1. Như thế nào là cách ghi chép có hiệu quả?

Ghi chép hiệu quả là một kỹ năng giúp bạn lưu trữ lại các thông tin trong bài giảng của giáo viên trên giảng đường  để lấy làm cơ sở học và bài tập tại nhà, việc ghi chép bài hiệu quả sẽ giúp các bạn có thêm tài liệu để tham khảo khi tự học và nắm được các ý chính của tiết học một cách mạch lạc giúp cho việc học dễ dàng hơn.

Đây là một kỹ năng rất quan trọng cần phải được thường xuyên luyện tập để đảm bảo bắt kịp bài giảng khi đi học, cách ghi chép hiệu quả là cách viết khi tổng hợp lại bài, bạn đọc bài thấy đầy đủ các ý chính nội dung mạch lạc, rõ ràng dễ hiểu.

Vậy có những cách ghi chép nào sẽ mang lại hiệu quả cao?

2. Các phương pháp ghi chép hiệu quả

2.1. Không nên ghi hết mà nên chọn lọc có logic

Đầu tiên bạn cần phải nhớ khi ghi chép bài không phải máy móc cô đọc cái gì, viết cái gì cũng viết, bạn cần phải biết cách chọn lọc các ý quan trọng để ghi lại, bởi vì thời gian không cho phép bạn nghe và viết đủ thông tin giáo viên đọc và ghi trên bảng. Chính vì thế bạn nên tìm căn thời gian để biết được nên lọc ý để ghi chép lại, những ý quan trọng cũng có thể là khái niệm, phần giải thích, phần liên hệ hay một ví dụ nào đó,….Dưới đây là 3 cách ghi chép hiệu quả mà nhiều nhà khoa học đã khẳng định việc ghi chép này rất hiệu quả.

- Phương pháp ghi chép theo sơ đồ tư duy

Phương pháp ghi chép theo sơ đồ tư duy là cách ghi chép và lưu trữ thông tin theo dạng cây không dòng kẻ, cách đơn giản nhất để tạo một sơ đồ tư duy là bắt đầu từ chính giữa trang giấy với tiêu đề lớn nhất và quan trọng nhất, từ các cây chính đó tỏa ra các nhánh nhỏ từ các nhánh nhỏ này lại tiếp tục những nhánh khác nhỏ hơn và cứ thế cho tới lúc hết thông tin thì thôi.

Cách ghi chú này đã chứng tỏ được nhiều công dụng thần kỳ:

·         Cho phép bạn thấy một lượng lớn thông tin chỉ trong 1 trang giấy

·         Từ khóa quan trọng nhất luôn nổi bật ở giữa trang

·         Thấy được sự kết nối giữa các ý

·         Dễ dàng thêm bớt thông tin

Tuy nhiên, một vài người cho rằng Sơ đồ tư duy khó sử dụng khi bản thân họ không biết trước được cấu trúc bài giảng của thầy cô giáo, vì vậy mà có lẽ phương pháp này sẽ phát huy hiệu quả cao hơn khi dùng để ôn tập, tổng hợp lại các kiến thức đã học, bên cạnh đó, sơ đồ tư duy là một phương pháp tuyệt vời để brainstorm hay tổ chức các ý khi viết một bài luận.

- Ghi chép Skeleton Prose

Đây là một cách ghi chép rất phổ biến, các thông tin được sắp xếp theo nội dụng với các tiêu đề rõ ràng phù hợp với từng nội dung  giáo viên đã giảng trên lớp theo lần lượt và có sắp xếp theo thứ tự

Cách ghi chép này có ưu điểm:

+/ Cách ghi chép truyền thống của các bạn trẻ Việt Nam

+/ Quá trình ghi chép khá dễ dàng và nhanh chóng vì đơn giản chỉ là lắng nghe một cách thụ động và chép lại

Tuy nhiên vẫn có nhược điểm

+/ Khó để có thêm thắt hay chỉnh sửa

+/ Không chỉ ra được mối quan hệ giữa các phần khác nhau của bài

+/ Khi học dễ bị rơi vào tình trạng học thụ động

+/ Thường xuyên bị bạn bè xin xỏ mượn vở bởi vì nội dung đầy đủ và dễ hiểu

- Ghi chép bằng phương pháp Cornell Notes

Phương pháp ghi chép dạng Cornell là một phương pháp được tìm ra vào những năm 1950 và được giáo sư Waterbank phát minh ra nó, ngay sau đó phương pháp  Cornell Notes đã nhanh chóng được ứng dụng rộng rãi trên toàn nước Mỹ.

Phương pháp này có ưu điểm:

+/ Đây là một phương pháp đơn giản, hiệu quả, tiết kiệm thời gian

+/ Bạn dễ dàng sắp xếp gọn gàng các ghi chú được tóm tắt

+/ Cho phép rút ra các ý và khái niệm chính khi nghe giảng

Cách thực hiện phương pháp ghi chép này bạn cần chia trang giấy thành 3 phần:

·         Cue Column : Cột ghi các từ quan trọng, các từ khóa, các sự kiện, chúng thường trả lời cho câu hỏi: Ai? Cái gì? Khi nào?

·         Note – taking area : Phần phát triển ý chi tiết từ các từ khóa, diễn giải mở rộng ý chính, chúng thường trả lời cho câu hỏi: Như thế nào? Làm sao?

·         Summary: Tóm tắt lại toàn bộ nội dung của 2 phần trước.

Cornell Note giúp việc ghi chép được đơn giản hóa bằng các tóm tắt dễ hiểu. Phương pháp này đã được chứng minh không chỉ có tác dụng ghi nhớ rất tốt mà còn tạo hiệu quả cao trong việc tra cứu lại nội dung trong tất cả công việc của bạn, bất kể khi bạn đi học, tham gia các khóa học online, đọc sách,… thì Cornell Notes vẫn đạt được hiệu quả rất tốt.

Ngoài ra, còn có một số phương pháp ghi chép khác các bạn có thể tham khảo đó là phương pháp ghi chép Bullet Journal, phương pháp ghi chép thep hình ảnh Sketchnote,...

2.2. Trình bày khoa học và có hệ thống

Việc hệ thống các ý một cách khoa học cũng đóng vai trò quan trọng, bởi vì trong phương pháp ghi chép này các từ nối mà giáo viên dùng sẽ giúp ích nhiều để bạn hệ thống bài ghi, như mối quan hệ nguyên nhân, kết quả hay chỉ là đơn thuần liệt kê các điểm chính hay là bài so sánh đối chiếu, mắm được cấu trúc hệ thống bài học, bạn có thể từ đó lựa chọn cách trình bày phù hợp, tiết kiệm thời gian và dễ đọc hơn.  

Với các bài so sánh có thể kẻ bảng, các phần liệt kê có thể dùng gạch đầu dòng, chia đề mục hệ thống theo các ý lớn nhỏ, nên tránh cách ghi bài thành những đoạn dài triền miên không rõ ràng, như vậy sẽ rất khó cho bạn khi đọc lại ở nhà, khi trình bày bài có hệ thống sẽ giúp việc ghi chép hiệu quả hơn nhiều, hơn nữa sẽ tiết kiệm thời gian khi bạn tìm kiếm kiến thức trong đó.

Tuy nhiên cũng nên chú ý lựa chọn cách trình bày nào dễ hiểu đối với bạn nhất bởi tùy từng người quen thuộc với những cách trình bày bài khác nhau, cách trình bày dễ hiểu nhất với bạn chính là sự lựa chọn khoa học nhất, một mẹo nhỏ khi trình bày bài ghi đó là sử dụng các từ viết tắt hay các ký hiệu để tiết kiệm thời gian, việc sử dụng những từ viết tắt và ký hiệu khi bạn có thể chắc sẽ hiểu được sau khi về nhà, tránh những trường hợp chính bạn cũng không rõ các ký hiệu mình viết lúc vội là thay cho từ gì.

2.3. Cần phải theo kịp tốc độ của bài giảng

Các bài giảng của các giáo viên trên giảng đường đại học không bao giờ dừng lại để bạn có đủ thời gian ghi chép như mong muốn, họ dạy theo phương pháp phân tích là nhiều nên các bạn phải tập trung cao độ để thấy trong phần này giáo viên phân tích ra sao, chỉ cần bạn mải ghi một ý dài nào đó cũng rất dễ bỏ lỡ những ý quan trọng tiếp theo.

Một kỹ năng quan trọng trong ghi chép bài là đảm bảo luôn theo kịp bài giảng, điều này đôi khi làm bạn phải bỏ qua các ý nhỏ, phải bỏ dở phần đang ghi để có thể bắt kịp giáo viên, đặc biệt tuyệt đối không để mình tắc trong một ý nào đó dang dở vì bạn sẽ bỏ lỡ nhiều điểm quan trọng sau đó, bạn cần chủ động bỏ qua phần chưa hoàn thành được và chuyển ngay sang ghi phần giảng bài tiếp theo của giáo viên, chỉ cần bạn lỡ 1 ý có thể kéo theo rất nhiều nội dung sau đó, làm bạn mất tự tin và giảm hiệu quả việc ghi chép bài của bạn.

Trên đây là bài viết chia sẻ cho các bạn những cách ghi chép hiệu quả nhất, hãy thử ngay các cách ghi chép này các bạn sẽ thấy hiệu quả của nó. Chúc các bạn thành công.

>> Có thể quan tâm:

• Tìm hiểu về một số cách học thuộc nhanh
• Phương pháp thảo luận nhóm hiệu quả dành cho các bạn học sinh