1. Những thông tin chung về dự toán ngân sách kế toán quản trị

1.1. Dự toán ngân sách trong kế toán quản trị được hiểu như thế nào?

Dự toán ngân sách trong kế toán quản trị của doanh nghiệp được hiểu là làm công việc tính toán và dự kiến phối hợp chi tiết và toàn diện các nguồn lực có trong doanh nghiệp. Đưa ra cách thức để có thể huy động được nguồn lực và sử dụng chúng một cách có mục đích và thực hiện khối lượng công việc đó trong một thời gian nhất định.

Dự toán ngân sách thông thường sẽ được thể hiện dưới hình thức là các số liệu trên số lượng và giá trị của nguồn lực xác định. Thông qua các số liệu, kế toán sẽ tạo ra một bảng kế hoạch gồm chi tiết các nội dung và mô tả lại hình thức sử dụng nguồn tài chính về kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai. Các bảng kế hoạch trên đều mang tính chất dự báo và đưa ra phương hướng cho việc quản trị nguồn lực công ty, doanh nghiệp. Thay vì phải thực hiện việc ghi chép từ thực tế đã xảy ra.

1.2. Thứ tự công việc dự toán ngân sách trong kế toán quản trị

1.2.1. Phương pháp dự toán ngân sách từ trên xuống dưới

Cách lập này sẽ đưa ra số liệu kế toán từ cấp quản trị cao cấp và phân bổ xuống các cấp dưới. Các dự toán thường được đưa ra một chiều mà không nhận được phản hồi từ cấp dưới. 

Cách lập này có ưu điểm là được thực hiện một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, nó thường không chính xác vì các thông tin của cấp quản trị cao cấp không đầy đủ và không khuyến khích được tinh thần của cấp dưới. Đây là phương pháp dự toán thích hợp cho nền kinh tế tập trung, bao cấp hay ở doanh nghiệp có quy mô nhỏ.

Xem thêm: Cách sử dụng file Excel kế toán nội bộ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

1.2.2. Phương pháp dự toán ngân sách từ bên dưới lên trên

Phương pháp này sẽ sử dụng số liệu dự toán của cấp dưới và trình lên quản lý cấp cao hơn để xem xét trước khi được chấp nhận. Đây là việc xem xét và kiểm tra lại để tránh được những dự toán được lập ra không chính xác. Đồng thời, hạn chế bớt một số quyền tự chủ trong hoạt động. Thông tin về số liệu trong dự toán của các bộ phận riêng lẻ sẽ được quản lý cấp cao kết hợp để tạo thành một hệ thống dự toán mang tính thống nhất cao.

Phương pháp dự toán ngân sách này mất rất nhiều thời gian. Nhưng nó lại mang lại nhiều điểm thuận lợi:

- Các cấp trong doanh nghiệp đều có thể tham gia vào quá trình xây dựng dự toán ngân sách.

- Các dự toán ngân sách được lập ra sẽ có độ tin cậy và chính xác cao.

- Những chỉ tiêu có từ việc đề đạt thì các nhà quản lý sẽ thực hiện nó một cách chủ động và thoải mái. Khi thực hiện phương pháp dự toán ngân sách trong kế toán quản trị này thì khả năng của nó sẽ thành công cao hơn. Vì việc dự toán là do chính  bản thân họ lập ra mà không phải chịu sự áp đặt từ bên trên.

1.2.3. Phương pháp dự toán thỏa thuận

Đây được coi là phương pháp có sự kết hợp giữa hai phương pháp nêu trên. Các dự toán sẽ được lập ra dựa vào việc bàn bạc và thỏa thuận giữa các cấp quản trị với nhau. Các dự toán khi được đưa ra đều sẽ có sự phản hồi của các bộ phận liên quan.

Phương pháp này dễ dàng áp dụng và có tính chính xác cao. Tuy nhiên kinh phí phải bỏ ra rất lớn và gây mất nhiều thời gian. 

2. Phân loại dự toán ngân sách trong kế toán quản trị

- Dự toán ngân sách dài hạn: đây là dự toán được lập ra có liên quan đến nguồn tài chính về đầu tư và mua sắm tài sản dài hạn. Loại tài sản này sẽ được sử dụng vào hoạt động kinh doanh trong nhiều năm.

- Dự toán ngân sách ngắn hạn: đây là dự toán ngân sách kế toán được lập ra cho kỳ kế hoạch là một năm và nó được chia thành các thời kỳ ngắn hơn là theo quý, tháng.

- Dự toán ngân sách tĩnh: được cho là dự toán ngân sách theo mức độ hoạt động nhất định.

- Dự toán ngân sách linh hoạt: đây là kiểu dự toán ngân sách được thiết lập với nhiều mức độ hoạt động khác nhau.

3. Vai trò của dự toán ngân sách kế toán quản trị là gì?

3.1. Quản lý hiệu quả doanh nghiệp

Trong việc quản lý doanh nghiệp thì công việc dự toán ngân sách trong kế toán quản trị sẽ hỗ trợ công việc quản lý doanh nghiệp một cách hiệu quả. Nó có vai trò làm cơ sở cho các nhà quản lý có thể triển khai và giám sát hoạt động. Đồng thời, sẽ giúp doanh nghiệp có thể đánh giá được vấn đề về chất lượng của việc quản lý trong từng thời kỳ tại doanh nghiệp, tổ chức.

Ngoài những số liệu được dự toán ngân sách, nó đóng vai trò trong việc giúp đỡ các doanh nghiệp thực hiện khai thác tốt các nguồn lực trong quá trình kinh doanh. Đây là công cụ đắc lực để đảm bảo cho doanh nghiệp dựa vào và hoàn thành mục tiêu đã đề ra.

Doanh nghiệp khi thực hiện tốt công tác trong dự toán ngân sách kế toán quản trị sẽ có một tiền đề vững chắc để phát triển hoạt động kinh doanh. Vì vậy, để thực hiện tốt công việc quản lý thì các nhà quản trị doanh nghiệp phải chú trọng ngay từ việc xác định mục tiêu và phương tiện. Từ đó, đưa ra được những phân tích về các nguồn thông tin liên quan và hỗ trợ tốt cho công việc dự toán ngân sách của kế toán quản trị. Khi các nhà quản trị cho rằng việc kế toán quản trị là một bộ phận đặc biệt quan trọng. Nó sẽ quyết định đến công tác quản lý doanh nghiệp là điều dễ hiểu.

Xem thêm: Bật mí cách tự học kế toán tại nhà đơn giản và hiệu quả nhất

3.2. Thúc đẩy tình hình phát triển

Dự toán ngân sách trong kế toán quản trị ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý thì nó còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tình hình phát triển cho toàn bộ doanh nghiệp. Nó sẽ là cơ sở thể doanh nghiệp có thể dự đoán được những chi phí cần thiết và nguồn lực chủ đạo trong tương lai. Đồng thời, giúp cho doanh nghiệp hạn chế được tối đa những rủi ro và hậu quả không đáng có xảy ra.

Dựa vào những số liệu mà bộ phận kế toán quản trị cung cấp thì quản lý doanh nghiệp có thể dựa vào đó để đưa ra các phương hướng và chiến lược phù hợp trong kinh doanh. Có thể lường trước được những khó khăn mà đưa ra được phương án giải quyết kịp thời. Việc dự toán ngân sách sẽ góp phần thúc đẩy lợi nhuận, tiết kiệm chi phí và khiến cho tình hình kinh doanh của doanh nghiệp phát triển hơn.

Bên cạnh đó, khi nhìn vào dự toán ngân sách, các nhà lãnh đạo sẽ đánh giá được trách nhiệm và mức độ hoàn thành công việc của các bộ phận trong quản lý doanh nghiệp. Từ đó có thể đưa ra phương án về việc điều chỉnh nhân sự sao cho phù hợp với năng lực và tình hình thực tế của doanh nghiệp.

Trên đây là các thông tin quan trọng về dự toán ngân sách trong kế toán quản trị của doanh nghiệp mà vieclam123 cung cấp. Hy vọng bạn đọc sau khi đọc xong bài viết này có thể hiểu hơn về công việc dự toán ngân sách đối với kế toán quản trị.