʊ/: đi

• No /nəʊ/: không

Trong một từ mà có hai nguyên âm đứng cạnh nhau thì nguyên âm đầu tiên sẽ là nguyên âm dài, nguyên âm còn lại thường là âm câm

Ví dụ:

• Rain /reɪn/: mưa

• Tied /taɪd/:buộc

• Seal /siːl/: niêm phong

• Boat /bəʊt/: tàu

Một từ mà có một nguyên âm và theo sau bởi hai phụ âm giống nhau thì nguyên âm đó là nguyên âm ngắn.

Ví dụ:

• Dinner /ˈdɪnə(r)/: bữa tối

• Summer /ˈsʌmə(r)/: mùa hè

• Rabbit /ˈræbɪt/: con thỏ

• Robber /ˈrɒbə(r)/: tên cướp

• Egg /eɡ/: trứng

Khi một từ có hai nguyên âm giống nhau ở cạnh nhau thì ta phát âm chúng như một nguyên âm dài:

Ví dụ:

• Peek /piːk/

• Greet /ɡriːt/: chào hỏi

• Meet /miːt/: gặp gỡ

• Vacuum /ˈvækjuːm/: máy hút bụi

Ngoại lệ: Nếu sau hai nguyên âm giống nhau liên tiếp mà theo sau đó là phụ âm “r” thì ta không áp dụng quy tắc nhận biết này.

Ví dụ: 

• Beer /bɪə(r)/: bia

Nếu trong câu có hai nguyên âm “o” liên tiếp nhau thì sẽ biến đổi thành nhiều âm khác nhau:

Ví dụ: 

• Poor /pʊə(r)/:nghèo

• Tool /tuːl/: công cụ

• Fool /fuːl/: ngu ngốc

• Door /dɔːr/: cánh cửa

Khi phụ âm “f, l, s,b, d,m,n, g, p” đứng sau một nguyên âm ngắn thì ta cần gấp đôi phụ âm “f,l, s, b,d,m,n,g,p” lên

Ví dụ:

• Ball /bɔːl/: quả bóng

• Staff /stɑːf/: đội ngũ nhân viên

• Pass /pɑːs/: vượt qua

• Tall /tɔːl/: cao

• Different /ˈdɪfrənt/: khác biệt

• Collage /ˈkɒlɑːʒ/: đồng nghiệp

• Compass /ˈkʌmpəs/: la bàn

• Rabbit /ˈræbɪt/: con thỏ

• Manner /ˈmænə(r)/: cách thức

• Summer /ˈsʌmə(r)/: mùa hè

• Happy /ˈhæpi/: vui vẻ

• Hollywood /ˈhɒliwʊd/:

• Suggest /səˈdʒest/: gợi ý

• Odd /ɒd/: kì lạ

Phụ âm “y” được đọc là /i:/ khi đứng cuối của từ có một âm tiết

Ví dụ:

• Cry /kraɪ/:khóc lóc

• Try /traɪ/: cố gắng

• By /baɪ/:

• Shy /ʃaɪ/: xấu hổ

Phụ âm “y” đứng cuối trong từ có hai âm tiết, trọng âm không rơi vào âm tiết cuối thì được đọc như âm e dài.

Ví dụ:

• Pretty /ˈprɪti/: đẹp

• Beauty /ˈbjuːti/: xinh đẹp

• Sunny /ˈsʌni/: ảnh nắng

• Carefully/ˈkerfəli/: cẩn thận

• Baby /ˈbeɪbi/: em bé

7. Nguyên âm e

Nếu trong từ có chứa nguyên âm+ phụ âm+ nguyên âm e thì nguyên âm e sẽ là âm câm và nó biến đổi nguyên âm trước đó thành nguyên âm dài

Ví dụ:

• Bit /bɪt/ => bite/baɪt/

• At /æt/: => Ate /eɪt/

• Cod /kɒd/ => Code /kəʊd/

• Cub /kʌb/ => Cube /kjuːb/

• Met /met/ => Mete/miːt/

Như vậy, trên đây là bài viết tổng hợp lí thuyết về nguyên âm và phụ âm trong tiếng Anh được Vieclam123.vn tổng hợp lại. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp những kiến thức căn bản để bạn có thể thành thạo và làm tốt các bài tập tiếng Anh.

>> Tham khảo thêm:

• Bảng phiên âm tiếng Anh IPA và cách đánh vần chuẩn
• Bí quyết để phát âm tiếng Anh chuẩn như người bản xứ