Blog

Hướng dẫn cách Chơi Cờ Vua Chi Tiết Từ A Tới Z (có hình ảnh)

27/08/2019

CHIA SẺ BÀI VIẾT

Cờ vua hay cờ quốc tế là môn thể thao rèn luyện trí thông minh phổ biến nhất thế giới, rất tốt cho trẻ em. Hướng dẫn cách chơi cờ vua chi tiết dưới đây sẽ giúp bạn có nhiều thông tin về môn cờ trí tuệ này.

1. Các quân trong cờ vua và cách sắp xếp bàn cờ

Chúng ta cùng tìm hiểu cụ thể về từng quân cờ vua và cách sắp xếp bàn cờ sao cho đúng nhé.

1.1. Tìm hiểu các quân trong cờ vua

Chơi cờ vua, người ta sẽ dùng một bộ cờ vua để chơi. Một bộ cờ vua sẽ có 32 quân chia đều cho 2 bên. Tương ứng, mỗi bên sẽ có 16 quân, với 01 quân Vua, 01 quân Hậu, 02 quân tượng, 02 quân xe, 02 quân mã và 8 quân tốt. Mỗi phe sẽ có màu sắc khác nhau, đen hoặc trắng. Hình dạng của mỗi quân cờ khác nhau.

Để nhận dạng các quân trong bộ cờ vua, bạn chú ý các đặc điểm sau đây:

* Nhận dạng quân Vua: Trên đầu có hình chữ thập. Vua sẽ đứng cạnh một quân Tượng. Vua màu đen nằm ở ô trắng và quân Vua trắng nằm ở ô đen.

* Nhận dạng quân Hậu: Trên đầu có vương miện. Quân Hậu sẽ được xếp đứng cạnh một quân Tượng và đứng cạnh quân Vua.

* Nhận dạng quân Tượng: Trên đầu có hình cái vòi voi ngắn. Quân tượng có 02 con, vị trí cạnh quân Mã.

* Nhận dạng quân Mã: Có hình dạng đầu ngựa, gồm có 02 quân Mã, vị trí cạnh quân Xe.

* Nhận dạng quân Xe: Hình dạng giống một lâu đài, gồm có 02 quân, vị trí ở hai góc ngoài của bàn cờ.

* Quân Tốt gồm có 08 quân, nhỏ thấp nhất. Quân Tốt sẽ được xếp thành một hàng phía trước các quân khác.

1.2. Cách sắp xếp các quân cờ trên bàn cờ vua đúng

Cờ chơi gồm có 2 người chơi ở 2 phe khác nhau với quân trắng và quân đen. Bàn cờ vua có 8 cột dọc và 8 hàng ngang kí hiệu bằng số thứ tự và chữ cái thứ tự. Toàn bộ bàn cờ gồm có 64 ô đen và trắng được sắp xếp xen kẽ nhau. Ô bên phải ngoài cùng sẽ có màu trắng. Về luật cờ vua cho đội bắt đầu trước thuộc về quân cờ trắng tiếp theo là quân đen và cứ thế thay phiên nhau đi.

Tóm lại, bạn sẽ sắp xếp bàn cờ vua theo 2 hàng. Một hàng phía trước ngay hàng dưới cùng là các quân tốt sắp xếp vào từng ô một. Hàng thứ 2 ở dưới cùng cũng sắp xếp vào từng ô theo các vị trí như sau: Xe, Mã, Tượng, Hậu, Vua (hoặc Vua, Hậu), Tượng, Mã, Xe. Mỗi bên sẽ sắp xếp giống như cách trên.

2. Quy định cách di chuyển, cách ăn của các quân cờ vua

Các quân cờ vua bao gồm có 6 loại khác nhau và được quy định riêng về cách di chuyển cho từng loại quân một. Chi tiết sẽ thực hiện di chuyển như sau mà bạn cần ghi nhớ mới có thể vận dụng vào chơi được:

* Cách di chuyển của quân Vua: Chỉ di chuyển theo từng bước một nghĩa là di chuyển từng ô một theo các phía từ di chuyển ngang, dọc, chéo đều được. Quân Vua sẽ ăn quân màu khác nó tương ứng với cách di chuyển của nó, nghĩa là ăn quân đứng sát nó ở ô trước. Không đi được vào vị trí mà quân của đối phương chiếu vì sẽ bị bắt và thua cuộc. Quân Vua quan trọng nhất vì khi nó bị chiếu tướng hết đường đi, bạn sẽ thua cuộc nên luôn cần bảo vệ khỏi sự tấn công của đối phương. 

* Cách di chuyển của quân Hậu: Đây là quân linh hoạt và quyền lực nhất bàn cờ vì không giới hạn ô đi đồng thời có thể di chuyển ngang – dọc như quân Xe, di chuyển chéo giống quân Tượng. Quân Hậu cũng ăn tương ứng với cách đi của nó, ăn quân khác màu và không bị cản bởi quân cùng màu.

* Cách di chuyển của quân Tượng: Không bị cản bởi quân cùng màu, quân Tượng sẽ di chuyển chéo và cũng ăn tương ứng với cách đi trên đường đi của nó.

* Cách di chuyển của quân Mã: Nó sẽ đi theo hình chữ L nghĩa là di chuyển theo đường chéo của hình vòng 06 ô khi không bị cản bởi quân nào. Quân Mã sẽ ăn ở vị trí mà nó tới. Nó có thể nhảy qua một quân khác để đi, không bị cản đường.

* Cách di chuyển của quân Xe: Đây là quân cờ khá linh hoạt và mạnh mẽ trong cờ vua vì có thể đi theo hàng dọc và hàng ngang không giới hạn ô khi không bị chặn bởi quân cùng màu nào. Quân Xe sẽ ăn theo đường đi của nó.

* Cách di chuyển của quân Tốt: Nó sẽ đi thẳng và ăn chéo. Lưu ý, bước đầu tiên, quân tốt có thể nhảy liên 2 ô, sau đó chỉ di chuyển một ô một lần, ăn ở ô phía trước. Quân Tốt đã tiến là không thể lùi cũng như không ăn được phía sau và không thể tiến được nếu có một quân cờ khác ở phía trước mặt. Quân Tốt sẽ được phong cấp khi đi tới hàng cuối cùng của bàn cờ phía bên kia và được phong cấp với ô tương ứng mà nó tiến tới. Sau đó, nó sẽ di chuyển và ăn giống quân được phong cấp.

Tóm lại, mỗi quân cờ vua có cách di chuyển khác nhau, trong đó có duy nhất quân Tốt không được phép lùi mà chỉ có tiến thẳng. Chúng sẽ ăn quân bên kia trên đường di chuyển của mình và thay thế vào vị trí quân đó để kết thúc nước đi.

Ghi chú: Các ô màu hồng diễn tả hướng đi của quân cờ, ô màu hồng đậm hơn thể hiện những ô mà quân cờ có thể ăn.

Các quân cờ không thể đi qua quân cờ khác nếu như nó không có ý định bắt quân cờ cản đường để chiếm lấy vị trí đó. Chúng không thể đi xuyên qua những quân cờ khác trừ quân Mã và không đi vào ô cờ có chứa quân cờ cùng màu. Người học cần nắm được vị trí và cách di chuyển, cách ăn của từng quân cờ để có thể bắt đầu chơi.

Ghi nhớ điểm mạnh của từng quân cờ.

  • Vua là quân cờ quan trọng nhất và cần phải bảo vệ, mất vua là bạn thua cuộc.
  • Hậu là quân linh hoạt nhất và cũng là quân hỗ trợ các quân khác tốt nhất, thường được dùng để tấn công bắt đôi. Hậu kết hợp cách di chuyển của cả Tượng và Xe trong cùng một quân cờ. Đây là quân quan trọng tương tự quân Vua.
  • Mã là quân cờ hữu hiệu để ra đòn tấn công bất ngờ hoặc bắt đôi. Quy luật di chuyển của Mã thường khiến những người mới chơi lúng túng và ít được họ lưu ý tới.
  • Tượng là quân cờ hữu hiệu khi ở vị trí mở. Tuy nhiên, nhiều người mới chơi thường không đánh giá cao quân Tượng và không tận dụng nó thật tốt.
  • Xe là quân cờ mạnh và chúng có phạm vi di chuyển rộng. Xe hoạt động tốt nhất trên các hàng và cột trống.
  • Tốt dường như không có giá trị, nhưng chúng có thể được dùng để bẫy đối phương một cách hiệu quả, ví dụ như thí tốt để ăn quân khác mạnh hơn hay phong cấp thành quân khác giá trị hơn. Nếu biết cách sử dụng, bạn có thể dùng Tốt để chiếu tướng hết cờ!

3. Hướng dẫn cách chơi cờ vua và những luật đặc biệt

Cờ vua là môn thể thao dành cho 2 người chơi riêng với nhau, số người chơi không hơn không kém được. Mỗi người sẽ chọn một màu quân cờ khác nhau và tự sắp xếp quân cờ phía mình cho mỗi ván cờ.

* Thông thường người mở màn trận đấu quy định là quân màu trắng hoặc sẽ tung đồng xu, đoán quân trong bàn tay... Sau đó mỗi bên thay phiên nhau xuất quân theo đúng quy định về cách di chuyển và cách ăn của từng quân cờ.

* Cờ hòa khi hai người chơi không thể chiếu tướng quân Vua của đối thủ và thường ngang hàng về thế lực ở cuối trận đấu.

* Quy định thi đấu, khi người chơi cầm quân nào sẽ phải di chuyển quân đó, không được đổi sang đi quân cờ khác.

* Mục tiêu của trận đấu cờ nhằm vào quân Vua của bên kia. Bạn chỉ cần chiếu tướng cho quân Vua không có nước di chuyển là thắng cờ mà không nhất thiết phải ăn hết các quân trên bàn cờ.

* Trong cờ vua, có một số luật đặc biệt mà bạn cần phải nắm được như:

+ Bắt tốt qua đường: Nếu quân Tốt của bên kia đi qua vùng kiểm soát của quân nào đó của bạn có thể bắt tốt khi cần thiết để nó không đi tới cuối hàng biến thành quân Hậu.

+ Phong Hậu cho quân Tốt: Điều kiện là quân Tốt đã đi tới hàng cuối cùng của bên kia. Lúc này, Tốt sẽ được phong Hậu hay phong Xe, Mã, Tượng tùy thích. Quân Tốt được phong Hậu không giới hạn về số lượng. Trong các quân cờ vua, chỉ có quân Tốt mới được phong cấp.

+ Luật nhập thành: Khi cần bảo vệ cho quân Vua, bạn nhập thành về góc bàn cờ sẽ an toàn hơn. Khi nhập thành, Vua có thể đi 2 ô vuông liền theo chiều ngang. Quân Xe và quân Vua được di chuyển cùng lúc tới gần nhau. Nước cờ này chỉ được dùng duy nhất trong mỗi ván cờ khi không có quân nào khác và Vua không bị chiếu hay đi qua đường chiếu. Gọi là nhập thành bên Vua khi quân Vua về gần mép bàn cờ hơn. Gọi là nhập thành bên Hậu khi đi về hướng ngược lại có quân Hậu đứng.

Muốn chơi được và giỏi cờ vua, nhất định bạn phải nắm được cách chơi và những luật đặc biệt này để áp dụng vào những nước cơ và “âm mưu” của mình.

4. Những mẹo hay giúp chơi cờ vua giỏi hơn

Khi đã thành thạo về các quân cờ, cách chơi, bạn còn cần biết thêm những điều sau để “đánh trăm trận trăm thắng”:

* Luôn bảo vệ quân Vua vì không có vua coi như bạn thua.

* Không thí vô nghĩa bất kì quân cờ nào vì mỗi quân sẽ có tác dụng riêng của mình.

* Nên bắt đầu di chuyển quân tốt ở giữa

* Không nên di chuyển Tốt không để làm gì

* Tập trung thế cờ ở trung tâm bằng các quân như Tượng, Mã và quân Tốt ở giữa bàn cờ sẽ giúp nước đi, thế cờ của bạn thông thoáng hơn khi di chuyển cũng như bảo vệ vua an toàn hơn.

* Nếu quân Vua đã nhập thành bảo vệ thì không nên di chuyển các quân Tốt trước mặt Vua

* Bảo vệ Vua ngay khi khẩn cấp bằng cách nhập thành ngắn

* Quân Hậu không nên sử dụng quá sớm sẽ dễ bị quân đối thủ tấn công

* Chỗ không có quân Tốt nên di chuyển quân Xe ra các cột mở để dễ di chuyển thông thoáng, linh hoạt.

* Nên xuất một nước Tượng và Mã tới vị trí mà không làm cản trở quân khác của bên mình.

* Quân Mã không nên đi ra biên. 

* Tận dụng mọi quân cờ của mình để tạo nên một khối vững mạnh, hỗ trợ cho nhau để có thể thực hiện nhiều đường tấn công vào quân Vua của đối phương.

* Cần xem xét, đánh giá từng nước cờ đi của đối phương ngay xem có bị tấn công không, xem “mưu lược” của họ là gì?

* Muốn giỏi cờ vua, bạn cần luyện tập chơi thật nhiều.

Như vậy, biết được cách di chuyển quân cờ,  biết cách chơi cờ vua chưa đủ mà bạn còn cần biết những mẹo chơi cờ vua cơ bản cho mình mới có thể giúp bạn tiến xa được. Những điều này sẽ giúp bạn tránh được những lỗi, những sơ hở trong nước cờ triển khai để đối thủ tấn công.

5. Một số chiêu dùng để phòng thủ khi chơi cờ vua

Một trong những cách chơi cờ vua giỏi là biết phòng thủ tốt. Làm sao phòng thủ trước nhiều chiêu tấn công, nước cờ của đối phương? Trong trường hợp, ván cờ đang bị đối phương nhằm tấn công một quân, bạn thực hiện phòng thủ như sau:

* Chạy quân sang vị trí an toàn

* Dùng quân khác che chắn khiến quân kia không thể bắt quân đó

* Dùng quân bị tấn công tấn công quân khác của đối phương hay tấn công chính quân đó.

* Bảo vệ quân đang bị tấn công bằng một quân khác

* Phản công bằng cách bắt quân khác của đối phương có giá trị hơn hoặc tương đương hay nhằm vào mục tiêu nào đó của đối phương.

Tấn công và bị tấn công là điều thường xuyên xảy ra trong cờ vua. Do đó, bạn cần phải đi chủ động tấn công đối phương bằng cách nghĩ ra những nước cờ của mình để đánh bại đối thủ. Khi bị tấn công, bạn cũng cần có các cách để giải quyết tình hình tốt nhất qua những gợi ý ở trên.

6. Nguồn gốc và những lợi ích khi chơi cờ vua

Cờ vua là môn thể thao trí tuệ phổ biến nhất thế giới từ lâu vì có những lợi ích tốt. Vậy cờ vua ra đời ở đâu và những lợi ích của chúng cụ thể ra sao?

6.1. Nguồn gốc ra đời của bộ môn cờ vua

Nhiều người cho rằng, môn cờ vua có nguồn gốc từ Ấn Độ, ra đời vào khoảng thế kỷ thứ 6, với cái tên là Chaturanga hay Saturanga. Nhóm khác lại cho rằng, cờ vua được sinh ra từ môn cờ tướng. Cờ tướng có từ thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên… Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc ra đời của cờ vua. Sau đó, nó được lan tới châu Âu, Nhật Bản tạo ra các biến thể theo thời gian và quốc gia du nhập.

Từ lâu, cờ vua hấp dẫn người chơi bởi nước cờ vô biên của mình mà dù người chơi giỏi nhất cũng không thể kiểm soát được. Đó không chỉ là trò chơi trí tuệ mà còn là khoa học, nghệ thuật và thể thao. Vậy là cờ vua đã ra đời từ rất lâu và được con người sử dụng và phát triển theo thời gian cho tới ngày nay vẫn không thôi sức hấp dẫn và lợi ích của nó mang tới.

6.2. Chơi cờ vua mang lại những lợi ích gì cho con người?

Chơi cờ vua mang lại nhiều lợi ích đối với con người, đặc biệt rất tốt cho trẻ em trong việc tăng cường trí nhớ, nâng cao chỉ số IQ.

* Chơi cờ vua giúp cả hai bán cầu não cùng hoạt động linh hoạt, nhạy bén.

* Sản sinh nhiều tế bào thần kinh hơn: Khi não hoạt động hàng ngày, các tế bào thần kinh sẽ được sản sinh. Ngược lại nếu lười suy nghĩ, động não hay thức khuya sẽ khiến các tế bào thần kinh mất dần đi. Khi chơi cờ, bạn sẽ phải tư duy nhiều nên giúp não sinh thêm các neuron thần kinh nhiều hơn.

* Tăng chỉ số thông minh IQ: Chơi cờ vua rất tốt cho trí não và sự thông minh qua cách tính toán nước đi cách, di chuyển các quân cờ sẽ giúp IQ của người chơi, đặc biệt là trẻ em.

* Kích thích sự sáng tạo: Tố chất này do bán cầu não phải tạo ra nên khi được kích thích khả năng sáng tạo, trí tượng tượng của trẻ sẽ phát triển hơn.

* Cải thiện trí nhớ: Chơi cờ vua thường xuyên, bạn sẽ có trí nhớ tốt hơn khi nhớ rõ đường đi nước bước của đối thủ.

* Tăng cường khả năng đọc hiểu cho trẻ: Khi cho con chơi cờ vua, bé sẽ đọc hiểu tốt hơn so với bé không chơi cờ.

* Tăng khả năng giải quyết vấn đề: Cách làm sao để chiến thắng đối thủ sẽ giúp người chơi tìm ra cách giải quyết vấn đề một cách linh hoạt và hiệu quả.

* Giảm bệnh mất trí nhớ Alzheirmer: Khi chơi cờ vua, bộ não hoạt động đều sẽ giúp người chơi ít mắc phải bệnh suy giảm trí nhớ hơn.

* Tăng cường khả năng tập trung: Với đối thủ nặng kí ở bên kia chiến tuyến, bạn sẽ tập trung mọi tâm lực, trí lực vào ván cờ do đó đã tập trung cao độ khi chơi mà không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.

* Tăng khả năng nhìn xa trông rộng: Kỹ năng lập kế hoạch, phán đoán, tư duy và tự chủ do vỏ não trước trán tạo ra. Vì vậy, chơi cờ sẽ giúp con bạn phát triển não bộ tốt hơn, đặc biệt ở khu vực trước trán nên sẽ có những quyết định trong cuộc sống tốt hơn.

* Tăng khả năng cân nhắc nhiều vấn đề cùng lúc: Khi chơi cờ vua đấu trí với đối thủ, trẻ sẽ phải phán đoán, tư duy các nước cờ để chiến thắng nên hình thành khả năng cân nhắc nhiều vấn đề cùng lúc.

* Hình thành tính kỉ luật: Cờ vua có luật chơi riêng, trong đó người chơi sẽ đi lần lượt theo phiên của mình. Do đó, sẽ tăng tính kỉ luật tốt hơn.

* Hỗ trợ điều trị chứng tâm thần phân liệt, phục hồi chức năng: Chơi cờ vua sẽ tốt hơn cho người bị tâm thần phân liệt hay người bị các tai nạn, bị đột quỵ. Đồng thời, người mắc chứng thần kinh chậm phát triển, chứng tự kỷ chơi cờ sẽ mang lại những lợi ích tốt hơn vì họ phải phân tích, tính toán trong khi chơi giúp tăng cường khả năng nhận biết và sự tập trung, thả lỏng và giữ bình tĩnh cho những người hay nóng vội, căng thẳng.

Nhìn chung, chơi cờ vua là chơi chiến tranh mà người chơi sẽ phải thực hiện các cuộc tấn công và phòng thủ của mình để ngăn các cuộc tấn công của đối phương giữa hai người ở hai đầu chiến tuyến. Bạn có thể chơi cờ vua trực tiếp với bạn bè hay thi đấu hay chơi cờ vua giải trí trên điện thoại, máy tính qua các ứng dụng cờ vua rất nhiều hiện nay. Chi tiết về cách chơi cờ vua này sẽ giúp bạn chơi thành thạo môn thể thao đầy trí tuệ này.

>> Xem thêm bài liên quan:

 Điểm: 3.1  (16 bình chọn)

BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Timeline kế hoạch truyền thông sự kiện mà bạn không nên bỏ lỡ
Tổng quan về kế hoạch truyền thông sự kiện. Tổng quan về timeline truyền thông sự kiện. Tìm hiểu các giai đoạn trong timeline truyền thông sự kiện.

15/07/2022

Mẫu đơn đề nghị thanh toán tiền bảo hiểm thân thể và một số quy định
Mẫu đơn đề nghị thanh toán tiền bảo hiểm thân thể. Thanh toán tiền bảo hiểm thân thể. Nội dung đơn đề nghị thanh toán tiền bảo hiểm thân thể.

13/07/2022

ARC là gì? ARC được dùng phổ biến ở những lĩnh vực nào?
ARC là gì? Vốn là một thuật ngữ mang nhiều nghĩa, vậy nên bạn cần tìm hiểu rõ về thuật ngữ này để có cách sử dụng hiệu quả trong từng hoàn cảnh khác nhau.

14/06/2022

Hướng dẫn viết mẫu biên bản xác minh đúng chuẩn và chi tiết nhất
Mẫu biên bản xác minh được sử dụng để làm những gì? Làm thế nào viết mẫu biên bản xác minh cho đúng chuẩn? Hướng dẫn viết mẫu biên bản xác minh.

03/06/2022