1. Phát triển nghề nghiệp là gì?

Phát triển nghề nghiệp là quá trình tự trau dồi, khám phá và đưa ra các quyết định để định hình sự nghiệp của bản thân. Điều này nghĩa là bạn cần điều hướng, xác định các lựa chọn nghề nghiệp để tích lũy kiến thức về chúng ngay từ đầu. Sau đó luyện tập và tìm cơ hội phát triển trong ngành nghề đó. Tuy nhiên, những ngành nghề này cần phù hợp với tính cách, sở thích và kĩ năng của bạn.  

Khi ai đó thật sự quan tâm đến con đường phát triển nghề nghiệp của bản thân, họ cần nhận thức điểm mạnh và yếu của chính bản thân mình. Từ đó họ có thể làm việc chăm chỉ để phát triển kỹ năng cũng như khắc phục các thiếu sót. Điều này cũng liên quan đến việc bạn nên tìm hiểu về các nghề nghiệp khác nhau để xác định đâu là ngành nghề phù hợp với khả năng bản thân, qua đó tìm được con đường phát triển, thăng tiến hợp lý. Hoặc các bạn có thể quyết định thay đổi toàn bộ sự nghiệp khi tìm thấy một công việc thích hợp hơn sau thời gian dài nghiên cứu, cân nhắc. 

2. Quá trình phát triển nghề nghiệp là gì?

Quá trình phát triển nghề nghiệp có thể bắt đầu từ khi bạn còn rất nhỏ, hoặc từ lúc bạn bắt đầu tìm hiểu các cách khác nhau để kiếm sống. Quá trình này là một phần trong sự phát triển của con người và nó có thể kéo dài suốt đời.

Ví dụ: Một đứa trẻ khi còn bé có thể mơ ước trở thành bác sĩ, lính cứu hỏa hay người đưa thư, điều đó báo hiệu sự bắt đầu của quá trình này. Nó sẽ tiếp tục kéo dài đến khi đứa trẻ đó bắt đầu đi học, khám phá các ngành nghề khác nhau và có nhận định riêng về nghề nghiệp yêu thích của bản thân. Sau đó, đến tuổi trưởng thành, chúng sẽ phải đưa ra quyết định theo đuổi con đường nghề nghiệp nào.

Quá trình này không kết thúc ở việc lựa chọn một nghề nghiệp. Tiếp theo, bạn cần nhận được sự giáo dục và đào tạo theo yêu cầu, tham gia ứng tuyển và tìm việc làm. Cuối cùng là phát triển, tìm kiếm cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp. Đối với hầu hết mọi người, quá trình cũng sẽ bao gồm việc thay đổi nghề nghiệp và công việc ít nhất một lần (có thể thường xuyên hơn) trong cuộc đời của họ. Nhiều người nhận thấy rằng họ cần lời khuyên chuyên môn khi gặp vấn đề hoặc khi phải đưa ra quyết định về nghề nghiệp của chính mình. Ví dụ, khi họ đang nghĩ đến việc thay đổi nghề nghiệp hoặc tìm kiếm một cơ hội công việc khác. 

Chú ý: Bạn có thể sẽ phải trải qua quá trình này một mình, nhưng ai cũng có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tư vấn. Bạn có thể xin lời khuyên từ các cố vấn về nghề nghiệp hay các chuyên gia đào tạo tương tự khác, hoặc tham gia một lớp giúp định hướng nghề nghiệp ở trường. Những điều này sẽ giúp quá trình hình thành con đường sự nghiệp của bạn thoải mái và thành công hơn.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nghề nghiệp

Quá trình phát triển nghề nghiệp có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, một vài trong số đó có thể nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Những điều sau đây có thể ảnh hưởng rất lớn đến con đường phát triển sự nghiệp, hãy cân nhắc chúng kĩ càng trước khi bắt đầu một nghề nghiệp nhất định.

Đặc điểm cá nhân: Loại tính cách, sở thích, năng khiếu và các giá trị liên quan đến công việc tạo nên chính con người của tất cả chúng ta. Những đặc điểm cá nhân này đóng một vai trò rất quan trọng trong sự phát triển nghề nghiệp vì chúng ảnh hưởng đến niềm hứng thú, động lực của chúng ta với mỗi loại công việc cũng như sự thành công khi làm việc trong các loại môi trường tương ứng đó. Vậy nên các bạn hãy tự đánh giá bản thân thật kỹ trước khi quyết định cân nhắc một công việc nào đó. 

Tiềm lực tài chính: Việc theo đuổi một vài ngành nghề có thể rất tốn kém. Ví dụ, nếu bạn chọn một nghề nghiệp yêu cầu bằng đại học, bạn có thể không đủ khả năng chi trả và phải tìm đến các khoản vay sinh viên, hỗ trợ tài chính và học bổng. Hạn chế về mặt tài chính cũng có thể cản trở quá trình xin việc của bạn. Ví dụ, bạn có thể không đủ tiền để chi trả cho các trang phục phù hợp với công việc bạn phỏng vấn. 

Các gánh nặng tài chính: Các khoản như vay thế chấp, tiền thuê nhà, khoản vay sinh viên, hoặc thậm chí học phí đại học đều có thể ngăn cản một người theo đuổi nghề nghiệp yêu thích của bản thân. Để ngăn điều này không xảy ra, bạn hãy cố gắng sử dụng tiền một cách thông minh hơn, đề phòng trường hợp sau này bạn muốn đổi công việc. Hoặc bạn có thể thay đổi phong cách sống để giảm bớt gánh nặng tài chính (ví dụ: ở phòng trọ nhỏ hơn để giảm thiếu chi phí).

Khiếm khuyết về thể chất, tinh thần và cảm xúc: Một số người sẽ thích hợp với một số nghề hơn những người khác do khả năng hoặc hạn chế về thể chất và tinh thần của họ. Ví dụ, bạn ước mơ trở thành bác sĩ nhưng học không giỏi các môn khoa học.

Tuổi tác: Tuổi tác hoặc nhận thức của bạn về mọi thứ xung quanh có thể ảnh hưởng rất nhiều đến con đường phát triển sự nghiệp. Bạn lo lắng mình còn quá trẻ hay đã quá già để thay đổi sự nghiệp hoặc đi theo “tiếng gọi trái tim”. Tuy nhiên, thay vì tập trung vào tuổi tác, bạn hãy xem xét khả năng cũng như động lực của chính bản thân mình.

Nghĩa vụ gia đình: Quá trình phát triển sự nghiệp của một người có thể bị đình trệ nếu họ nghỉ làm để chăm sóc con cái hoặc cha mẹ già. Thuê các dịch vụ chăm sóc trẻ em hoặc người già có thể giúp bạn dễ dàng tiếp tục sự nghiệp hơn.

4. Tổng kết

• Phát triển nghề nghiệp là quá trình khám phá và tích lũy để định hình cũng như xây dựng con đường sự nghiệp của một người.

• Quá trình bao gồm việc đánh giá khả năng, các kỹ năng, sở thích và tính cách của một người để tìm ra nghề nghiệp phù hợp.

• Đây là một quá trình trọn đời, con đường phát triển nghề nghiệp kéo dài suốt tuổi trưởng thành, khi họ xem xét các cơ hội thăng tiến hoặc thậm chí thay đổi nghề nghiệp.

• Con đường phát triển nghề nghiệp của một người có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm cả tài chính và nghĩa vụ gia đình.

>> Tham khảo ngay:

• Quy trình lập kế hoạch nghề nghiệp: Định nghĩa và ví dụ.
• Các cách định hương nghề nghiệp tương lai - khám phá bản thân