1. Tìm hiểu chung về keylogger

1.1. Keylogger là phần mềm gì bạn có biết?

Keylogger được biết tới là một phần mềm công cụ thiết kế thông qua một thiết bị phần cứng hay chương trình phần mềm để theo dõi trên máy tính thực hiện toàn bộ các thao tác nào. Thao tác bàn phím được ghi lại bởi hoạt động này còn được xem là keystroke logging hay keylogging có tên tiếng Việt là trình theo dõi thao tác bàn phím.

Keylogger trong nhiều trường hợp cài đặt lên máy người sử dụng một cách âm thầm bởi các mã độc, sau khi người sử dụng bị xâm nhập máy tính thành công thì sẽ có thêm một chức năng trong mình của đoạn mã độc đó gọn nhở hay tương tự một trojan có thể hoạt động, thực hiện cài đặt tải về âm thầm gói Keylogger thậm chí là sự độc hại của các phần mềm khác được kèm theo. 

Mọt kênh sẽ không thể tự động thiết lập với các mã độc đó đó để thu về cho chủ nhân các thông tin thu thập được bởi Keylogger. Đây được xem là một trong các phần mềm được những tin tặc yêu thích và ưa chuộng nhất vì qua phương pháp này người sử dụng sẽ bị lấy hết toàn bộ thông tin.

1.2. Tính năng có trong Keylogger

Tuỳ thuộc vào chủng loại và mục đích sử dụng mà keylogger sẽ có các tính năng đa dạng, tuy nhiên các khả năng sau xuất hiện chủ yếu:

Mọi mật khẩu được tiến hành nhập trên thiết bị đều được ghi lại.

Theo một chu kỳ xác định thiết bị sẽ được chụp lại ảnh màn hình.

Khi người sử dụng truy cập trên trình duyệt bất cứ một trang web nào đều được ghi và lưu lại các đường link.

Người sử dụng truy cập website nào cũng được chụp lại.

Trên thiết bị đang chạy ứng dụng nào sẽ lập ra danh sách.

Tất cả các tin nhắn tức thời trên skype, viber, zalo, messenger, đều sẽ được tạo bản ghi.

Các email đựơc chụp hình bản sao.

Thông qua email, FTP, HTTP tổng hợp và gửi báo cáo tất cả bản sao dữ liệu.

1.3. Keylogger được phân loại như thế nào?

1.3.1. Dạng phần mềm

Dưới dạng phần mềm của Keylogger sẽ được tiến hành cấu hình đối với người sử dụng các thiết bị chạy trên chương trình. Hacker đã tiến hành cài đặt Keylogger một cách âm thầm không để người sử dụng biết và cho chạy trên background vì thế không thể nào phát hiện dễ dàng được.

Kẻ xấu sẽ được truyền đến dữ liệu nhờ vào phần mềm Keylogger, thiết bị của bạn có thể sẽ bị tê liệt hoàn toàn nhờ vào khả năng của chúng. Phần mềm Keylogger có nhược điểm đó là nếu quét máy tính thường xuyên bằng những phần mềm chuyên dụng bảo mật thì sẽ bị phát hiện ra.

1.3.2. Dạng phần cứng

Keylogger hiện nay cũng được thiết kế tạo ra dạng phần cứng. Để kết nối PC với bàn phím thông thường sẽ thông qua case, mọi người sẽ sử dụng cổng USB hay cổng PS2 với sử dụng dây cáp. Bạn chỉ việc tháo kết nối giữa bàn phím và case nếu muốn kết nối cho máy tính thêm phần cứng keylogger sau đó cắm vào thiết bị keylogger.

Để bảo đảm người sử dụng có thể bình thường khi gõ phím thì case vẫn sẽ được kết nối với thiết bị keylogger. keylogger có đặc điểm là vô cùng gọn và nhỏ với phần cứng đó vì thế thiết bị này người sử dụng khó có thể phát hiện nhận ra về sự xuất hiện của nó.

Bạn sẽ không thể phát hiện thấy sự bất thường trong bất kỳ hoạt động nào như quét máy tính bằng những phần mềm bảo mật chuyên dụng hay sử dụng phần cứng keylogger. Sự hiện diện của keylogger thì cũng không có thông báo nào về với hệ điều hành.

Dưới nhiều hình thức thì phần cứng keylogger có thể nguỵ trang chẳng hạn như dạng USB, mặt sau của CPU, các thiết bị ổ cứng di động hay adapter.

2. Cách thức hoạt động và ứng dụng của keylogger

2.1. Cách thức hoạt động

Keylogger khi ở dưới dạng phần mềm thì đối với các thiết bị nó được chạy ngầm và những các dữ liệu phím bấm được ghi lại ghi được nhập bởi người sử dụng. Người sử dụng sẽ có thể bị chú ý nếu như thường xuyên xảy ra việc truyền dữ liệu. Vì thế keylogger rất khéo léo trong việc nguỵ trang truyền đi các chuỗi dữ liệu. Chẳng hạn như một dãy số nhín tương tự không khác gì với một mã thẻ tín dụng bạn có thể tìm hiểu.

Kẻ gian cũng sẽ kết hợp thêm một số phần mềm gián điệp khác với keylogger do đó mà chúng phân biệt được đâu là thông tin đăng nhập quan trọng vào các tài khoản có tiền và đâu là thông tin không có giá trị gì cả. Nhất là khi người dùng tiến hành khởi động bất kỳ một chương trình nào đó sẽ bị chú ý đầu tiên tới các tổ hợp phím. Hacker tại một vài tình huống cũng có khả năng quét tất cả bằng công cụ quét của người sử dụng với bộ file có chứa dữ liệu. Tiếp đó để phục vụ cho mình sẽ thực hiện việc lọc các thông tin có giá trị.

2.2. Một số ứng dụng

2.2.1. Ứng dụng tích cực

Phần mềm keylogger khi nhìn nhận về phương diện tích cực thì nó được các công ty, tổ chức sử dụng để xử lý khi mạng lưới kinh doanh hay máy tính có sự cố kỹ thuật. Trong việc theo dõi giám sát nhân viên sử dụng máy tính trong quá trình làm việc thì keylogger cũng phát huy được tác dụng hỗ trợ điều đó. 

Nhiều phụ huynh, gia đình cũng sử dụng keylogger tương tự như việc theo dõi con cái sử dụng máy tính và giám sát trẻ em tránh khỏi những thứ tiêu cực.

2.2.2. Ứng dụng tiêu cực

Keylogger khi được kẻ xấu sử dụng với mục đích xấu thì nó hết sức nguy hiểm với hậu quả không lường trước được. Có thể cài đặt trên máy tính nạn nhân phần mềm này do kẻ xấu hay các hacker thực hiện. Sau đó lấy cắp dữ liệu thông tin về mật khẩu, email cá nhân, tài khoản ngân hàng, số thẻ tín dụng, private key, seed phase căn cứ vào các thao tác bàn phím kèm theo đó là những nội dung nhạy cảm bí mật khác có thể lộ ra ngoài.

3. Phòng ngừa Keylogger bằng cách nào?

Trường hợp bạn bị thiết bị Keylogger tấn công khó có thể xảy ra nhất là khi bạn đang ở trong ngôi nhà của mình. Mặc dù vậy nếu ở nơi công cộng nhiều người qua lại thì có thể xảy ra điều này vì nó được hoạt động nhờ vào việc sử dụng USB nên việc kiểm tra khu vực cổng USB là cách tốt và hiệu quả nhất dành cho máy tính mà bạn đang sử dụng.

Bạn có thể đánh lừa Keylogger khi sử dụng chuột nếu như đăng nhập các nội dung thông tin quan trọng như mật khẩu tài khoản. Chẳng hạn hãy nhập mật khẩu nhưng chỉ nhập ký tự cuối cùng sau đó nhập phần còn lại khi di chuyển chuột ra phía trước ký tự đã nhập lúc này Keylogger sẽ hiểu rằng ký tự đầu tiên chính là ký tự cuối cùng trong mật khẩu của bạn. Bên cạnh đó khi nhập bạn cũng có thể thay thế và chọn văn bản. Bạn có thể thử thêm các kỹ thuật nhập dữ liệu hay biến thể của phương thức này dành cho kiểu đánh lừa khác đó. 

Khó phát hiện hơn bởi các phần mềm Keylogger khác tuy nhiên bạn sẽ có thêm sự an toàn khi cài đặt thêm một chương trình diệt virus.

Một lựa chọn khác là cài chương trình chống Keylogger vì vai trò khi thiết kế các chương trình đó là để phát hiện, phòng ngừa hay gỡ bỏ khi Keylogger có cuộc tấn công vào máy tính của bạn.

Trong email có các đường dẫn hay các tệp đính kèm bạn không nên bấm vào các trang web hay quảng cáo không rõ nguồn gốc hãy cẩn thận với chúng.

Các hệ điều hành và phần mềm ứng dụng của bạn hãy cập nhật thường xuyên.

Bất cứ một người nào phải cẩn trọng đặc biệt khi sử dụng các hoạt động trực tuyến hay ngân hàng trực tuyến liên quan tới tiền khác gồm có cả người giao dịch tiền điện tử hay người sử dụng.

Để phát hiện ra phần mềm Keylogger thì có phương thức dễ dàng là kiểm tra từ phần chương trình hệ thống tới chương trình đang hoạt động. Bạn nên tìm kiếm trên mạng nếu như nhìn thấy một cái gì đó quá lạ lẫm và xác định cố gắng xem đó là từ Keylogger hay chương trình hợp pháp nà đó. Bên cạnh đó cũng nên tiến hành kiểm ra từ máy tính bạn có lưu lượng đi ra như thế nào.

Trên đây là những thông tin liên quan tới thắc mắc Keylogger là phần mềm gì. Hy vọng rằng bạn đã hiểu được bản chất và phương thức hoạt động cụ thể của Keylogger từ đó đưa ra cho mình các giải pháp bảo vệ an toàn nhất. Hẹn gặp lại trong bài viết thú vị tiếp theo, hãy cùng theo dõi nhé.