1. Giải thích về song hỷ lâm môn là gì?

Trong phong tục cưới xin của người Việt hiện nay thì chữ song hỷ là điều không thể thiếu ở không gian diễn ra lễ cưới. Bởi đây chính là sự thông báo về việc gia đình có tin vui và cũng là một sự kiện mang tính trọng đại của gia đình. Vì vậy mà song hỷ lâm môn được sử dụng rất nhiều. 

Về bản chất thì song hỷ chính là cụm từ tiếng Hán và được du nhập vào Việt Nam trong giai đoạn bắc thuộc. Mặc dù vậy, với sự học tập có chọn lọc thì song hỷ cũng được người Việt áp dụng trong đời sống văn hóa tinh thần của mình. Và cho dù không hề biết chữ Hán nhưng với mức độ phổ biến của chữ song hỷ thì rất nhiều người nhận ra ngay được mặt chữ này chỉ trong tích tắc. 

Về ý nghĩa thì song có nghĩa là hai, hỷ chính là niềm vui, tin vui. Vì thế mà song hỷ lâm môn được hiểu là 2 niềm vui cùng tới một lúc. Niềm vui nhân đôi chính là một điềm báo về sự may mắn, thuận hòa đến với gia đình. Bởi không phải lúc nào trong cuộc đời chúng ta cũng được đón nhận tin vui một cách liên tục và tức thì như vậy. Do đó mà song hỷ lâm môn chính là sự chúc tụng với những điều may mắn nhất.

Người Trung Quốc thường sử dụng chữ hỷ trong rất nhiều trường hợp khác nhau như cưới xin, thi đỗ khoa cử, nhà có thành viên mới chào đời,.... Tuy nhiên, việc cưới xin có lẽ được ứng dụng nhiều nhất với việc dán chữ hỷ lên khắp nơi để thông báo tin mừng này. Hơn hết, việc kết hôn cũng là một việc trọng đại của tân lang cũng như tân nương, vì thế mà càng nhận được nhiều lời chúc thì đó chính là sự may mắn của cặp đôi uyên ương.

Ở Việt Nam, chữ song hỷ cũng có ý nghĩa và được sử dụng tương tự. Tuy nhiên, song hỷ ở đây cũng có thể hiểu là 2 niềm vui song song khi 2 gia đình có thêm dâu thảo rể hiền. Và song hỷ lâm môn chính là sự ngụ ý về việc cầu mong những tin vui sẽ đến liên tiếp với cặp đôi mới cưới. Đó có thể là về công danh, sự nghiệp hay đường con cái,...

2. Nguồn gốc ra đời của song hỷ lâm môn

Được rất nhiều người biết tới, nhưng không phải ai cũng rõ về nguồn gốc, sự ra đời của song hỷ lâm môn như thế nào. Thực tế thì câu chúc này gắn liền với câu chuyện về một trạng nguyên của nhà Tống, có tên là Vương An Thạch.

Tương truyền, Vương An Thạch là một nho sĩ và đã dùi mài kinh sử 2 năm nhưng vẫn chưa đỗ bảng vàng. Vì thế mà lần này ông đã quyết định lên kinh dự thi lần thứ 3 để mong có thể thi đậu Trạng Nguyên.

Trên đường lên kinh dự thi, Vương An Thạch đã đi qua một vùng trù phú và thấy được trên cổng nhà Mã Viên ngoại đề một câu đối là “Mã tẩu đăng, đăng tẩu mã, đăng tức, mã đình bộ” (ngựa chạy theo đèn, đèn chạy theo ngựa, đèn tắt, ngựa dừng chân”. Phía dưới câu đối sẽ là chỗ trống để bất cứ ai nếu đối lại được câu đối này thì sẽ trở thành con rể của Mã Viên Ngoại. 

Thực chất thì đây là một gia đình giàu có và có học thức. Vì vậy mà việc kén rể cũng cần có chút khó khăn để tương xứng với gia thế. Vương An Thạch đọc câu đối này nhưng nghĩ mãi vẫn không ra, tuy vậy vẫn buông lại một câu: “Câu này dễ thôi” và sau đó tiếp tục lên đường.

Tại trường thi, Vương An Thạch là thí sinh nộp bài đầu tiên và được đánh giá cao. Vì thế mà ông đã được giám khảo gọi lên để thử tài. Và một câu đối được đặt ra đó là: “Hổ phi kỳ, kỳ phi hổ, kỳ quyển, hổ tàng hình” (hổ bay theo cờ, cờ bay theo hổ, cờ cuốn, hổ ẩn mình). Vừa nghe thấy câu đối này thì Vương An Thạch đã nghĩ ngay tới câu đối tại nhà Mã Viên Ngoại và nhanh chóng đọc ra vế đối của mình. Vừa hay là cả 2 câu đối đều rất hoàn chỉnh và trọn nghĩa. Giám khảo thấy sự phản ứng nhanh của Vương An Thạch thì cũng rất vui mừng.

Khi đi thi về, đi qua nhà Mã Viên Ngoại, Vương An Thạch nhanh chóng viết ra vế đối của mình và được gia đình Mã Viên đánh giá cao. Đồng thời cũng thông báo về việc đây là câu đối để con gái kén rể. Do vậy mà Vương An Thạch đã trở thành người được chọn. Lễ cưới được tiến hành và tổ chức ngay sau đó, Vương An Thạch ở lại nhà của Mã Viên ngoại. Tin mừng lấy được vợ đẹp lại giàu có chưa dừng thì ở kinh thành đã truyền tin đến việc Vương An Thạch thi đậu Trạng nguyên. Niềm vui nhân đôi này thực sự quá bất ngờ và khôn xiết. Vì thế mà 2 chữ hỷ đã được ông viết ra và dán lên cổng:

“Vận may đối đáp thành song hỷ

Cờ hổ, đèn quân kết vợ chồng”.

Và kể từ đó, chữ hỷ được sử dụng phổ biến hơn trong cưới xin và song hỷ lâm môn cũng được dùng để ngụ ý cho những điều may mắn tới liền nhau.

3. Lưu ý gì khi dán chữ song hỷ trong đám cưới?

Trở thành một phong tục không thể thiếu, chữ song hỷ luôn được sử dụng trong lễ cưới với ngụ ý về niềm vui, sự may mắn dành cho tân lang và tân nương. Vì thế mà việc dán chữ hỷ có ý nghĩa rất quan trọng.

Thực tế thì không có quy định quá khắt khe về vấn đề dán chữ song hỷ ở đâu. Bạn có thể dán trên phông bạt, đèn lồng hay trên cửa, tường ở xung quanh không gian diễn ra lễ cưới. Nhờ vào chữ song hỷ mà mọi người có thể nhận biết dễ dàng về việc đám cưới của gia đình đang diễn ra, mong mọi người tới chung vui. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý khi dán chữ song hỷ là tránh dán ngược. Bởi khi dán ngược thì ý nghĩa cũng như mặt chữ đã có sự thay đổi. Điều này sẽ mang tới những ngụ ý không hay và có thể ảnh hưởng tới tâm trạng của những thành viên trong gia đình có lễ cưới. 

Ngoài việc dán chữ hỷ thì trên thiệp cưới của cặp đôi cũng nên có hình chữ hỷ. Đây được xem như một lời thông báo trang trọng, lịch sự nhưng vẫn hết sức tinh tế về tin vui của mình với những người thân, bạn bè thân thiết ở xa. Thông qua chữ hỷ trên thiệp để thể hiện cho lời mời với việc mong mọi người có thể tới chung vui cùng với gia đình, sẻ chia niềm vui, sự hạnh phúc để sự kiện trọng đại trong đời của cô dâu, chú rể diễn ra suôn sẻ, ấm cúng nhất. 

Song hỷ lâm môn với những ý nghĩa tốt đẹp nhất chính là câu chúc mà bất kỳ ai cũng mong muốn nhận được khi niềm vui có thể được nhân đôi và tới cùng một lúc. Đó sẽ là sự minh chứng cho việc gia đình có nhiều phúc đức nên mới có thể đón nhận niềm vui tới tấp như vậy. Hy vọng rằng, với những thông tin trên, bạn đã hiểu được song hỷ lâm môn là gì cũng như nguồn gốc và ý nghĩa của song hỷ lâm môn.