1. Tìm hiểu tổng quan về ROM

1.1. ROM là gì?

ROM – một từ viết tắt của từ Read Only Memory, được dịch nghĩa tiếng Việt là Bộ nhớ chỉ đọc. Bộ nhớ dữ liệu này đã chứa đựng dữ liệu được thiết lập từ trước bởi các hãng sản xuất. Nguồn dữ liệu này sẽ giúp cho máy tính khởi động được. Điều đó cũng đồng nghĩa rằng không có ROM thì máy tính không thể hoạt động.

Xét từ phương diện tính năng, ROM là loại bộ nhớ dữ liệu không khả biến và được sử dụng ở hệ thống máy tính hoặc điều khiển. Dữ liệu đã thiết lập sẵn bên trong ROM chỉ có thể đọc ra mà không được phép ghi vào bên trong.

Nói chung, hiểu ROM là gì được hiểu một cách đơn giản như sau: ROM là một bộ nhớ chỉ để đọc mà không để ghi dữ liệu vào, nó thể hiện vai trò vô cùng quan trọng đối với việc giúp cho máy tính có thể khởi động được.

1.2. ROM – bộ nhớ trong hay ngoài?

Rom chính là bộ nhớ trong của máy tính do nó được kết cấu thẳng vào máy tính. Nó khác RAM ở bản chất là một bộ nhớ khả biến vì thế không làm mất đi những dữ liệu ở bên trong ngay cả khi bạn làm thao tác tắt máy tính.

ROM được trang bị ở cả trong máy tính lẫn bên trong điện thoại. Ở mỗi nơi cách thức xuất hiện của nó lại khác biệt. Cụ thể:

Ở bên trong máy tính thì ROM được trang bị trong thùng máy, đa phần là được cài cắm vào CPU. Nó cũng là bộ nhớ đệm để thúc đẩy thiết bị có thể truy xuất dữ liệu nhanh chóng hơn.

Còn ở bên trong điện thoại thì ROM là một phân vùng bí mật giúp cho việc lưu trữ hệ điều hành. Người sử dụng điện thoại sẽ không có cách nào để có thể ghi dữ liệu đè lên trên ROM thế nhưng hệ thống hoàn toàn có thể đáp ứng được sự cập nhật này khi up ROM.

2. Cấu trúc và mục đích sử dụng của ROM

2.1. Mục đích sử dụng của ROM

ROM được dùng cho mục đích lưu trữ lại những chương trình của hệ thống. Những chương trình này vốn dĩ đã được cài sẵn vào bên trong trong quá trình sản xuất ROM nên đó là lý do vì sao người dùng không thể can thiệp vào để thay đổi nội dung.

2.2. ROM có cấu trúc như thế nào?

ROM gồm 2 phần cơ bản, đó là: Cổng QR, Bộ giải mã. Tuy nhiên ở trong máy tính thì cấu trúc sẽ phức tạp hơn, gồm có 4 thành phần như sau:

Bộ giải mã hàng và cột/Bộ giải mã địa chỉ: Thành phần này sẽ quyết định trong dãy có thanh ghi nào được phép cài đặt nguồn dữ liệu data 8 bit vào bên trong đường truyền.

Bộ đệm đầu ra: dùng mạch đệm có 3 trạng thái. Ở mức cao, bộ đệm này sẽ có trở kháng cao. Còn trạng thái ngược lại thì nó sẽ đưa dữ liệu ra bên ngoài.

 Máng thanh ghi: bộ phần này có chức năng lưu vào trong ROM các dữ liệu đã lập trình sẵn. Sau đó sắp xếp chúng theo một ma trận riêng biệt. Mỗi thanh ghi này đều có dung lượng là 8 bit và cấu trúc gồm có một ô nhớ có kích thước bằng kích thước từ. Khi sử dụng, người dùng không thể nào lưu thêm dữ liệu khác vào bộ phận này.

3. Có những loại ROM nào đang được dùng phổ biến ở trên thị trường hiện nay?

Hiện nay có rất nhiều loại ROM được đưa vào kết cấu trong các thiết bị điện tử. Tuy nhiên dưới đây là 4 loại phổ biến nhất. Cùng vieclam123.vn khám phá cụ thể về chúng nhé.

3.1. PROM

Đây là bộ nhớ được dùng chỉ để đọc và người dùng có thể lập trình cho nó. Cấu tạo của bộ nhớ rất đơn giản khi nó chỉ được chế tạo bởi những mối nối.

PROM sẽ được lập trình ở giai đoạn sau sản xuất duy nhất một lần. Mức chi phí để lập trình loại ROM này rất thấp.

Bạn có biết PROM được sử dụng chủ yếu ở đâu không? Đó là trong các thiết bị về y tế, điện thoại di động, bảng điều khiển của các thẻ RFID và trò chơi điện tử, ...

3.2. EPROM

Tính năng của bộ nhớ này đó là chỉ có thể đọc, lập trình và xóa. Cách tạo ra EPROM dựa trên nguyên tắc “phân cực tĩnh điện”. Người ta có thể xóa EPROM bằng cách sử dụng tia cực tím. ROM khi bị xóa vẫn có thể lập trình lại được bằng cách dụng thiết bị có thể ghi nó. Loại ROM này được dùng khá phổ biến ở một vài bộ điều khiển có tầm vi mô để phục vụ mục đích lưu trữ chương trình.

3.3. EEPROM

Cũng là một bộ nhớ chỉ có thể đọc và có tính năng tương tự như EPROM khi có thể xóa và lập trình được nhưng là thực hiện được bằng điện. Về cách tạo ra bộ nhớ EEP của ROM thì đó là nhờ công nghệ bán tĩnh dẫn. Nó có khả năng xóa đi rồi ghi lại tới cả nghìn lần bằng điện mà không phải dùng tới tia cực tím. Loại EEPROM này có thể truy cập từ 45 cho tới 200 nôn giây. Với ROM này, nó chỉ có thể lưu được lượng dữ liệu rất ít tại hệ thống, máy tính và trong bảng mạch điện tử.

3.4. ROM Flash

Có thể nói đây chính là phiên bản nâng cấp từ loại EEPROM. Do nâng cấp cho nên nó cho phép người dùng có thể xóa dữ liệu cũng như ghi chép những khối dữ liệu trong khoảng mức 512 byte. Từ đó đem đến tốc độ nhanh chóng hơn. Ngoài ra, ROM Flash cũng có thể ghi chép dữ liệu mà không phải xóa hoàn toàn ra khởi máy tính. ROM này có thời gian truy cập lớn, từ 45 đến 90 nano mỗi giây. Bên cạnh đó nó có thể chịu được áp suất lớn và nhiệt độ cao. Nó cũng là loại ROM có được độ bền cao nhất hiện tại.

4. Ưu điểm nổi bật của ROM

Thông qua những nội dung được chia sẻ ở trên, có thể thấy ROM bao gồm rất nhiều ưu điểm. ROM không bị mất đi ngay khi bạn tắt nguồn, bạn có thể dễ dàng sử dụng nó vì giá thành khá rẻ. Ngoài ra, do thuộc bộ nhớ tính cho nên Rom hoàn toàn không đòi hỏi người dùng phải cập nhật mới.

Như thông tin chia sẻ ở trên, ROM có nhiều phiên bản. Mỗi phiên bản đều có dung lượng lớn cho khả năng lưu trữ cao. Cách dùng cũng rất linh hoạt, có độ bền tốt và chịu được nhiệt.

Với đặc điểm và ưu điểm vốn có, ROM Flash được ứng dụng rất nhiều trong các thiết bị như ổ đĩa USB, máy ảnh dòng kỹ thuật số, máy nghe MP3, ổ cứng SSD, Moden.  

Nhìn chung, ROM là kiến thức về linh kiện điện từ mà dù không phải dân chuyên ngành thì chúng ta vẫn nên hiểu rõ ROM là gì. Đơn giản bởi nó gắn liền với các thiết bị quen thuộc mà chúng ta sử dụng hàng ngày như điện thoại hay máy tính. Hy vọng, nội dung được chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn chính những thiết bị bất li thân với bạn.