1. Cổ phiếu quỹ là gì?

Cổ phiếu quỹ (trong tiếng Anh là Treasury Stock) là loại cổ phiếu được các công ty cổ phần phát hành và công ty này sẽ mua lại loại cổ phiếu này bằng nguồn vốn hợp pháp và nắm giữ cổ phiếu tương tự như các nhà đầu tư khác. Bên cạnh đó, cổ phiếu quỹ mà doanh nghiệp mua sẽ không được tính vào số lượng mà doanh nghiệp đang lưu hành.

Như vậy, sau khi đã biết được cổ phiếu quỹ là gì, chúng ta cùng tìm hiểu cổ phiếu quỹ có đặc điểm gì nhé! Các nhà đầu tư cần nắm được đặc điểm của cổ phiếu quỹ để có thể đưa ra quyết định phù hợp nhất cho mình.

Cổ phiếu quỹ có thể khiến cổ phiếu mà công ty đang lưu hành bị suy giảm trong thị trường chứng khoán và chủ sở hữu của các cổ phiếu quỹ này không được chi trả cổ tức, không có quyền biểu quyết và không thể mua thêm các cổ phiếu mới.

Bên cạnh đó, một công ty không thể nắm giữ quá nhiều cổ phiếu quỹ mà sẽ chỉ được nắm một lượng nhất định theo quy định ban hành.

2. Nên hay không nên mua cổ phiếu quỹ cho doanh nghiệp?

Nếu bạn đang có ý định mua cổ phiếu quỹ, khi đã hiểu được cổ phiếu quỹ là gì, bạn cũng cần biết được lý do vì sao nên mua cổ phiếu quỹ nhé!

2.1. Tại sao nên mua cổ phiếu quỹ?

Bạn có thắc mắc rằng, chủ sở hữu cổ phiếu quỹ không được trả cổ tức, không được biểu quyết và không có quyền mua cổ phiếu mới nhưng các doanh nghiệp, công ty vẫn mua cổ phiếu quỹ hay không? Dưới đây là những lý do vì sao bạn nên mua cổ phiếu quỹ cho doanh nghiệp.

2.1.1. Mua để bán lại

Khi thị trường chứng khoán có sự giảm sút thì các doanh nghiệp thường mua các cổ phiếu quỹ, sau đó tiến hành bán ra ăn mức chênh lệch khi thị trường chứng khoán tăng trưởng trở lại.

Tuy việc mua bán cổ phiếu quỹ không hạch toán mức chênh lệch vào lợi nhuận ròng, tuy vậy loại cổ phiếu này giúp dòng tiền của công ty được cải thiện một cách đáng kể và làm vốn cổ phần tăng giá trị thặng dư trên báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

2.1.2. Tăng quyền kiểm soát công ty

Một số doanh nghiệp tiến hành mua lại cổ phiếu quỹ vì muốn hạn chế các tổ chức hay cá nhân tiến hành thu mua cổ phiếu quá nhiều khi giá cổ phiếu giảm với mục đích kiểm soát, thao túng doanh nghiệp khi giá cổ phiếu tăng trở lại. Trong một số trường hợp cần thiết, việc doanh nghiệp hủy sau khi mua cổ phiếu quỹ cũng là cách giảm vốn điều lệ.

2.1.3. Chỉ số tài chính được cải thiện

Nếu doanh nghiệp mua cổ phiếu quỹ trực tiếp sẽ khiến các cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đang lưu hành bị sụt giảm, qua đó làm tăng tỷ suất thu nhập trên cổ phần (EPS), tăng tỷ suất sinh lời theo vốn chủ sở hữu (ROE)... Điều này khiến cho cổ phiếu tăng mức độ hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư và khiến cổ phiếu tăng giá theo.

2.1.4. Đảm bảo lợi ích cổ đông

Khi giá cổ phiếu đi xuống trong một số trường hợp, doanh nghiệp có thể làm giảm nguồn cung cổ phiếu bằng việc mua cổ phiếu quỹ. Từ đó, giá cổ phiếu sẽ tăng lên khi cổ phiếu lưu hành trên thị trường giảm xuống, và các cổ đông sẽ được đảm bảo lợi ích, giúp các nhà cổ đông tăng giá trị cổ phiếu.

2.1.5. Thu hồi cổ phiếu ESOP

Doanh nghiệp mua lại cổ phiếu quỹ còn có thể thu hồi lại các cổ phiếu ESOP (ví dụ như cổ phiếu của những người đã nghỉ việc) sau đó tiến hành bán lại cho những người lao động trong công ty với mục đích kích thích sáng tạo và tạo động lực làm việc.

2.2. Cổ phiếu quỹ có nhược điểm hay không?

Tất nhiên, cổ phiếu nào cũng có mặt lợi và hại nhất định và cổ phiếu quỹ cũng không phải ngoại lệ.

2.2.1. Lượng tiền mặt giảm

Nguyên nhân khiến cho lượng tiền mặt của doanh nghiệp giảm xuống là mua lại cổ phiếu quỹ. Tình hình tài chính của công ty có thể gặp một số khó khăn và gặp phải sự thiếu hụt nguồn vốn khi thực hiện sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp, trong trường hợp cổ phiếu quỹ giữ nguyên trong một thời gian dài không bán hoặc bị hủy.

2.2.2. Giá trị công ty giảm

Giá trị công ty cũng có thể sẽ bị giảm sút nếu việc công ty tự mua lại cổ phiếu quỹ, bởi yếu tố quan trọng quyết định cổ phiếu tăng hay giảm đó chính là giá trị công ty.

3. Mua bán cổ phiếu quỹ có những quy định nào?

Khi mua bán cổ phiếu quỹ, các doanh nghiệp cần phải đảm bảo giao dịch đúng quy định về việc mua lại cổ phần theo quyết định doanh nghiệp như sau:

- Doanh nghiệp không được mua quá tổng số lượng cổ phiếu phổ thông đã chào bán là 30%, kèm theo toàn bộ hay một phần cổ phiếu ưu đãi ứng với quy định.

- Trong vòng 12 tháng gần nhất mà số cổ phiếu từng loại đã được chào bán, hội đồng quản chỉ chỉ được quyền mua lại không vượt quá 10% tổng số cổ phiếu này.

- Quyền quyết định mua lại cổ phần nằm trong tay hội đồng quản trị, tuy nhiên không thể cao hơn các giá trị trong khoảng thời gian này.

- Khi mua lại cổ phiếu quỹ, doanh nghiệp cần được các cổ đông thông qua trong vòng 30 ngày, tương ứng với cổ đông đưa ra thời hạn gửi chào bán cổ phiếu qua phương thức đảm bảo.

4. Giao dịch mua bán cổ phiếu quỹ cần điều kiện nào?

Để có thể mua lại cổ phiếu quỹ, doanh nghiệp cần đảm bảo có đủ số vốn để mua lại và xác định theo quy định trên báo cáo tài chính. Công ty mẹ nếu muốn mua cổ phiếu quỹ cần phải dựa trên báo cáo tài, tuy nhiên có thể dùng thặng dư vốn cổ phần hay một số quỹ khác.

Trường hợp công ty mẹ sử dụng lợi nhuận sau thuế để mua cổ phiếu quỹ thì nguồn vốn này cần bắt buộc không được vượt quá mức lợi nhuận này và khi mua cần đưa ra thời gian phù hợp, phương án mua lại phù hợp và đảm bảo theo nguyên tắc xác định giá.

Vậy cổ phiếu quỹ có điều kiện nào để bán ra? Tính từ lần mua lại cổ phiếu lần nhất, doanh nghiệp chỉ được phép bán ra sau 6 tháng nắm giữ cổ phiếu quỹ, trừ việc làm cổ phiếu thưởng hay bán lại cho nhân viên. Cần đưa ra thời gian thực hiện, phương án bán phù hợp và nguyên tắc xác định giá khi bán.

5. Một số lưu ý cần biết khi đầu tư cổ phiếu quỹ

Bạn cần phải hiểu cổ phiếu quỹ là gì cũng như cần nắm vững một số lưu ý khi đầu tư cổ phiếu quỹ để đưa ra chiến lược hợp lý và đảm bảo, cụ thể như:

- Trong nhiều trường hợp cần thiết, nhiều công ty giữ lại cổ phiếu quỹ và đây là loại hình cổ phiếu hay gặp ở các công ty đã bị thoái vốn.

- Bất cứ lúc nào, cổ phiếu quỹ đều có thể phát hành.

- Khi được sự đồng thuận của các cổ đông, cổ phiếu quỹ trong doanh nghiệp có thể bị hủy bỏ nếu muốn giảm vốn điều lệ.

- Lượng tiền mặt và nguồn vốn của công ty sẽ bị hao hụt nhất định khi mua lại cổ phiếu quỹ, ban lãnh đạo cần đảm bảo các kế hoạch dự phòng cần thiết và tính toán kỹ càng khi mua lại cổ phiếu quỹ để việc kinh doanh không bị gián đoạn.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được cổ phiếu quỹ là gì cùng một số thông tin cần thiết về cổ phiếu quỹ. Trên thực tế, việc mua lại cổ phiếu quỹ đem lại cho doanh nghiệp rất nhiều lợi ích, tuy nhiên nếu không tính toán kỹ càng và đưa ra phương án phù hợp, doanh nghiệp có thể gặp phải việc thiếu hụt nguồn vốn, khiến sản xuất kinh doanh bị ảnh hưởng. Vì vậy, doanh nghiệp cần tìm hiểu thật kỹ cổ phiếu quỹ trước khi đưa ra quyết định đầu tư.