1. Đi tìm đáp án cho câu hỏi khí quyển là gì?

Khí quyển là thuật ngữ được nhắc đến rất nhiều trong thời gian gần đây. Là một trong những vấn đề môi trường quan trọng, vì thế mà sự tìm hiểu về khí quyển cũng nhiều hơn, cho thấy được sự quan tâm của nhân loại về môi trường đang ngày càng lớn hơn.

Theo Wikipedia thì khí quyển được giải thích là một lớp khí bao bọc xung quanh bên ngoài của một thiên thể và được giữ lại bởi chính trọng lực của thiên thể đó. Khí quyển sẽ có khối lượng đủ lớn để đảm bảo việc bao phủ thiên thể và có thể tồn tại một cách lâu dài nếu như đảm bảo được 2 yếu tố là trọng lực lớn cộng với nhiệt độ của khí quyển thấp.

Dựa vào cách giải thích trên thì khí quyển chính là lớp khí ở bên ngoài một hành tinh hay thiên thể bất kỳ. Trường hợp một số hành tinh được cấu tạo từ các loại khí khác nhau thì không phải những khí đó đều được gọi là khí quyển, mà chỉ lớp bên ngoài mới được coi là khí quyển.

Trái Đất cũng được bao bọc một lớp khí quyển ở bên ngoài và được gọi là khí quyển Trái Đất. Lớp khí này sẽ có thành phần chính là Nitơ với 78%, Oxi là 21% và 1% còn lại chính là hơi nước cùng với một số khí khác chiếm tỷ lệ không đáng kể.

2. Khí quyển bao gồm những tầng nào và đặc điểm chi tiết?

Có lẽ, thông qua nội dung trên, bạn đã biết được khí quyển là gì. Vậy, cấu trúc của khí quyển và đặc điểm chi tiết của các tầng khí quyển ra sao bạn đã biết chưa?

2.1. Cấu trúc của khí quyển gồm mấy tầng?

Về mặt cấu trúc thì khí quyển được chia thành 5 tầng. Cụ thể:

- Tầng đối lưu

- Tầng bình lưu

- Tầng trung lưu

- Tầng nhiệt

- Tầng ngoài

Mỗi một tầng khí quyển sẽ có những đặc điểm và tính chất, vai trò riêng biệt. Vì vậy tìm hiểu đặc điểm của từng tầng sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khí quyển là gì và vai trò của khí quyển với sự sống trên Trái Đất như thế nào.

2.2. Đặc điểm của các tầng khí quyển

2.2.1. Tầng đối lưu

Đây là tầng thấp nhất của khí quyển và nằm trên bề mặt của Trái Đất. Tầng đối lưu có bề dày không đồng nhất khi ở Xích đạo dày 16km nhưng về phía 2 cực lại chỉ dày 8km.

Tại tầng này, không khí sẽ di chuyển theo chiều thẳng đứng và nơi đây cũng tập trung tới 80% khối lượng không khí của bầu khí quyển. Ngoài ra, tầng đối lưu cũng chứa một số thành phần khác như 3/4 lượng hơi nước tính từ độ cao 4km trở xuống, các vi sinh vật, bụi, tro mịn,...

Nhiệt độ của tầng đối lưu sẽ giảm theo độ cao, do đó mà đối lưu sẽ tập trung nhiều các hiện tượng như mây, mưa, tuyết, bão,... Với thực tế này, tầng đối lưu sẽ chịu nhiều ảnh hưởng của việc biến đổi khí hậu trên Trái Đất và đây cũng là nơi mà những hiện tượng hay sự biến đổi được diễn ra.

2.2.2. Tầng bình lưu

Tầng bình lưu là tầng nằm trên tầng đối lưu, tức là bắt đầu từ giới hạn cao nhất của đối lưu đến 50km tiếp theo đó. Không khí tại tầng này khá khô và chuyển động theo hướng ngang, khác với tầng đối lưu bên dưới. 

Tên gọi tầng bình lưu xuất phát từ việc tầng này ít bị ảnh hưởng bởi các dòng đối lưu xoáy mạnh và khá hiền hòa. Do đó mà máy bay sẽ thường bay ở các vùng nằm giữa tầng đối lưu và bình lưu để đảm bảo an toàn cũng như giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra bởi sự biến đổi, tác động của thời tiết hay khí quyển.

Nhiệt độ của tầng bình lưu sẽ tăng theo độ cao, tuy nhiên, khi lên đến giới hạn trên thì sẽ giảm dần theo độ cao. Điểm đặc biệt của tầng bình lưu chính là tập trung lớn ozone, nhất là ở độ cao từ 22 - 25 km. Vì thế mà tầng này cũng sẽ có nhiệt độ ấm hơn nhờ vào việc ozone hấp thụ các tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.

2.2.3. Tầng trung lưu

Tầng trung lưu hay còn được gọi với tên khác là tầng giữa, nằm ở độ cao từ 50km - 80, 90km. Ở tầng này thì nhiệt độ sẽ giảm dần theo độ cao và xuống còn khoảng -70, -80 độ C. Điều này xuất phát từ nguyên nhân ở tầng trung lưu không có sự hấp thụ tia cực tím như ozone của tầng bình lưu, cộng với sự hội tụ của CO2 dẫn đến hiệu ứng làm lạnh gia tăng. 

Ở tầng trung lưu sẽ chứa một số hiện tượng như mây dạ quang, sét dị hình và hiện tượng cực kỳ thu hút đó là mưa sao băng.

2.2.4. Tầng nhiệt

Phía trên tầng trung lưu chính là tầng nhiệt. tầng này sẽ nằm ở độ cao tuqwf 80. 90 km - 2000 km. Tầng nhiệt sẽ chịu sự ảnh hưởng khá nhiều từ các tia cực tím, dẫn đến hiện tượng ion hóa. Ngoài ra, tại đây cũng diễn ra hiện tượng cực quang.

2.2.5. Tầng ngoài

Tầng trên cùng và ngoài cùng của khí quyển chính là tầng ngoài. Tại đây, mật độ các chất khí có sự sụt giảm liên tục vì vậy sẽ rất khó để đưa ra con số chính xác về giới hạn của tầng ngoài. Cùng với đó, các vật chất nằm trong tầng này cũng luôn ở trạng thái ion hóa do sự ảnh hưởng bởi bức xạ tím giống như tầng nhiệt.

3. Khí quyển có vai trò như thế nào với sự sống trên Trái Đất

Việc tìm hiểu về cấu trúc của khí quyển là gì liệu đã giúp bạn nhận thấy được vai trò của khí quyển hay chưa? Để làm rõ hơn về vấn đề này thì những thông tin tiếp theo đây gửi tới các bạn đó là vai trò của khí quyển với sự sống của nhân loại trên Trái Đất.

3.1. Là nguồn cung cấp oxy để hô hấp

Con người, động vật hay thực vật trên Trái Đất đều cần quá trình hô hấp để có thể tồn tại và phát triển. Và khí quyển chính là nguồn cung cấp Oxy cũng như các khí cần thiết khác cho sự sống của vạn vật trên Trái Đất, đảm bảo cho quá trình hô hấp được thực hiện nhằm duy trì sự sống của nhân loại. 

3.2. bảo vệ Trái Đất khỏi sức nóng từ Mặt trời

Khí quyển chính là lớp khí bao phủ bên ngoài Trái Đất, giống như một lớp bảo vệ toàn bộ Trái Đất khỏi những yếu tố tác động bên ngoài, đặc biệt chính là sức nóng tỏa ra từ Mặt Trời.

Khi Trái Đất không có lớp khí quyển bao phủ thì Mặt trời sẽ dễ dàng lan tỏa sức nóng tới Trái Đất, điều này sẽ dẫn đến nhiệt độ tăng cao và các đại dưỡng sẽ có thể biến mất.

Ngoài ra, Trái Đất cũng có thể chịu sự tàn phá cực lớn từ các thiên thể khác trong hành tinh bay tới. và lớp khí quyển đã trở thành vật cản giúp làm giảm sức tấn công của những thiên thạch này khi chúng định rơi xuống Trái Đất. Vì vậy mà 5 tầng khí quyển được ví như lớp áo giáp giúp Trái Đất có thể giảm thiểu tối đa mức thiệt hại từ những sự tấn công ở bên ngoài.

3.3. Giúp cân bằng nhiệt độ trên Trái Đất

Sự cân bằng nhiệt độ giữa ngày và đêm trên Trái Đất là rất quan trọng. Bởi nếu không thì ban ngày của Trái Đất nhiệt độ sẽ rất cao còn ban đêm là cực kỳ lạnh lẽo. Chính vì thế mà sự cân bằng nhiệt độ là cơ sở để đảm bảo sự sống được duy trì, diễn ra ở mức bình thường nhất.

Khí quyển chính là yếu tố tạo nên sự cân bằng nhiệt độ cho Trái Đất. Sự bức xạ của khí quyển đã cân bằng lại với năng lượng của Mặt Trời, tạo nên một nhiệt độ thích hợp cho sự sống của nhân loại.

3.4. Củng cố tầng ozone

Ozone là một tầng quan trọng với Trái Đất và nằm ở tầng bình lưu. Đây là tầng hấp thụ tia UV từ ánh nắng Mặt trời, ngăn chặn những tia độc hại chiếu xuống Trái Đất. Trường hợp khí quyển suy giảm, tầng ozone bị thủng thì các tia này sẽ chiếu xuống mạnh và nhiều hơn. Đây sẽ là nguyên nhân dẫn đến các căn bệnh nghiêm trọng ở con người, ví dụ như ung thư da,...

4. Ô nhiễm bầu khí quyển và vấn đề bảo vệ môi trường đặt ra cho con người

Với những vai trò trên của khí quyển thì việc bảo vệ khí quyển là điều tất yếu mà nhân loại, đặc biệt là con người cần có sự ý thức cho mình. Tuy nhiên, hiện tượng ô nhiễm bầu khí quyển đang là vấn đề đáng báo động, mặc dù giới hạn trên của khí quyển lên tới 10.000km. Điều này là tại sao?

Nguyên nhân dẫn tới ô nhiễm khí quyển chính là bởi các hoạt động của con người. Hoạt động nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt hàng ngày,... đã tạo ra khói, bụi, các khí thải độc hại và những khí này đã được đưa vào khí quyển. Sự xâm nhập này đã dẫn tới sự ảnh hưởng trong đặc điểm, cấu trúc và hoạt động của lớp khí quyển. Vì thế mà nó đã khiến cho khí quyển bị ô nhiễm.

Và khi khí quyển bị ô nhiễm thì chức năng của khí quyển cũng sẽ giảm sút và hậu quả sẽ là những điều con người phải gánh chịu. Các căn bệnh lạ xuất hiện, nhiệt độ nóng lên đột ngột hay giảm quá mức, thiên tai lũ lụt xảy ra thường xuyên, nghiêm trọng,... 

Dựa vào những hệ quả đó mà việc bảo vệ bầu khí quyển là vấn đề vô cùng nghiêm trọng. Qua đó, bảo vệ môi trường sống sẽ là hoạt động giúp chúng ta khôi phục lại bầu khí quyển một cách mạnh mẽ hơn. Vì thế mà mỗi cá nhân sẽ cần có ý thức cho riêng mình về vấn đề bảo vệ môi trường, bảo vệ sự sống của chính bản thân cũng như của người thân và cộng đồng. 

Hãy hành động ngay hôm nay và từ những hành động nhỏ nhất để lan tỏa được thông điệp cũng như ý nghĩa của bảo vệ môi trường tới những người xung quanh. Một hành động có ý thức của bạn được thực hiện cũng góp phần giúp môi trường và Trái Đất có thể khỏe hơn mỗi ngày.

Khí quyển là gì có lẽ là câu hỏi đã được giải đáp rất chi tiết thông qua những thông tin được cập nhật trên. Hy vọng rằng, bài viết đã mang đến cho bạn những chia sẻ hữu ích và giúp bạn nhận thức được tầm quan trọng của bầu khí quyển cũng như vấn đề bảo vệ môi trường hiện nay.