1. Lễ nhập trạch nghĩa là gì bạn có biết?

Nhiều người thắc mắc khi đến nơi ở mới tại sao phải làm lễ nhập trạch và lễ nhập trạch có nghĩa là gì? Đây là một nghi lễ truyền thống của người dân Việt Nam có từ rất lâu đời nên không phải ai cũng biết và hiểu hết về nó. Nhập trạch là một từ Hán Việt được dịch nghĩa khái quát như nhập có nghĩa là vao và trạch tương tự cũng có nghĩa là nhà do đó khi ghép lại thì ta hiểu nôm na là dọn tới nơi ở mới, vào nhà mới. Khi thực hiện nghi lễ này thì đồng thời ngầm hiểu rằng bạn đang đăng ký hộ khẩu đối với các thổ địa hay thần linh hiện đang cai quản nằm trong ngôi nhà mới đó của bạn.

Ông cha ta từ xưa có quan điểm rằng sẽ đều có một vị thần đứng ra cai quản đối với mỗi ngôi nhà. Gia chủ cần phải tiến hành những nghi lễ để xin phép khi dọn về nhà mới cũng là một điều hết sức cần thiết.

Nó không chỉ được truyền từ nhiều đời qua lại với nhau mà nó còn được đánh dấu với niềm tin thuận lợi cho sự khởi đầu mới. Giả chủ sẽ cầu mong được sự phù hộ che chở của các vị thần linh để công việc làm ăn suôn sẻ, có được cuộc sống hạnh phúc ấm no khi chuyển tới một ngôi nhà mới như vậy.

2. Trước khi cúng nhập trạch cần chuẩn bị những gì?

Bạn cần phải chuẩn bị toàn bộ một cách đầy đủ và kỹ lưỡng nếu muốn lễ nhập trạch diễn ra thuận lợi suôn sẻ, trong buổi lễ không xảy ra bất cứ một điều đáng tiếc hay tiếc nuối nào.

2.1. Không gian sống cần hoàn thiện

Gia chủ cần phải bảo đảm chắc chắn việc đặt bàn thờ, bài vị, xây sửa bếp các đồ sử dụng cơ bản trong nhà bàn ghế đã được hoàn thiện đầy đủ trước khi dọn đến nơi mới để sinh sống. Để tránh các điều không tốt vía từng người thì khi tới không gian mới gia chủ cũng nên tự mang theo.

Tuỳ ở mỗi người mình nên cân nhắc trước khi nhập trạch có nên chuyển đồ hay không. Sẽ vẫn chuyển đồ đầy đủ khi có người chuyển vào ở luôn còn đối với làm nghi lễ này trước thì hãy chuyển các đồ cần thiết cho nghi lễ cúng nhập trạch như bài vị, bàn thờ,..đều là đồ quan trọng trong nghi lễ vào nhà mới

2.2. Xem ngày cúng

Thói quen xem ngày đã có từ xa xưa, trước khi làm một việc gì đó mang tính chất quan trọng cần chọn ngày tốt trước. Qua việc này mọi người sẽ được mang lại nhiều điều an lành may mắn, các điều xấu sẽ được tránh xa. Việc chọn lựa ngày tốt trong lễ nhập trạch thì đó là bước đầu tiên và quan trọng trước khi tiến hành nghi lễ.

Vào tháng 7 âm lịch hay ngay cả dương lịch thì các gia chủ nên kiêng kị làm lễ nhập trạch vì nó trực tiếp liên quan đến người âm chính là tháng cô hồn tháng 7 âm lịch. Nằm trong tháng này cũng có lễ vu lan báo hiếu cha mẹ hay lễ tiết thanh minh. Bên cạnh đó tránh xa một số ngày xấu như ngày Tam Nương, Thọ Tử, Dương Công kỵ sau đó chọn ngày hoàng đạo mới đến lượt lựa chọn.

Kỵ những ngày Dương Công gồm có 25 tháng 9, 27 tháng 8, ngày 3 tháng 6, 5 tháng 5, 7 tháng 4,  9 tháng 3, 11 tháng 2, 11 tháng 1,...

Những ngày kỵ Thọ Tử đó là hàng tháng vào 23, 14, 5 âm lịch.

Những ngày kỵ Tam Nương hàng tháng 27, 22, 18, 13, 3, 2, âm lịch.

Chọn lựa một số ngày về hành Hoả, Kim, Thuỷ vì từ xưa có quan điểm giúp quản tài lộc vì hành kim hành thuỷ rất tốt. Tránh những ngày hoả, còn ngày hành kim đem lộc đến.

2.3. Chuẩn bị mâm cỗ cúng đầy đủ

2.3.1. Mâm cúng hoa quả

Không cần phải yêu cầu nhiều bước cầu kì chuẩn bị đối với mâm cúng hoa quả. Mọi người chỉ cần chuẩn bị đầy đủ hoa quả 5 loại gồm có quả căng bóng, quả to, bắt mắt thu hút về màu sắc, không bị thối nát hay bị dập. Cần rửa sạch hoa quả khi mua về sau đó tiến hành xếp lên trên mêm. Khi lựa chọn quả mọi người không cần phải yêu cầu quá cao chỉ cần sắp xếp chọn lựa một cách thành tâm chân thành nhất có thể là được.

2.3.2. Mâm cúng hương hoa

Bạn cần phải chuẩn bị một số loại vật lễ trong mâm cúng này gồm có:

Hoa tươi: Bạn có thể chọn các loại hoa hồng hoặc hoa cúng không nên chọn những loài hoa dại vì nó không có sự sạch sẽ.

1 cặp nến và  1 bó hương, têm sẵn cau trầu, vàng mã, gạo, muối, nước đựng đầy đủtrong 3 hũ nhỏ.

2.3.3. Mâm cơm cúng

Trong nghi lễ cúng nhập trạch mỗi gia đình sẽ có các quan điểm riêng và nó sẽ tuỳ thuộc vào cúng mặn hay là cúng chay. Bạn cần phải có các món ăn sau trong một mâm cúng mặn:

Bộ tam sêm gồm có 1 con tôm luộc, 1 miếng thịt luộc và một 1 quả trứng vịt luộc.

Gà luộc và đĩa xôi.

3 điếu thuốc lá, 3 ly rượu, 3 ly trà.

Theo nghi lễ đối với mỗi vùng miền thì sẽ có sự thay đổi linh động trong mâm cúng mặn. Chỉ cần chuẩn bị có thành tâm mà không cần phải quá cầu kỳ câu nệ. Sẽ có 4 món trở lên đối với mâm cúng chay tuỳ sự phụ thuộc dành cho mỗi gia đình. Mâm cúng chay thông thường sẽ gồm có các món cơ bản ví dụ như xôi chè, canh nấm, củ xào, nem chay.

2.3.4. Chuẩn bị văn khấn

Sẽ gồm có 2 phần chính nằm trong văn khấn lễ nhập trạch đó là văn khấn gia tiên và văn khấn thần linh. Cần phải đọc rõ ràng, to, rành mạch khi gia chủ đọc văn khấn và đọc một cách thành tâm chân thành từ trong tâm vì khi chuyển tới không gian mới sinh sống thì đây đều là những điều mà gia chủ mong thần linh sẽ phù hộ che sở. Văn khấn thần linh cần đọc trước sau đó mới tới văn khấn gia tiên.

Bên cạnh đó thì còn cần một vài vật phẩm khác ví dụ: đặt ở giữa chính cửa bếp than, nệm hoặc chiếu đang trong quá trình sử dụng, 1 vài vật phẩm được 1 thành viên trong gia đình cầm treo như vàng, muối, gạo, tiền bạc, bếp gas, bếp than chứ không được đi tay không.

3. Bật mí cách cúng nhập trạch sao cho chuẩn

Việc gia chủ cần làm đầu tiên đó là khi đặt chính giữa cửa chính ngôi nhà đốt lò than đó lên. Khi chuyển tới đầy đủ các đồ sử dụng cần thiết trong nhà dành cho lễ nhập trạch thì hãy bày ngay ngắn mâm cỗ và các vật phẩm được chuẩn bị đầy đủ là làm lễ một cách sẵn sàng.

Khi vào nhà gia chủ đầu tiên bước qua lò than trên tay cầm bài vị của gia tiên và bát hương. Gia chủ thường sẽ là một thành viên nam trong gia đình làm trụ cột nên khi bước quan lò than cần bước trước là chân trái sau đó tới chân phải. 

Những thành viên còn lại trong gia đình sẽ bước qua lò than tiếp nối theo chủ nhà lần lượt trên tay cầm có sẵn các vật phẩm đã định chủ ý rằng không được để tay không.  Bạn cần mở hết các cánh cửa trong nhà và mở công tắc bóng điện khi các thành viên vào trong nhà mới toàn bộ. Qua các hành động này được xem như đánh thức không gian mới, khai thông khí.

Những thành viên trong gia đình thay nhau sắp xếp bày trí mâm cúng đặt lại ngay ngắn bàn thờ ông địa bàn thờ tổ tiên. Người đại diện là chủ nhà sẽ thắp nhang và tiến hành đọc văn khấn, người còn lại đứng nghiêm trang chắp tay đứng cầu khấn thật thành tâm trước mâm cúng đã chuẩn bị. Sau khi hoàn thành thủ tục và chờ đến khi hương tàn thì chủ nhà pha trà bằng nước đun sôi 5 phút đó được coi ý nghĩa cho căn nhà tạo nên nguồn sức sóng thay cho từ khai hoả.

Khi hương tàn hãy hoá vàng, sau khi cháy hết toàn bộ vàng mã thì sử dụng rượu rưới lên bên tro. Lấy bàn thờ dâng lên 3 hũ đựng như nước, muối, gạo sau đó nghi lễ nhập trạch được hoàn tất tới bước cuối cùng.

Trên đây là những bật mí của chúng tôi về khái niệm lễ nhập trạch nghĩa là gì và cách chuẩn bị cụ thể như thế nào. Với những bước đơn giản như vậy bạn có thể tự làm nếu không có thể mời thầy cúng, tuỳ theo khu vực sẽ có sự chuẩn bị khác nhau bạn có thể tham khảo bài viết trên đây. Đón đọc thêm những nội dung khác với nhiều thông tin hữu ích khác.