1. Đầu cơ là gì?

Đầu cơ là một thuật ngữ phổ biến trong lĩnh vực tài chính, có cách gọi tiếng Anh phổ biến là Speculation. Đầu cơ chính là việc nhà giao dịch chứng khoán sẽ thu về lợi nhuận qua việc tích lũy, mua bán, bán khống những loại tài sản tài chính, chẳng hạn như hàng hóa, tiền tệ, cổ phiếu, bất động sản, …

Hình thức này được thực hiện trong thời gian ngắn, dựa vào những biến động mạnh mẽ của thị trường và giá cả chênh lệch để kiếm lời. Nhu cầu thị trường cao, nhiều người mua làm cho giá tăng. Ngược lại nếu khả năng cung cấp cao hơn thì  giá cả sẽ bị đẩy xuống. Tùy vào vị thế của người thực hiện giao dịch mà việc tăng giảm giá sẽ đem về cho họ lợi nhuận. Thế nên việc đầu cơ sẽ đem tới lợi nhuận cao, bên cạnh đó cũng kèm cả rủi ro rất cao. 

2. Đầu cơ diễn ra ở đâu?

Thị trường tài chính là thị trường chính diễn ra hoạt động đầu cơ. Quá trình này diễn ra như sau: khối lượng giao dịch được thực hiện ở trong thị trường chứng khoán mỗi ngày đều rất lớn, phần lớn chúng là các giao dịch đầu cơ. Dựa vào việc chênh lệch giá cả cũng như những biến động khác do nhiều yếu tố tác động (phân tích kỹ thuật, tin tức) trong thị trường mà nhiều người thường xuyên thực hiện các cuộc giao dịch chứng khoán để thu lời. Đầu cơ diễn ra liên tục trong thị trường chứng khoán, cổ phiếu lại có khả năng cao được thanh khoản vậy nên tình trạng chôn vốn không dễ bị xảy ra. 

Bên cạnh đó, đầu cơ còn được diễn ra mạnh tại thị trường bất động sản. Nhưng do đặc điểm về tính thanh khoản chậm của thị trường này nên những người giao dịch nếu như không có sự nhạy bén thì rất dễ rơi vào trạng thái bị “ép sóng” và dẫn tới tình trạng “chôn vốn”. 

3. Nhà đầu cơ là những ai?

3.1. Đặc điểm của nhà đầu cơ

Nhà đầu cơ mang đặc điểm rõ nét nhất đó là yêu thích sự mạo hiểm. Khi có những dự kiến được đưa ra nói rằng giá cả sẽ bị thay đổi trong tương lai thì đặc điểm đó sẽ giúp cho các nhà đầu cơ sẵn sàng thực hiện các giao dịch mà không phải đắn đo. 

Để tạo ra lợi nhuận vượt trội so với nhà đầu tư theo cách truyền thống thì những nhà đầu cơ sẽ tập trung vào việc dùng chiến lược ngắn hạn. Họ luôn sẵn sàng tâm lý chấp nhận rủi ro có thể gặp và không ngừng kỳ vọng sẽ kiếm khoản lời lớn để mà bù lại sự rủi ro đó. 

Tuy nhiên, dù có máu liều song nhà đầu cơ cũng không thể chấp nhận rủi ro quá lớn vì điều đó cho thấy họ không biết điểm dừng, như thế sẽ không thể tồn tại lâu. Nhà đầu cơ hoàn toàn có thể dùng các chiến lược đa dạng để kiểm soát rủi ro như dùng lệnh dừng lỗ, tính toán vị thế dựa trên số liệu theo dõi được, thống kê hiệu suất của giao dịch, … 

Ngoài ra, nhà đầu cơ còn phải có chuyên môn tốt ở lĩnh vực đầu cơ thì mới có thể chấp nhận và đương đầu với rủi ro, thậm chí là những rủi ro rất cao. Trong quá trình đầu cơ, bất kể lúc nào họ cũng cố gắng dự đoán sự thay đổi giá một cách chính xác đối với các tài sản. Từ đây sẽ giúp họ thu được khoản lời tiềm năng. Tùy từng nhà đầu cơ, họ có cách dùng phương thức hỗ trợ theo các dự đoán riêng của mình. Các công cụ này thường là những đòn bẩy khuếch đại lợi nhuận khi thị trường được dự đoán một cách chính xác. Tuy nhiên, dùng các đòn bẩy tài chính đôi khi cũng sẽ gây ra thua lỗ. 

3.2. Một số kiểu nhà đầu cơ

3.2.1. Nhà giao dịch cá nhân

Các nhà giao dịch cá nhân sẽ trở thành nhà đầu cơ trong trường hợp nào? Từ việc hiểu rõ đầu cơ là gì và nắm được những đặc điểm về nhà đầu cơ vừa được nêu trên thì bạn sẽ thấy được để trở thành một nhà đầu cơ, chắc chắn một nhà giao dịch trong tư cách cá nhân cũng phải đáp ứng điều kiện. Đó chính là thực hiện việc đầu tư tài chính trong thời gian ngắn nhằm thu lời qua mấu chốt chênh lệch giá của tài sản. 

3.2.2. Nhà tạo lập thị trường

Vị thế của họ được đặt trong mối quan hệ trái ngược với những người tham gia thị trường. Họ có thể thu lợi nhuận dựa trên những thay đổi về giá vì thế đây là nguyên nhân lý giải nhà tạo lập thị trường cũng là một nhà đầu cơ. 

3.2.3. Công ty tự doanh

Vẫn đáp ứng nguyên tắc về thời gian thực hiện ngắn và dùng đòn bẩy tài chính phục vụ cho việc mua - bán chứng khoán để kiếm lợi, công ty tự doanh sẽ được thực hiện với vai trò là nhà đầu cơ.  

Như vậy, trên đây chính là ba dạng nhà đầu cơ rất phổ biến đang hoạt động trong thị trường chủ yếu là tài chính. Họ có thể tạo ra những giá trị rất nhanh nhờ có bản lĩnh của một nhà đầu cơ luôn sẵn sàng chấp nhận rủi ro. 

4. Những tác động của hoạt động đầu cơ đối với thị trường tài chính

Tác dụng lớn nhất của hoạt động đầu cơ chính là tạo được tính thanh khoản. Vì thế, bất cứ khi nào các giao dịch cũng có thể dễ dàng thực hiện. Hệ thống tài chính đồng thời cũng hoạt động mượt mà hơn nhờ đầu cơ. Vì vậy không sai nếu như khẳng định đây là một yếu tố quan trọng có thể đem tới cho thị trường lợi thế về nguồn vốn lớn. Doanh nghiệp dễ mở rộng quy mô và từ đó góp phần thúc đẩy cho nền kinh tế phát triển. 

Không những vậy, đầu cơ cũng giúp những nhà giao dịch càng dễ dùng nghiệp vụ để loại bỏ rủi ro đối với hoạt động kinh doanh.

5. Khác biệt của Đầu cơ với Đầu tư thể hiện như thế nào?

Bạn sẽ dễ dàng đưa ra sự phân biệt đối với hai thuật ngữ này dựa trên cái nhìn so sánh. Mặc dù có nhiều nét tương đồng vì đều hướng tới mục tiêu tìm kiếm lợi nên nhiều người khi không nắm rõ bản chất đầu cơ là gì cũng như bản chất của sự đầu tư nên thường gọi chung thành một khái niệm phổ biến là “đầu tư” thế nhưng với những chia sẻ đã quá rõ ràng về đầu cơ là gì ở trên, bạn đừng nhầm lẫn thuật ngữ này với khái niệm đầu tư nhé. Để sáng tỏ thì Hà My sẽ giúp bạn so sánh hai yếu tố này với nhau.

Đầu tư là mua tài sản thuộc tài chính và đặt vào đó sự kỳ vọng sẽ có lời cao và ổn định. Ngược lại đầu cơ là việc thực hiện một hành động giao dịch trong lĩnh vực tài chính và chứa tính rủi ro rất cao, mang kỳ vọng thu về lợi nhuận lớn. 

Với chuyện đầu tư, các nhà giao dịch thường sử dụng sự phân tích cơ bản nhằm tìm kiếm doanh nghiệp tiềm năng. Ngoài ra có thể dùng thêm hoạt động phân tích kỹ thuật giúp chọn điểm mua, bán tốt nhất. Nhưng trong hoạt động đầu cơ lại khác, mọi quyết định đều phải dựa vào hai yếu tố: tâm lý và tin đồn. 

Đầu tư phải thực hiện trong thời gian dài. Khi đó nhà đầu tư không quan tâm quá lớn tới lợi nhuận thu được từ ngắn hạn, họ cũng rất ít tham gia những giao dịch có tính ngắn hạn. Trong khi, những khoản đầu cơ được thực hiện trong thời gian khá ngắn, nó có thể là vài tháng nhưng cũng có thể là vài phút (thị trường phái sinh).

Ở mức độ rủi ro, đầu cơ có độ rủi ro cao hơn nhiều việc đầu tư. Nhà đầu cơ luôn đặt kỳ vọng thu lợi nhuận từ việc giá cả chênh lệch trong thời gian ngắn. Còn các nhà đầu tư đặt kỳ vọng về lợi nhuận qua việc giá trị tài sản sẽ thay đổi. Theo đó, nhà đầu tư hoàn toàn có thể đưa ra kỳ vọng lợi nhuận cao nhưng đảm bảo về sự an toàn, không có nguy cơ rủi ro. Do đó, họ vẫn luôn sẵn sàng dành nhiều thời gian để đầu tư do an tâm rằng cổ phiếu ở trong thời gian dài sẽ được vận động theo quy luật của giá trị nội tại. Vẫn cùng mong cầu, kỳ vọng đó, nhà đầu cơ nhìn về khoản lợi nhuận cao còn vì mục đích bù lỗ rủi ro phải chịu.

Về vốn, nhà đầu tư đa số sẽ dùng chính nguồn vốn của mình để phục vụ cho việc đầu tư, đối khi họ sẽ đi vay vốn nhưng chỉ vay tỉ lệ khá nhỏ và vay ở một thời gian ngắn hạn. Các nhà đầu cơ lại không đặt mình vào sự an toàn mà sẽ chấp nhận đi vay vốn để phục vụ cho các giao dịch với giá trị đòn bẩy rất cao, Vì thế mà đầu cơ thường không mang tới sự ổn định về thu nhập. 

6. Nên đầu cơ hay đầu tư?

Nếu đã hiểu đầu cơ là gì, lại tìm được rất nhiều điểm khác biệt giữa đầu cơ và đầu tư thì chắc chắn chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra được lựa chọn kiếm lời nào sẽ tốt hơn. Tuy nhiên, sự lựa chọn đó hoàn toàn thuộc về bạn, thuộc về hoàn cảnh, sự tính toán và cách nắm bắt mọi thời cơ của bạn cũng như định hướng mà bạn muốn phát triển. Thậm chí tính cách cũng là yếu tố để bạn quyết định nên đầu cơ hay đầu tư.

Nếu như bản thân là người thích sự mạo hiểm, thích đương đầu với thử thách, Điều kiện sống lại mang đến thuận lợi khi có nhiều thời gian rảnh để theo dõi các giao dịch và toàn thị trường. Không những thế, trời lại phú cho bạn sự nhạy bén khi nắm bắt mọi thông tin. Vậy thì việc đầu cơ có lẽ là lựa chọn phù hợp mà bạn hướng tới. Rất có thể bạn sẽ trở thành một nhà đầu cơ thành công. 

Nếu bạn có tính cách thận trọng và mong cầu sự an toàn. Bên cạnh đó, bạn còn là một người thiên hướng thích sự nghiên cứu thị trường, không có nhiều rảnh rỗi để quan sát và nắm bắt chi tiết mọi biến động diễn ra trong thị trường thì lựa chọn dành cho bạn nên là đầu tư

Như vậy qua nội dung bài viết trên, đầu cơ là gì đã được hé mở mang tới cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích, không chỉ về khái niệm mà còn về các giá trị liên quan tới đầu cơ. Nếu bạn có ý định tạo lợi nhuận trong kinh doanh, hãy cẩn thận với sự lựa chọn đầu cơ hoặc đầu tư sao cho phù hợp và trong tầm khả năng của bản thân nhé. Mục đích cuối cùng là kiếm về lợi nhuận thế nên hãy luôn là một nhà đầu cơ tỉnh táo, biết chơi đúng lúc dừng đúng điểm. “Liều ăn nhiều” nhưng nhất định phải có sự cân nhắc.