1. Tại sao chúng ta lại cần học từ vựng tiếng Anh?

Từ vựng là một trong những thành phần quan trọng nhất của tiếng Anh, bên cạnh ngữ pháp và ngữ âm. Có một vốn từ vựng tốt, đa dạng nhiều chủ đề sẽ giúp bạn diễn tả một cách trôi chảy và chính xác những gì mình muốn nói. Đồng thời bạn cũng có thể nghe hiểu được toàn bộ những gì người khác nói. 

Ví dụ, khi bạn muốn nói về chủ đề nấu ăn (Cooking), bạn cần phải biết những từ vựng liên quan đến chủ đề này, chẳng hạn như các nguyên liệu nấu ăn trong tiếng Anh, tên gọi các món ăn hay các phương thức nấu ăn…. Từ đó, bạn mới có thể diễn đạt trôi chảy những gì bạn muốn nói và người khác có thể hiểu nội dung lời nói của bạn. Ngược lại, khi người khác nói về chủ đề này, nhờ có vốn từ vựng liên quan mà bạn có thể hiểu người ta đang nói nội dung gì và có thể giao tiếp với họ.

Nếu như học tiếng Anh mà bạn không học từ vựng cẩn thận, bạn chắc chắn sẽ không thể nghe hiểu được những gì người khác nói. Có thể coi từ vựng như nguyên liệu thô quan trọng nhất của tiếng Anh vậy. Giống như muốn nấu được cơm thì phải có gạo vì gạo là nguyên liệu chính làm nên món cơm ngon, từ vựng cũng là thành phần cơ bản cấu tạo nên câu nên muốn nghe nói được tiếng Anh thì nhất định phải học từ vựng. Vì thế, bạn hãy dành thời gian và đầu tư công sức vào việc học từ vựng ngay từ những ngày đâu tiên bạn bắt đầu học tiếng Anh bạn nhé. Càng có nhiều từ vựng, trình độ tiếng Anh của bạn sẽ càng được cải thiện và còn giúp bạn vượt qua những người học tiếng Anh khác, khẳng định khả năng sử dụng tiếng Anh của mình.

Học từ vựng tiếng Anh ở đây có nghĩa là bạn cố gắng ghi nhớ nghĩa tiếng Việt của từ và biết cách vận dụng nó vào những ngữ cảnh cụ thể một cách chính xác. Nghe thì có vẻ rất đơn giản nhưng thực tế cho thấy việc học từ vựng không hề dễ dàng đối với những người đến từ các quốc gia không sử dụng tiếng Anh như Việt Nam. Vì vốn từ vựng quả thực quá rộng lớn, có rất rất nhiều từ vựng của nhiều chủ đề khác nhau mà chúng ta cần phải học nên hầu hết những người mới bắt đầu học tiếng Anh đều cảm thấy “choáng ngợp” bởi những gì mình cần phải học và rất dễ nản chí. Đừng quá lo lắng bạn nhé! Ở phần tiếp theo chúng tôi xin được giới thiệu cho bạn những phương pháp học từ vựng tiếng Anh hiệu quả nhất hiện nay để hỗ trợ bạn trong quá trình học từ vựng của mình.

2. Những phương pháp học từ vựng tiếng Anh hiệu quả

2.1. Học từ vựng theo câu

Thói quen của nhiều người khi học từ vựng là chỉ học đơn lẻ từ vựng đó. Việc làm này khiến việc học từ vựng trở nên khó khăn và kém hiệu quả hơn, vì bạn sẽ rất khó để nhớ được từ đó, đồng thời bạn cũng không biết nên sử dụng từ đó trong ngữ cảnh nào thì phù hợp. Vì thế, thay vì học từ vựng đơn lẻ, bạn nên học từ vựng theo câu và theo cụm. Như thế bạn sẽ biết được cách sử dụng từ vựng cũng như nghĩa đen và nghĩa bóng của nó. 

Chẳng hạn, với từ “make” khi đứng đơn lẻ thì có nghĩa là “làm, tạo nên”. Nhưng khi kết hợp với các từ khác tạo thành một cụm như “Make yourself comfortable” thì lại có nghĩa là “cứ tự nhiên”. Nếu như bạn chỉ học từ “Make” với nghĩa là “làm, tạo nên” thì khi gặp những ngữ cảnh có sử dụng từ này nhưng mang nghĩa khác, bạn sẽ nhầm lẫn nội dung của ngữ cảnh đó. Đồng thời, bạn cũng không thể sử dụng linh hoạt  từ này ở những ngữ cảnh khác nhau khi giao tiếp

Để phương pháp học từ vựng theo câu có hiệu quả, bạn nên chuẩn bị cho mình một cuốn sổ tay từ vựng. Mục đích của cuốn sổ này là để bạn ghi chép những từ mới mà bạn đã gặp trong quá trình học tiếng Anh. Bạn có thể chia cuốn vở làm ba cột. Cột thứ nhất là ghi từ tiếng Anh đó và loại từ của nó (danh từ, tính từ, động từ hay trạng từ,…) Cột thứ hai ghi nghĩa tiếng Việt của từ này. Cuối cùng, cột thứ ba bạn hãy ghi câu có sử dụng từ này và nghĩa tiếng Việt của cả câu.

Với cách làm như vậy, bạn sẽ dễ dàng tra cứu nghĩa của từ vựng cũng như có thể nhớ lâu hơn từ vựng đó vì một lần ghi là một lần nhớ. Bạn cũng có thể hiểu rõ ràng cách sử dụng của từ và vận dụng được nó trong quá trình nói hoặc viết tiếng Anh của mình.

2.2. Đặt câu với từ vựng vừa học

Chúng ta thường nghe đến câu thành ngữ “Học đi đôi với hành”, có nghĩa là muốn học tập tốt thì phải biết vận dụng những lý thuyết vừa học vào hoàn cảnh thực tế. Việc học từ vựng tiếng Anh cũng tương tự như vậy. Muốn nhớ được từ vựng tiếng Anh lâu hơn, bạn nên luyện thói quen tự đặt câu với từ vựng đó. Có thể coi việc đặt câu với từ vựng là cách chúng ta “thực hành”.

Đây là một phương pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả. Việc bạn cần làm chỉ là tạo thói quen đặt câu cho từ mới, tức là sau khi học một từ vựng tiếng Anh xong thì bạn hãy đặt một câu có sử dụng từ đó với nội dung càng thú vị, hài hước càng tốt. Bởi vì đó là nội dung bạn tự nghĩ ra, nên khi gặp lại một từ bạn đã từng đặt câu, não bộ thường có xu hướng nhớ đến câu mà bạn đã đặt theo phản xạ. Nhiều nghiên cứu khoa học tập trung nghiên cứu về khả năng tiếp thu ngôn ngữ của con người đã chỉ ra rằng,  việc đặt câu đã giúp con người “ghi” dữ liệu vào bộ nhớ của mình và chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng thông tin đó khi cần thiết.

Vì thế, khi gặp bất kỳ từ tiếng Anh nào, sau khi tra nghĩa của nó, bạn hãy đặt câu với từ đó càng nhiều càng tốt. Bạn cũng nên cố gắng vận dụng những câu mình đặt vào trong quá trình giao tiếp hoặc viết tiếng Anh để có thể nhớ và sử dụng từ vựng đó linh hoạt hơn.

2.3. Sử dụng phần mềm học từ vựng tiếng Anh trên điện thoại

Nếu như bạn cảm thấy việc ghi chép và học từ vựng tiếng Anh theo cách truyền thống quá lãng phí thời gian và công sức, bạn hoàn toàn có thể sử dụng các phần mềm công nghệ hỗ trợ. Hiện nay, có hàng tram phần mềm học từ vựng được xây dựng và phát triển, vì thế bạn có thể dễ dàng chọn lựa phần mềm phù hợp với nhu cầu học tập của mình. Đặc biệt, có rất nhiều phần mềm miễn phí nên bạn sẽ không mất nhiều chi phí mà vẫn có thể học tiếng Anh hiệu quả! Chúng tôi xin được giới thiệu cho bạn đọc một vài phần mềm học từ vựng tiếng Anh hiệu quả hiện nay như Wordplay, Reader và Memrise.

Wordplay là một phần mềm khá phổ biến hiện nay đối với người dùng điện thoại thông minh chạy hệ điều hành Android và IOS. Được phát hành bởi Originator.Inc – một trong những nhà phát triển luôn đi đầu trong việc sáng tạo ra những phần mềm hữu ích cho việc học ngoại ngữ, Wordplay được thiết kế để phục vụ nhu cầu học từ vựng tiếng Anh cho nhiều lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em.

Wordplay có giao diện bắt mắt rất thu hút người dùng. Khi sử dụng phần mềm này, người dùng học từ vựng tiếng Anh thông qua việc chơi các trò chơi về từ vựng như điền vào ô trống chữ cái còn thiếu để hoàn thiện từ, sắp xếp các chữ cái để có được từ đúng, khoanh tròn các cặp từ đồng nghĩa,…

 Điểm đặc biệt của phần mềm này so với những phần mềm cùng loại đó chính là mức độ khó của các trò chơi sẽ tăng dần lên qua từng vòng, và có sự kết nối giữa các vòng chơi. Cụ thể hơn, người chơi như tham gia một cuộc hành trình có nhiều điểm dừng khác nhau và ở tại mỗi điểm dừng người chơi phải hoàn thành các yêu cầu từ vựng đưa ra. 

Chính vì đặc điểm này mà Wordplay có thể khơi gợi mong muốn chinh phục luôn tiềm ẩn ở trong mỗi người, đặc biệt là ở trẻ em, từ đó giúp người chơi có thể kiên trì và học thêm được nhiều từ vựng thông qua phần mềm này. Một đặc điểm nổi bật nữa là nếu như người dùng không có đủ thời gian để hoàn thành hết tất cả các vòng thì họ hoàn toàn có thể ấn lưu lại và mở ra chơi tiếp bất cứ khi nào có thời gian. Bên cạnh đó, nhạc nền sôi động, vui tươi cũng là yếu tố thu hút người dùng của phần mềm này.

Phần mềm Reader là phiên bản nâng cấp hơn của Wordplay. Có nghĩa là, nếu như ở Wordplay, người dùng chủ yếu học từ vựng đơn lẻ thì khi sử dụng Reader, người dùng sẽ học từ vựng theo cụm và câu. Chính vì thế, khi học từ vựng trên phần mềm Reader, người dùng sẽ hiểu sâu hơn về ngữ cảnh sử dụng các từ đó như thế nào, đồng thời học thêm được các cụm từ mới để có thể diễn tả ý mình muốn nói bằng những cách mới mẻ, đa dạng hơn, tránh sự lặp lại nhàm chán. Việc dùng Reader còn tăng khả năng dùng các câu phức khi nói hoặc viết cho người dùng. Đồng thời, bạn còn có thể rèn luyện kỹ năng đọc hiểu văn bản tiếng Anh khi sử dụng Reader. Đặc biệt là những văn bản mang tính học thuật, hàn lâm.

Memrise là phần mềm cho phép người dùng học tiếng Anh thông qua dạng trò chơi trí nhớ. Tức là bạn sẽ chọn một bộ từ vựng có độ khó phù hợp với khả năng tiếng Anh của bạn và bắt đầu vòng chơi. Các vòng chơi đó có thể là nghe và đoán từ vựng, phát âm đúng từ vựng đã chọn, chọn ra các từ vựng đồng nghĩa,… Một điểm đặc biệt của Memrise đó là bạn có thể tự tạo ra một bộ từ vựng yêu thích của riêng mình và dùng nó để thử thách khả năng của những người dùng khác. 

Memrise còn còn gửi thông báo nhắc nhở để đốc thúc việc học từ vựng của bạn, đồng thời phần mềm cũng ghi nhận quá trình học từ vựng của bạn một cách rất chi tiết, cụ thể. Bạn có thể tự đặt mục tiêu học từ vựng mỗi ngày cho mình (học mỗi ngày 8 từ mới chẳng hạn) và Memrise sẽ luôn nhắc nhở đến bạn có thể hoàn thành mục tiêu của mình. Đây là một tính năng rất hữu ích của phần mềm này, vì người dùng luôn được nhắc nhở dành thời gian cho việc học tiếng Anh hàng ngày.

Hiện nay, bạn đọc có thể tải Wordplay, Reader và Memrise từ cả hai nền tảng ứng dụng CH play (cho người dùng hệ điều hành android) và Apple store (cho người dùng iphone). Ngoài ba phần mềm được chúng tôi giới thiệu ở trên, bạn đọc cũng hoàn toàn có thể tìm kiếm cho mình những phần mềm khác với những tính năng đa dạng hơn trên các nền tảng ứng dụng. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng, dù bạn sử dụng phần mềm nào để học từ vựng tiếng Anh thì bạn cũng cần phải kiên trì và dành thời gian cho nó, như vậy việc học từ vựng mới có hiệu quả và đạt được kết quả như bạn mong đợi.

2.4. Học từ vựng qua phim, video nói tiếng Anh

Khoa học đã chứng minh rằng, quá trình tiếp nhận thông tin của con người diễn ra theo 2 dạng : chủ động và bị động. Tiếp nhận thông tin chủ động có nghĩa là tự bản thân bạn cố gắng ghi nhớ một thông tin nào đó (Ví dụ: bạn muốn học thêm từ mới, nên bạn luôn cố gắng ghi nhớ càng nhiều từ vựng càng tốt). Ngược lại, tiếp nhận thông tin bị động có nghĩa là bạn vô tình tiếp xúc với một nguồn thông tin và vì nhiều nguyên nhân khác nhau (do tiếp xúc quá lâu,…) mà não bộ của bạn đã tự ghi nhớ thông tin đó ( dù bản thân bạn không hề muốn). Trong quá trình bạn nghe tiếng Anh, hai dạng tiếp nhận này (chủ động – thụ động) sẽ diễn ra song song với nhau. Do đó, dù bạn có nghe hiểu được toàn bộ nội dung hãy không cũng không hề ảnh hưởng đến việc tiếp thu của bạn. Não bộ của bạn hoàn toàn có thể tiếp nhận những gì nghe thấy: từ vựng, ngữ điệu,… và biến nó thành kiến thức của bạn.

Phương pháp “tắm ngôn ngữ” này đã được rất nhiều nhà nghiên cứu chứng minh mức độ hiệu quả trong việc hỗ trợ quá trình học ngôn ngữ mới của con người và được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới. Việc của bạn chỉ là bật một bộ phim, một chương trình, một bài diễn văn,…nói bằng tiếng Anh và nghe nó. Trong quá trình nghe, não bộ của bạn sẽ tự động ghi nhớ những từ vựng, mẫu câu được các nhân vật sử dụng và biến nó thành của bạn, giúp bạn nhớ lâu hơn

Việc học tiếng Anh qua phim ảnh, video còn giúp bạn biết cách sử dụng từ vựng đúng ngữ cảnh hơn. Đặc biệt là đối với những từ vựng sử dụng trong giao tiếp tiếng Anh hằng ngày. Thông thường, nhờ nghe những câu thoại mà các nhân vật trong phim sử dụng để nói với nhau, bạn sẽ biết được từ vựng nào dùng trong ngữ cảnh gì thì phù hợp. Bạn còn có thể học thêm nhiều mẫu câu hay ho, nhiều từ đồng nghĩa trái nghĩa,… để sử dụng trong văn nói của mình sao cho tự nhiên và thú vị nhất.

Ngoài ra, quá trình áp dụng phương pháp này còn giúp bạn cải thiện phát âm tiếng Anh của mình. Bạn có thể xem thật kỹ cách các nhân vật mở khẩu hình miệng và cố gắng bắt chước lại khẩu hình đó sao cho giống nhất. Đây chính là phương pháp nhại lại - phương pháp để học phát âm được khá nhiều người sử dụng hiện nay. Bạn nghe những người bản ngữ nói, và nhại lại cách nói của họ (bắt chước âm họ phát ra). Lặp lại nhiều lần như thế sẽ giúp bạn học được ngữ điệu khi nói tiếng Anh của người bản ngữ một cách dễ dàng.

Phương pháp này đòi hỏi người học phải kiên trì vì kết quả chỉ có thể thấy rõ khi thời gian áp dụng từ 2-3 tháng trở lên. Vì vậy hãy kiên trì bạn nhé!

2.5. Dành thời gian học từ vựng tiếng Anh mỗi ngày

Trong mỗi người đều tiềm ẩn một yếu tố gọi là “sức ì”- tức là sự thụ động, ỉ lại, lười biếng trong tư duy và hành động. Nếu như bạn học từ vựng tiếng Anh theo hình thức ngắt quãng – hôm nay học, mai nghỉ, bạn sẽ tạo cơ hội cho “sức ì” của mình ngày càng lớn hơn. Bạn sẽ trở nên lười biếng và mất đi động lực học tập. Học từ vựng tiếng Anh cũng giống như học các môn học khác, bạn cần phải ôn tập lại kiến thức thường xuyên nếu không bạn sẽ dễ dàng quên đi những gì mình đã học. Dù công việc có bận rộn đến mấy, mỗi ngày bạn cũng nên dành ra 20 – 30 phút để học từ vựng tiếng Anh. Bạn có thể cài đặt chế độ nhắc nhở trên điện thoại để nhắc bạn dành thời gian cho việc học mỗi ngày. Bạn cũng nên đặt ra mục tiêu cho việc học từ vựng của mình, ví dụ như mỗi ngày học 5 từ vựng chẳng hạn.

Việc học từ vựng tiếng Anh luôn đòi hỏi sự kiên trì trong quá trình học tập. Chính vì thế, bạn hãy lên kế hoạch học tập thật nghiêm túc và cố gắng thực hiện để có thể đạt được kết quả đúng như mong đợi. Sẽ không có chiếc kim tự tháp nào được xây nếu những người thợ bỏ cuộc giữa chừng, vì thế hãy nỗ lực học từ vựng tiếng Anh mỗi ngày song song với việc học các kỹ năng khác của tiếng Anh bạn nhé. Hy vọng rằng, những thông tin mà chúng tôi chia sẻ trong bài viết trên sẽ giúp bạn tìm ra được phương pháp học từ vựng tiếng Anh phù hợp nhất với nhu cầu của bản thân. Chúc bạn gặt hái được nhiều thành công!

>> Xem bài liên quan:

• Học 3000 từ vựng tiếng Anh qua thơ lục bát
• Những từ vựng tiếng Anh về chủ đề gia đình